Naar aanleiding van de vorige week gehouden Week van de Eenzaamheid hebben we de aandacht gevraagd van het college voor eenzaamheid van mensen in de stad. Uit eerder onderzoek blijkt dat van de 65-plussers die hun gezondheid als slecht ervaren, maar liefst 74% zich eenzaam voelt. Dit is 36% bij degenen die hun gezondheid als goed ervaren. Er is een duidelijk verband tussen hoe Haagse ouderen hun gezondheid ervaren en in welke mate zij zich eenzaam voelen. Een minder goede gezondheid vormt een belemmering voor zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie.
Elly Burgering van de Haagse Stadspartij: “Wij krijgen regelmatig signalen dat eenzaamheid een steeds groter probleem vormt. We zien daarom graag samenwerking van maatschappelijke organisaties, actieve burgers, burgerinitiatieven en gemeente om samen eenzaamheid te bestrijden of proberen te voorkomen. Het liefst vanuit een gezamenlijke visie en plan. En daarin ligt, na de decentralisering, nu een uitdaging”.
Eenzaamheid is complex, heeft een sterke subjectieve/belevingskant en heeft veel te maken met het verloop van levens van mensen, hun situatie, omstandigheden en mindset. De uitdaging is om te kijken of rondom dit thema een integrale aanpak mogelijk is.
Inzake: Eenzaamheid in Den Haag
Het raadslid mevrouw Burgering heeft op 5 oktober 2015 een brief met daarin tien vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.
Zoals het college ongetwijfeld weet is vorige week de landelijke Week tegen Eenzaamheid gehouden. Er waren veel lokale initiatieven in verschillende gemeenten om hier aandacht voor te vragen. Eenzaamheid is complex, heeft een sterke subjectieve/belevingskant en heeft veel te maken met het
verloop van levens van mensen, hun situatie, omstandigheden en mindset. In de nota Volksgezondheid 2015 – 2019 meldt het college dat bijna de helft van de Hagenaars een verhoogd risico heeft op depressie. Van de 65-plussers die hun gezondheid als slecht ervaren, voelt maar liefst 74% zich
eenzaam, tegenover 36% bij degenen die hun gezondheid als goed ervaren. Er is een duidelijk verband tussen hoe Haagse ouderen hun gezondheid ervaren en in welke mate zij zich eenzaam voelen. Een minder goede gezondheid vormt een belemmering voor zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie. We zien graag lokale samenwerking in een lokale coalitie, waarbij maatschappelijke organisaties, actieve burgers, burgerinitiatieven en gemeente samen eenzaamheid bestrijden of proberen te voorkomen. Het liefst vanuit een gezamenlijke visie en plan. En daarin ligt de uitdaging, na de decentralisering. Een uitdaging om te kijken of rondom dit thema integraal werken mogelijk is. Eenzaamheid als lokale testcase dus, om de ingezette lokale werkprocessen te monitoren.
1. Is het college met mij van mening dat eenzaamheid een groeiend probleem is in de stad waar gerichte actie op nodig is? Zo nee, waarom niet?
Ja.
2. Heeft het college een gedeelde visie over eenzaamheid? En een goede analyse? Zo nee, waarom niet?
Ja, in de nota Volksgezondheid en in het actieprogramma Den Haag Senior vriendelijke stad staan de analyse en visie beschreven.
3. Wie is de eigenaar van het eenzaamheidsprobleem in onze stad?
De Hagenaars zelf zijn verantwoordelijk voor het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid. Vele maatschappelijke organisaties helpen hen hierbij. Vanuit de gemeente wordt vanuit verschillende beleidsterreinen (volksgezondheid, participatie, ouderen, maatschappelijke ondersteuning) samen met sociale en maatschappelijke organisaties en het informele zorgcircuit ingezet op eenzaamheidsproblematiek. Buddy netwerk, de Boodschappen begeleidingsdienst, van Harte Resto, de ouderensociëteiten, Indigo en de ontmoetingscentra hebben hierin bijvoorbeeld een belangrijke rol. De gemeente subsidieert preventieve ondersteuning en hulpverlening en vervult een faciliterende en
bemiddelende rol door het bij elkaar brengen van de partijen, aanspreken op hun verantwoordelijkheid, draagvlak creëren en bevorderen van kennisuitwisseling rondom
eenzaamheidsproblematiek.
