14 Nov 2011. De HTM heeft met geld van de gemeente Den Haag (144 miljoen euro) veertig nieuwe trams besteld bij Siemens. Fractievoorzitter Joris Wijsmuller plaatst grote vraagtekens bij deze uitkomst van de aanbestedingsprocedure, en verwijt de wethouder dat hij de raad hierover slecht informeert.
HTM krijgt lagevloertrams van Siemens
De HTM heeft 40 lagevloertrams besteld bij Siemens. Den Haag krijgt als
eerste stad ter wereld nieuwe Avenio-trams. De fabrikant gaat ook de
training van de bestuurders verzorgen. Met de opdracht is een bedrag van
ruim 100 miljoen euro gemoeid.
Mogelijk levert Siemens later nog eens 40 trams extra. De Avenio wordt
gebouwd in een fabriek in Wenen. De eerste trams worden in februari 2014
verwacht. De voertuigen vervangen een aantal van de oude rode GTL-trams.
Stille trams met veel comfort
Bij de Avenio is veel aandacht besteed aan het comfort van zowel reizigers
als de bestuurders, maar ook aan een lage slijtage van wielen en rail. Ook
heeft de fabrikant de tractie- en remgeluiden weten te verminderen.
Volgens de HTM is het daarmee één van de stilste lagevloertrams van de
wereld.
Bron: Den Haag FM
Breder, langer en stiller
(AD/Haagsche Courant, 19 nov 2011)
Het Haagse straatbeeld gaat de komende jaren ingrijpend veranderen. Waar nu nog de oude, vertrouwde roodwitte tram door de stad
rijdt, zoeft over enkele jaren een geheel nieuw futuristisch exemplaar voorbij. In eerste instantie op de trajecten van de lijnen 9, 11, 15 en 17.
De HTM heeft bij de Duitse fabrikant Siemens veertig nieuwe trams besteld.
Ze lijken van de buitenkant op de voertuigen van Randstadrail die nu
tussen Den Haag en Zoetermeer en tussen Den Haag en Rotterdam zoeven. De
nieuwe tram, de Avenio, is 35 meter lang en biedt 70 zit- en 168
staplaatsen. Het gangpad heeft geen treden. Dat betekent dat rolstoelen en
wandelwagens makkelijk in en uit kunnen stappen.
De Avenio is een stuk stiller dan het huidige HTM-materieel. Ook zouden
passagiers minder last van trillingen moeten hebben. Daarnaast glijdt de
nieuwe tram soepeler door de bochten, wat de slijtage aan rails en wielen
moet verminderen.
De Avenio wordt gebouwd in de Siemens-fabriek in Wenen. Als alles volgens
plan verloopt worden de eerste exemplaren in februari 2014 geleverd. De
laatste trams ontvangt Den Haag naar verwachting een jaar later.
De aankoop van de nieuwe trams is niet helemaal zonder slag of stoot
gegaan. De openbare aanbesteding van de veertig nieuwe tramstellen door de
HTM verliep volgens de Spaanse trambouwer CAF niet volgens de regels. Het
bedrijf spande een rechtszaak aan tegen de Haagse vervoerder. De rechter
oordeelde echter dat de HTM gewoon met eerste keus Siemens in zee mocht.
CAF startte daarop nog wel een bodemprocedure. Hierin is nog geen
uitspraak gedaan. Dit zou er toe kunnen leiden dat de HTM alsnog een
schadevergoeding moet betalen.
Voordat de nieuwe trams in Den Haag kunnen rijden, moet een deel van de
stad nog wel fors op de schop. De nieuwe trams zijn een stuk breder en
langer dan het huidige materieel. Dat betekent dat haltes, tramremises en
hele straten moeten worden aangepast. In totaal trekt de overheid 79
miljoen euro uit om de stad Avenio-proof te maken.
De extra investeringen zijn tegen het zere been van onder meer het
Platform Beter Openbaar Vervoer Haaglanden. Voorzitter Ronald van Onselen
heeft jarenlang gepleit voor de aanschaf van smalle trams. Het stadsgewest
Haaglanden oordeelde echter dat bredere trams de verwachte toename in
reizigers beter kunnen verwerken.
Aan de voorzitter van de gemeenteraad
Den Haag, 14 november 2011
Geachte voorzitter,
Op 1 februari 2011 stemde het college in met de aanschaf van 40 railvoertuigen door de HTM, en stelde hiervoor 144 miljoen euro als lening aan de HTM ter beschikking. Medio oktober maakte de wethouder in antwoord op vragen uit de raad bekend dat de HTM de nieuwe trams definitief bij Siemens besteld heeft. De keuze voor Siemens was in het voorjaar al bekend, maar door aangespannen procedures door de verliezende partij CAF, was deze bestelling uitgesteld. Onder verwijzing naar het desbetreffende artikel van het reglement van orde leg ik het college de volgende vragen voor.
1. Is het college met mij van mening dat, gezien het grote gemeentelijke financiële belang en de consequenties van nieuw en breder trammaterieel, de gemeenteraad over de uitkomsten van de aanbesteding actief geïnformeerd dient te worden? Zo nee, waarom niet?
2. Waarom heeft de wethouder niet uit zichzelf de raad geïnformeerd over de uitkomst van de aanbesteding?
3. Waarom heeft de HTM en Haaglanden niets via persberichten officieel naar buiten gebracht en wordt er zo weinig gepubliceerd over de uitkomst van de aanbesteding?
4. In de karige berichtgeving over de bestelling van de 40 trams werd vermeld dat de kosten ongeveer 200 miljoen euro bedragen, terwijl het college heeft ingestemd met de aanschaf van 40 trams voor maximaal 144 miljoen euro. Wat is de verklaring voor het verschil van 56 miljoen euro?
5. Er lopen over de aanbesteding nog twee hogere beroepen van CAF. Wat gebeurt er als CAF gelijk krijgt? Welk financieel risico loopt de HTM en de gemeente in dit geval?
6. Onder welke rente-, aflossings- en garantievoorwaarden is de lening aan de HTM verstrekt? Kunnen deze (vertrouwelijk) aan de raad ter inzage worden gelegd?
7. Volgens de mededeling van de wethouder zijn de 40 trams eind september besteld. Waarom is er niet gewacht met de bestelling tot het hoger beroep gediend heeft?
8. Met de bezuinigingen in het vooruitzicht staat het voorzieningenniveau ernstig onder druk. Het is de vraag of alle 40 trams nog wel nodig zijn. Is er overwogen om minder trams te bestellen, of de bestelling gefaseerd te doen? Zo nee, waarom niet?
9. Op de site www.htmfoto.net wordt gediscussieerd over het gekozen model Avenio van Siemens waarbij verwarring bestaat over de breedte van het voertuig. Liet de aanbesteding ruimte voor een aanbieding van 2m55 danwel 2m65 brede trams of is dat nader in onderhandelingen bepaald? Is het gekozen model nu 2m55 of 2m65?
10. Een belangrijke reden voor breder materieel is betere toegankelijkheid voor mindervalide reizigers die gebruik maken van rolstoelen e.d.. Klopt het dat de bieding van CAF op dit punt meer ruimte bood en beter scoorde? Zo nee, waarom niet?
11. Bombardier en CAF hebben hetzelfde tramtype met doorgaande, klassieke assen aangeboden, terwijl Siemens een voertuig heeft aangeboden met losdraaiende wielen. Het is bekend dat assen met losdraaiende wielen meer slijtage vertonen dan doorgaande assen. Waarom is er gekozen voor voertuigen zonder doorlopende assen en dus voor meer slijtagegevoelige trams?
12. Wat was het prijsverschil tussen CAF en Siemens?
13. Welke doorslaggevende punten op de puntenlijst hebben nu gemaakt dat Siemens kon winnen?
Met vriendelijke groet,
Joris Wijsmuller