De besluitvorming over de gemeentebegroting 2013 begint traditioneel met de algemene beschouwing. Hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Joris Wijsmuller.
“‘Waar is het feestje? Hier is het feestje!’ als ik zo de VVD-spreker voor mij hoor, en dan lijkt het grootste probleem zowat het vinden van een parkeerplaats te zijn. Voorzitter, als ik de begroting voor 2013 lees, dan moet ik aan de Fabeltjeskrant denken: het lijkt wel of dit college in een wereld leeft waar geld geen probleem is, althans niet als je kijkt naar de geldverspillende projecten die ten tonele worden gevoerd. De Fabeltjeskrant is gemaakt voor kinderen – ‘oogjes dicht en snaveltjes toe’ – die daarna lekker kunnen slapen. Maar deze begroting veroorzaakt slapeloze nachten bij de duizenden mensen die moeten bloeden voor de megalomanie van dit college. De opstellers van deze begroting lijden aan een zeer ernstige vorm van narcisme.
Narcistische mensen zijn geobsedeerd door zichzelf, zijn egoïstisch, dominant en ambitieus. Om zich te beschermen tegen kritiek heeft een narcist niet veel aandacht voor de mening van anderen en vaak een onderontwikkeld inlevingsvermogen. Eigenlijk heeft ieder mens wel eens een licht narcistische inslag, maar als dit de overhand krijgt, ontstaan er problemen. We hebben het afgelopen week kunnen zien in Haren, maar ook bij de bankbestuurders die ons in een ongekende economische crisis hebben gestort, bij de graaiende directeuren van corporaties, ziekenhuizen en zorginstellingen, bij populistische politieke partijen die bevolkingsgroepen uitsluiten of assimilatiecontracten willen opleggen, bij hufters op straat en in het verkeer die geen respect tonen voor hun omgeving. Het narcisme is alom aanwezig, voorzitter, we leven in een narcistisch tijdperk. En het college is hier geen uitzondering op. Integendeel.
Ondanks de crisis heeft bijna ieder collegelid in de begroting één of meerdere prestigeplannen veilig weten te stellen. Een college dat geld blijft uitgeven terwijl er geen geld meer is, kan niet anders dan verslaafd zijn, en zie hier de kenmerken: eerst interen op de reserves, dan geld weghalen bij de kwetsbaarste groepen, om uiteindelijk te eindigen als art. 12 gemeente in de schuldhulpverlening. Er is maar één remedie hiertegen, en dat is dat dit college drastisch gaat afkicken. Dat betekent geen Rotterdamsebaan, geen Spuiforum, Olympische Spelen, of kabelbaan over de havenmond, en ga zo maar door. Deze narcistische plannen, die alleen gerealiseerd kunnen worden ten koste van de stad, voegen geen kwaliteit toe.
Over gebrek aan kwaliteit gesproken: zelfs in de sociale-, welzijns-, en onderwijssector draait het vooral om prestige en kwantiteit, in plaats van kwaliteit. Het college klopt zich op de borst bij het aantal brede buurtscholen, maar heeft geen idee of kinderen zich daardoor ook beter ontplooien. Miljoenen worden in de Krachtwijken gepompt, maar leidt dit tot verbetering van de leefomstandigheden voor kinderen? Helaas niet. Het is wel hip natuurlijk, dat krachtwijkengeld, een hoop geld en je kunt er mee scoren in de media. Goed voor de carrière, maar niet goed voor de stad. Er wordt zo verschrikkelijk veel geld verspeeld. Grip op Grote projecten? Vergeet het maar. Of het nu de Rotterdamsebaan is of de Krachtwijkenaanpak, op vele fronten zien we een lokale overheid die de grip kwijt is. Zo is er al 200 miljoen euro verkwist aan grondexploitaties.
Maar al dat geld moet wel ergens vandaan komen. Dus worden reserves afgeroomd, en budgetten voor kwetsbare groepen leeggeplukt. Er wordt keihard bezuinigd op Bibliotheken, Cultuur, Jeugdbeleid, Thuiszorgtarieven, Onderwijssubsidies, Inburgering, taalonderwijs, Re-integratie, Sociale zekerheid, Haeghegroep, Groenonderhoud, op Buurt en clubhuizen, Kinderopvang, Sociale voorzieningen, armoedebestrijding, Ooievaarspas, Jeugd Vakantie Activiteiten, Ambulancedienst, en Taxibus. Winston Churchill zei het al, en gisteren bij de inspraak op het Kunstenplan zei Mini van Maxi het hem na: als je bezuinigt op onderwijs krijg je domme mensen, als je bezuinigt op zorg krijg je zieke mensen, en met bezuinigingen op kunst en cultuur krijg je lege mensen. Voorziter, Den Haag doet het allemaal! En wat krijgen we er voor terug? Beton en stenen, want daar wordt wél geld voor opzij gezet. Wat voor mensen krijg je dan? Nog meer narcistische mensen!