4. Is informatie over eenzaamheid beschikbaar en toegankelijk? Zo nee, waarom niet?
Informatie is beschikbaar en toegankelijk via de verschillende websites en informatie van de hulpverlenende organisaties. Een voorbeeld is: https://www.hulponlinedenhaag.nl/hulpbij/eenzaamheid.
Informatie over het gehele aanbod tezamen ontbreekt echter. Het college spant zich in deze integrale informatie binnen enkele maanden toegankelijker te maken en met een communicatieaanpak voor het voetlicht te brengen.
5. Lukt het om een breed en integraal aanbod tegen eenzaamheid neer te zetten? Zo nee, waarom niet?
Het aanbod is er, alleen specifieke, integrale informatievoorziening er over ontbreekt. Zie antwoord 4.
6. Komt eenzaamheid als thema aan de orde in het keukentafelgesprek? Zo nee, waarom niet?
Gesprekken door het sociaal zorgwijkteam zijn integraal en opgedeeld in leefgebieden. Bij de inventarisatie van de ondersteuningsbehoefte komt sociale participatie en mogelijke eenzaamheidsgevoelens aan de orde.
7. Lukt het om eenzaamheid goed te signaleren (bijv. d.m.v. signaleringskaarten)? Zo nee, waarom niet?
Signalering van eenzaamheid onder ouderen geschiedt door middel van de signalerende huisbezoeken aan alle 75+ers die ingaan op de uitnodiging van de welzijnsorganisaties en door de samenwerking tussen welzijn en huisartsen in het kader van ‘welzijn op recept’. Er worden geen signaleringskaarten gebruikt, maar wel een vraagmethodiek op basis van de Tilburg kwetsbaarheidsindex.
8. Is er voldoende welzijn/vrijwilligers/wijkaanbod beschikbaar om eenzaamheid te bestrijden? Zo nee, waarom niet?
De welzijnsorganisaties kunnen in de meeste gevallen een vrijwilliger koppelen aan deze ouderen of doorverwijzen naar andere (vrijwilligers-)organisaties. In het antwoord op vraag 3. noemen wij een aantal partners die betrokken worden bij eenzaamheidsbestrijding. Uiteraard worden ook mensen die eenzaam zijn gevonden door middel van de sociale wijkzorgteams. De ouderenconsulenten en maatschappelijk werkers die zitting hebben in de teams bespreken dit met de betreffende cliënt. Voor mensen met eenzaamheidsklachten in combinatie met depressieve klachten is een aanbod vanuit preventieve GGZ.
9. Heeft preventie van eenzaamheid een plek binnen de gemeentelijke werkprocessen, de sociale wijkteams en andere samenwerkingsverbanden? Zo nee, kan dit dan alsnog worden opgepakt?
Ja, de werkprocessen van de sociale zorgwijkteams zijn zodanig ingericht, dat de hulpverleners een zo vroeg mogelijk stadium betrokken zijn bij de problematiek van de cliënten en de dat zij mensen met problemen ook daadwerkelijk vinden. Hiertoe werken zij nauw samen met andere organisaties in de wijken.
De welzijnsorganisaties bieden preventief ondersteuning aan Hagenaars bij het netwerk bouwen en behouden van persoonlijke netwerken.
10. Kunnen we mensen die eenzaam zijn vanuit hun eigen kracht betrekken bij de aanpak van eenzaamheid? Zo ja, hoe ziet u zich dat voor u?
Ja, wij willen met name bij de presentatie van de integrale aanpak ook de mensen betrekken die eenzaam zijn.
Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen