Na 21 jaar opzettelijke verkrotting heeft speculant Bewi Vastgoed B.V. het eindelijk voor elkaar.
De karakteristieke panden Harstenhoekweg 4-12 worden momenteel gesloopt en daarmee gaat opnieuw een stuk geschiedenis van de roemruchte badplaats Scheveningen verloren.
Hetzelfde dreigt te gebeuren met de naastgelegen 19e -eeuwse villa’s die ook eigendom zijn van Bewi Vastgoed en ook al jaren staan te verloederen. Het uiteindelijke doel van Bewi om er een zo groot mogelijk nieuwbouwcomplex te bouwen is weer een stap dichterbij gekomen.
Raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij is onthutst en verbijsterd: “Er was een afspraak gemaakt met Bewi om sloop en bouw zo goed mogelijk op elkaar aan te laten sluiten.
Dat nieuwbouwplan is er nog lang niet en dus kijken we straks jarenlang aan tegen braakliggende grond. Ook heeft de gemeenteraad onlangs met een motie unaniem uitgesproken dat de gemeente Bewi stevig moet aanpakken en maatregelen voorgesteld zoals onteigening en het beschermen van de panden. Maar nog geen tien dagen later wordt er gesloopt en valt er weinig meer te onteigenen of te beschermen.”
Als reden voor sloop wordt gewezen op de slechte staat van de panden, maar dat wordt door veel mensen en organisaties betwist. Peter Bos: “De panden zijn verwaarloosd, maar constructief nog prima. Er is ook nergens een rapport te vinden waaruit blijkt dat de panden niet meer te redden zijn.”
De Haagse Stadspartij probeert al jarenlang om samen met de gedreven buurtbewoners de vastgoedpraktijken van Bewi aan de kaak te stellen en krijgt daarbij keer op keer steun vanuit de raad, maar het college laat het vervolgens afweten. Peter Bos: “Falende vastgoedpartijen worden door wethouder Revis (VVD) met fluwelen handschoen benaderd, maar dat helpt niet. Deze lui deinzen nergens voor terug en moet je keihard aanpakken en met pek en veren de stad uit jagen. Ik neem het Revis zeer kwalijk dat hij het zo ver heeft laten komen.”
De Haagse Stadspartij hoopt dat de twee villa’s die nog niet gesloopt zijn nog gered kunnen worden. Het gaat om Hotel Wilhelmina en het pand waar ooit restaurant het Verre Oosten gevestigd was. Beide panden zijn fraaie voorbeelden van 19e eeuwse badplaatsarchitectuur in frivole neo-renaissance- en eclectische stijl die zo karakteristiek is voor het oude Scheveningen Bad en waar weinig meer van over is. Restaurant het Verre Oosten is opgericht door Cheung Kwok Shu die algemeen wordt beschouwd als de pionier van de Chinese keuken in Nederland. Peter Bos: “Iedereen spreekt nog steeds schande van de vernietiging van Scheveningen Bad met de sloop van veel prachtige mondaine gebouwen in de jaren ’60 en ’70 en de komst van veel hoogbouw en beton. Alleen het Kurhaus kon ternauwernood gered worden. Het lijkt of de gemeente niets heeft geleerd van het verleden.”
Het pand aan de Harstenhoekweg is nu definitief verloren. In 2016 werd het pand nog bezet door het Autonoom Centrum. Partijen als VVD, PVV en Groep de Mos maakten zich destijds ontzettend boos over de kraakacties. Dat de kraak bedoeld was om de schandelijke verkrotting en speculatie aan de kaak te stellen werd door deze partijen niet begrepen. De rechtbank vonniste in 2017 dat de krakers moesten vertrekken met als motivering: “Bewi Vastgoed verwacht in maart 2017 een aanvraag voor een omgevingsvergunning te kunnen indienen. De bewoners hebben onvoldoende aangevoerd waaruit volgt dat deze verwachting onrealistisch is.” Zelfs de rechtbank trapte dus in de leugens van Bewi Vastgoed.
De bittere conclusie is dat de gemeente geen grip heeft op de ruimtelijke ontwikkeling van Scheveningen Bad en zich laat ringeloren door vastgoedpartijen die gefinancierd worden door de gokbranche. Zo is de herontwikkeling van de Noordboulevard een project van Hommerson Casino’s, Legoland een project van Sir Winston Leisure en is Bewi Vastgoed de vastgoedtak van Speelland Casino en Jola Speelautomaten.
Hieronder het betoog dat Peter Bos hield in de commissie Ruimte van 29 augustus 2018:
Het is echt schrikbarend als je ziet hoe vaak de raad al over dit stukje Scheveningen heeft gedebatteerd en hoe weinig grip we hebben op de ontwikkelingen. Al die tijd- en dan hebben we het over een periode van minstens 10 jaar- is het patroon hetzelfde: Buurtbewoners en belangenorganisaties die zich boos maken over de verloedering van een aantal prachtige oude panden langs de Harstenhoekweg en de Badhuisweg, raadsleden die het college en de eigenaar dringend oproepen om actie te ondernemen, de eigenaar die beloofd om met een beter plan te komen en de buurt erbij te betrekken en uiteindelijk komt keer op keer van alle goede voornemens weinig terecht en verloederen de panden gewoon rustig verder, zodat uiteindelijk -in the end- er geen redden meer aan is en de panden gesloopt gaan worden, zodat er geen belemmeringen meer zijn om er nieuwbouw neer te zetten, en de eigenaar uiteindelijk zijn zin krijgt, nl. een zo hoog mogelijk rendement van zijn investering.
Voorzitter, gaan we dit gedrag belonen? Gaan we deze vastgoedpartijen vrij spel geven of gaan we nu eindelijk onze rol als bewaker van de ruimtelijke ontwikkeling van onze stad pakken?
Ik heb vorig jaar een motie ingediend om definitief een streep te zetten achter deze kwestie en de betrokkenen, zowel eigenaar Bewi Vastgoed als ontwikkelaar DanZep, nog een laatste kans te geven. In de aanloop naar die motie heb ik drie keer schriftelijke vragen ingediend, waarvan één keer samen met D66. Ik was ontzettend blij dat de overgrote meerderheid van de raad mij van harte steunde en de wethouder de motie omarmde. Heeft het geholpen? Ik vrees van niet.
Ik heb gezien dat de ontwikkelaar een nieuw plan heeft laten tekenen door KOW architecten, maar ook nu weer zie ik dat de bewoners aan het kortste eind trekken. Vanuit de Bewonersorganisatie Noordelijk Scheveningen is aangeboden om in werkgroepverband met de ontwikkelaar mee te denken. Dit cadeau van de bewoners is tot nu toe niet aanvaard door de ontwikkelaar. En ik vind dat stuitend. Eerst jarenlang de buurt tergen met leegstand, met verloedering, met misplaatste plannen en dan nog steeds niet snappen dat het echt anders moet en je laatste kans verspelen? Ik vind het stuitend!
Voorzitter,
We hebben al enige jaren geleden een “Handreiking communicatie”opgesteld waarin staat hoe projectontwikkelaars bewoners bij de plannen moeten betrekken. Deze handreiking is opgesteld n.a.v. de ontwikkeling van een bouwplan voor – u raadt het nooit- de Harstenhoekweg. Toen Bewi Vastgoed in 2012 een bouwplan wilde realiseren voor dezelfde locatie liep de communicatie met de buurt volkomen fout en besloot het stadsbestuur deze handreiking op te stellen. Dezelfde eigenaar gaat nu voor de zoveelste keer de mist in. Hoe groot is nu eigenlijk het bord voor het hoofd van deze eigenaar? Ik kan er met m’n verstand niet bij.
Het plan wat KOW heeft getekend heb ik gezien. Ik was bij de presentatie op de Pier en ik werd er -met veel anderen- niet blij van. Veel te massaal, veel te modern en totaal niet passend bij de gewenste en bestaande badplaatsarchitectuur. De bestaande 19e eeuwse fraai gedetailleerde Fin du Sieclepanden worden gesloopt en vervangen door modernistische appartementsblokken. Geen respect voor de stedenbouwkundige situatie en al zeker niet voor de cultuurhistorie. Daarmee wordt totaal geen recht gedaan aan de motie. Ook dat vind ik stuitend. Niet alleen de motie vraagt om kwaliteit, ook de cultuurhistorische verkenning van de gemeente zelf, de buurtbewoners en monumentenclubs als het Cuypersgenootschap vragen dat.
