Update: Begin maart publiceerde het AD een verhaal over een straatkrantverkoper die zou zijn opgepakt met 32.000 euro in zijn zak. Het leverde veel geschreeuw op via social media. Enkele dagen later bleek het verhaal toch anders. Het geld was in zijn verblijfplaats in beslag genomen. schreef het AD na een interview met deze man. Met een beetje speurwerk bleek het eerste artikel in het AD gebaseerd te zijn op een tweet en facebook post van de Politie Eenheid Den Haag ( zie foto hieronder).
Fatima Faïd: ” De vork zat toch anders in de steel dan de stad op basis van het eerste artikel dacht. Het is heel gek dat de politie zo’n foutief bericht de wereld in helpt via sociale media”. Tim de Boer vervolgt: “In de tussentijd staan de verschillende posts nog steeds online, ookal blijken ze nu fout te zijn. Dit kan en moet beter”. Gezal Karabekir: “Journalisten moeten kunnen vertrouwen op het feit dat de politie juiste informatie geeft. Dit bericht geeft maar weer eens aan dat er nog heel veel te verbeteren valt.”
Opjagen en beboeten dakloze mensen
Het controleren van deze straatkrantverkoper past in de berichten die de Haagse Stadspartij ontvangt over het steeds meer volgen, beboeten en lastig vallen van dakloze mensen door politie en handhavers. De Haagse Stadspartij wil daarom meer weten over deze zaak en hoe de politie in het algemeen omgaat met dakloze mensen en straatkrantverkopers. Immers: We krijgen steeds meer berichten dat dakloze mensen worden beboet voor buitenslapen of “overlast”, terwijl zij nergens anders heen kunnen. Fatima Faïd: “Het beboeten en opjagen van dakloze mensen werkt averechts. Boetes kunnen niet worden geïnd. Dat kan wel als ze weer een huis hebben. Dan vallen er meteen tientallen incasso’s op de mat”.
Schriftelijke vragen: politie Eenheid Den Haag maakt grove fouten op sociale media
Indiener: Fatima Faïd, Haagse Stadspartij
Datum: 27 maart 2024
Aan de voorzitter van de gemeenteraad,
Het AD publiceerde begin maart twee verhalen over een straatkrantverkoper.
Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stelt het raadslid Fatima Faïd van de Haagse Stadspartij de volgende vragen:
Het AD publiceerde begin maart twee verhalen over een straatkrantverkoper.
- Kent het college het artikel met de titel “Verbazing bij agenten: straatkrantverkoper blijkt bijna 32.000 euro op zak te hebben”?
Ja, het college is bekend met het artikel.
- Kent het college het artikel met de titel “Het was mijn geld, mevrouw: straatkrantverkoper die met bijna 000 euro werd gepakt doet zijn verhaal”?
Ja, het college is bekend met het artikel.
- Kan het college bij de politie Eenheid Den Haag informeren en een uitgebreide reactie vragen op de artikelen en de daarin genoemde feiten?
Nee. Omdat het hier om tot een persoon herleidbare informatie gaat is het vanuit het oogpunt van privacy niet aan het college om hier nader op in te gaan.
- Kan het college bevestigen dat de politie zelf op social media een foutief verhaal heeft geplaatst? (zie bijlage 2) Zo ja, hoe kan dat?
Het college is niet inhoudelijk betrokken bij deze zaak en is ook niet verantwoordelijk voor de berichten die de politie plaatst op sociale media. De politie laat desgevraagd weten dat de informatie die aanvankelijk op sociale media is geplaatst onjuist was. Er heeft rectificatie plaatsgevonden.
- Klopt het dat deze social media posts tot op heden (27-3-2024) nog steeds online staan? Zo ja, hoe kan dat?
Zie het antwoord op vraag 4.
- Kan het college aangeven wat de politie gaat doen om het beeld, wat uit de foutieve posts naar voren komt te corrigeren?
Nee. Het college is niet verantwoordelijk voor de berichten die de politie plaatst op sociale media noch voor het eventuele corrigeren van het beeld dat daaruit naar voren komt.
- Kan het college navragen of de politie Eenheid Den Haag excuses heeft aangeboden aan de betreffende persoon vanwege de grove fouten die zij heeft gemaakt? Als dat niet zo is, kan het college aandringen omdat alsnog te doen?
Zie het antwoord op vraag 3 en 6.