Het is een keuze. Een politieke keuze, maar wel een asociale keuze. Dat de VVD hiervoor kiest verbaast me niet. Maar dat drie andere partijen met sociale beginselen hier in meegaan en zich als filiaal van de VVD opstellen verbaast me wel. Waar zijn jullie principes gebleven, waar is de solidariteit en de strijdlust om op te komen voor anderen? Juist nu! Ik heb mevrouw Van Nieuwenhoven mooie woorden horen spreken, maar als het aan komt op werkelijk geld verdelen, dan heb ik de PvdA nog niet thuis gevonden. In tijden van nood leer je je vrienden kennen. Als u bijvoorbeeld de modal split wilt beïnvloeden, dan heeft u vorige week bij de besluitvorming over de Rotterdamsebaan een geweldige kans gehad. Maar nee, de vrienden zitten dus niet in de coalitie.
Het plunderen van reserves en het korten op kwetsbaren is niet genoeg om de verslaving van het college te financieren. Daartoe moet de halve stad in de uitverkoop. De stad is vogelvrij voor projectontwikkelaars: zie de belachelijke deal met Syntea Achmea, zie de Harstenhoekweg, de Loosduinseweg, de aanval op de landgoederen Ockenburgh en Arendsdorp, de pogingen om een Polenhotel in een natuurgebied te stichten, de uitverkoop van Scheveningen Haven, Eurojust in Zorgvliet, zelfs de muren van park Sorghvliet moeten er aan geloven. En als klap op de vuurpijl dreigt het Zuiderstrand als een soort Center Parcs te worden geëxploiteerd met strandhuisjes, te bereiken met kabelbaan en met uitzicht op een hoteltoren. Terwijl de biodiversiteit in Nederland in schrikbarend tempo afneemt, presteert dit betonnen college het om de aanval in te zetten op de laatste groene natuurgebieden van de stad.
En gisteravond vernamen wij via de media dat ook de HTM er aan moet geloven en in de uitverkoop wordt gezet. De manier waarop ons openbaar vervoer te grabbel wordt gegooid, en hoe er met de raad wordt omgegaan, is ronduit een schande! Zo onderhandelt wethouder Smit over de aankoop van de busremise in de Telexstraat van rond de 8 miljoen euro, volgens mij is er zelfs een concept-overeenkomst, maar de raad wordt nergens bij betrokken. En vorig jaar vroeg ik Dekker om een notitie over de HTM-aandelen, hij heeft dat toegezegd, vervolgens was hij het weer vergeten, opnieuw toegezegd maar nog geen notitie gezien, en nu blijkt er al een deal met de NS te zijn. Worden de aandelen verkocht om de remise te kunnen aankopen? En is het met deze kennis nog toeval dat Qbuzz – een dochter van de NS – de bus-concessie gewonnen heeft? Wat is dit voor een achterbaks gedoe? Waarom wordt de raad nergens bij betrokken?
Bij een begroting gaat het er om welke keuzes je maakt, wat je met het geld doet. De Haagse Stadspartij kiest er voor om de stad te beschermen tegen projectontwikkelaars en op te komen voor belangen van bewoners, om het cultureel erfgoed te koesteren en het groen te sparen. Wij willen het Lange Voorhout ook ondergronds vrijwaren van blik. Wij kiezen voor duurzame energie en voor duurzaam bouwen, dus geen afbraak en nieuwbouw maar hergebruik van leegstaande kantoren. Wij kiezen voor park & ride, voor het Openbaar Vervoer en voor veel meer fietsen: geen Ufo’s in de Grote Marktstraat maar fietsenstallingen. Wij willen investeren in de toekomst, in de jeugd, wij kiezen voor het Koorenhuis in plaats van het Spuiforum, en gaan de strijd aan om het Kunstenplan te veranderen. Wethouder de Jong wil graag dirigent zijn, maar dreigt wel dirigent in een lege zaal te worden, want veel instellingen liggen nu in de vuurlinies. Wij kiezen voor bloemenweiden vol zoemende bijen, voor smakelijke moestuinen, voor een stil strand, voor de creatieve stad, voor behoud van Scheveningen Haven en de Binckhorst als robuuste en karakteristieke bedrijventerreinen.
De Haagse Stadspartij wil vooral het nog beschikbare geld gebruiken om de rijksbezuinigingen op sociaal-maatschappelijk gebied op te vangen. Wij komen niet met sexy-plannen, het komt nu aan op sober beleid, met gedegen plannen en aandacht voor kwaliteit. De crisis is namelijk ook een mentaliteitscrisis. Een crisis veroorzaakt door mensen die nooit genoeg hebben en die nooit tevreden zijn. Die verslaafd zijn, alleen op zichzelf gericht en veel schade veroorzaken. Wat ik in toenemende mate zie in deze stad is private rijkdom en publieke armoede. De gemeentelijke overheid trekt zich terug uit het publieke domein, behalve om bedelaars, straatmuzikanten en tentenkampen op te jagen. De stad van vrede en recht is een stad waar de rijken rijker worden, en de armen armer, waar geld wordt weggehaald bij gemeentelijke voorzieningen voor kwetsbare groepen, en huisbezitters gematst worden met minder OZB. En dat in tijden van harde Rijksbezuinigingen. Voorzitter, het is een begroting waar rechts Den Haag haar vingers bij aflikt.”