Tenslotte wil ik nog wijzen op de volgende passage uit het coalitieakkoord: “Monumentale panden zijn beeldbepalend voor het eigen Haagse karakter en daarmee van grote waarde. Daarom zorgen we goed voor deze parels in de stad.”
In de afdoening van de motie maak ik op dat het college geen bezwaar heeft tegen het nieuwe ontwerp. Ik vind dat niet te bevatten en ik roep het college op om geen steun meer te verlenen aan dit plan en afscheid te nemen van deze ontwikkelaar. De motie die als een laatste kans moest worden beschouwd, na vele jaren van pappen en nathouden, is bijna een jaar geleden aangenomen. Veel vooruitgang is er niet geboekt. De buurt is nog steeds niet betrokken bij de planvorming, de plannen stuiten nog steeds op verzet en de huidige panden verloederen weer verder.
Het is nu tijd voor onorthodoxe maatregelen. College grijp in. Start een onteigeningsprocedure wegens ernstige verwaarlozing van de huidige panden en laat de panden opknappen met respect voor de historie. Daarna kunnen ze voor een goede prijs worden verkocht zodat de gemeente er wellicht nog wat aan verdient ook. Maak de belofte voor een herstel van Scheveningen Bad in oude luister en met allure waar. En doe recht aan het collegeakkoord waarin wordt beloofd om oude historisch waardevolle panden niet te slopen en bewoners vanaf het begin mee laat praten bij bouwplannen. Er zijn genoeg andere ontwikkelaars die staan te popelen om iets mooiste maken van deze panden.
Tot zo ver het betoog van Peter Bos in de raadscommissie.
In de gemeenteraadsvergadering van 20 september 2018 diende Peter Bos opnieuw een motie in. De motie getiteld ‘Grip op de Harstenhoekweg’ werd unaniem aangenomen. De raad droeg het college op te verkennen of onteigening mogelijk is. Het wil ook onderzoeken of de gemeente de regie kan overnemen en zelf een beter plan kan ontwikkelen voor die plek. De panden zouden ook gemeentelijk monument kunnen worden. Een andere motie om de sloopdreiging af te wenden haalde het niet. Wethouder
Revis beloofde wel om nog te praten met de eigenaar. Dit leverde slechts uitstel van sloop op met een week.
In een uiterste poging de sloop nog te keren riep de Haagse Stadspartij een prijsvraag in het leven om de panden te redden. Dit leverde een aantal reacties op van partijen die mogelijkheden zien om de panden te renoveren, maar tot nu toe zonder resultaat. Zo lang Bewi Vastgoed niet wordt aangepakt door de gemeente blijven we doormodderen met deze schandplek op Scheveningen.
Eerder verschenen over dit onderwerp
– Haagse Stadspartij: “Verkrotting Harstenhoekweg keihard aanpakken”, 31 augustus 2018
– Herstel panden Harstenhoekweg stuk dichterbij, 21 september 2017
– Haagse Stadspartij en D66: ”Geen vroegtijdige sloop Harstenhoekweg”, 25 april 2017
– Voorkom vroegtijdige sloop Harstenhoekweg, 9 maart 2017
– Sloop van Scheveningse badhuisarchitectuur ter discussie, 12 september 2017
– Haagse Stadspartij vreest braakliggende grond Harstenhoekweg, 4 april 2016
In de pers
Den Haag FM, 21 september 2018
Den Haag FM, 16 maart 2018
AD, 13 september 2017
Moties en Schriftelijke vragen
Motie Grip op de Harstenhoekweg, 20 september 2018
Motie Herstel Harstenhoekweg, 21 september 2017
Schriftelijke vragen Harstenhoekweg, 24 april 2017
Vervolgvragen Harstenhoekweg, 23 mei 2017