- Kan het college aangeven in hoeveel andere gevallen de berichtgeving vanuit de politie onjuist is geweest? Zo nee, waarom niet?
Nee, het college is niet verantwoordelijk voor de berichten die de politie plaatst op sociale media en is niet in de positie om de juistheid daarvan te toetsen.
- Heeft de politie Eenheid Den Haag wel eens geëvalueerd hoe zij sociale media en persberichten gebruikt? Zo ja, kan de raad die evaluatie ontvangen? Zo nee, waarom niet?
De politie laat desgevraagd weten dat het gebruik van sociale media en persberichten constant onderdeel zijn van interne bespreking. Het college heeft hierbij geen rol.
- Kan het college uitzoeken of deze persoon zijn geld terug ontvangt? Zo nee, waarom niet?
Nee. Zie het antwoord op vraag 3.
- Op basis van welke wet of aanleiding is deze straatkrantverkoper gecontroleerd? Was daar wel een wettelijke basis voor?
Zie het antwoord op vraag 3.
- Klopt het dat de politie zijn woonruimte heeft doorzocht? Zo ja, op welke wettelijke basis was dat?
Zie het antwoord op vraag 3.
- Kan het college aangeven hoe vaak straatkrantverkopers worden gecontroleerd door de politie of gemeentelijke handhavers?
Straatkrantverkopers worden alleen gecontroleerd als daar aanleiding toe is, bijvoorbeeld bij klachten van overlast of meldingen van misstanden. De politie en de Handhavingsorganisatie houden niet apart bij hoe vaak dat gebeurt.
- In het tweede artikel wordt gesteld dat er afgelopen jaar 600 boetes zijn uitgeschreven voor buitenslapen of Kan het college deze uitsplitsen naar type boetes?
In het eerste artikel leest het college dat er een aantal van 643 boetes wordt genoemd dat in 2023 door de politie is uitgedeeld aan dakloze mensen. In het tweede artikel leest het college geen aantal.
Het aantal van 643 boetes wordt door het college genoemd in de beantwoording van recent gestelde schriftelijke vragen (RIS317329). Hierin staat het volgende: ‘Politie heeft in de periode 1 januari 2023 en 1 december 2023 in totaal 643 mensen beboet voor het buiten slapen. In deze cijfers is geen onderscheid te maken tussen al dan niet dak- en thuisloze mensen. Wel blijkt uit de informatie dat het merendeel van de mensen is beboet in Scheveningen, Centrum, Haagse Hout en Zuiderpark.’
Zoals uit de beantwoording van de schriftelijke vragen blijkt zijn deze boetes door de politie gegeven voor de overtreding buiten slapen en wordt hierbij niet geregistreerd of iemand dak- of thuisloos is.
De Handhavingsorganisatie heeft in de volgende situaties boetes opgelegd: in een aangewezen gebied alcohol nuttigen, softdrugs gebruik in een aangewezen gebied, bedelen in een aangewezen gebied, het niet hebben of willen tonen van een identiteitsbewijs en openbaar dronkenschap.
- Zijn er dak- en thuisloze mensen die meerdere keren boetes hebben gekregen? Zo ja, in hoeverre werkt dat volgens het college?
Zoals bij de beantwoording van vraag 14 aangegeven registreert de politie niet of iemand dak- of thuisloos is. De politie kan dus niet aangeven of er dak- en thuisloze mensen zijn die meerdere keren boetes gekregen hebben.
Handhaving is elke (re)actie die erop gericht is de naleving van het bij of krachtens wet- en regelgeving geldende recht te bevorderen en te bewerkstelligen, zo nodig door het opleggen van sancties. Het gaat mede om het beïnvloeden van het gedrag van entiteiten tot wie deze regels zich richten en heeft als doel normconform gedrag te bewerkstelligen. Het toeleiden naar zorg, hulp, begeleiding en opvang heeft te allen tijde de voorkeur. Niet alle dak- en thuisloze mensen willen zorg en/of hulp accepteren. Een kleine groep veroorzaakt wel overlast. Het gaat hier om de zogenoemde zorgmijder, die niets wil maar wel veel overlast veroorzaakt en de openbare orde verstoort. Deze personen worden bij aanhoudende overlast en als de kans bestaat dat de openbare orde in het geding kan komen bekeurd. Daarnaast wordt bij een opstapeling van overlast en ordeverstoring door een persoon, de geregistreerde bekeuringen gebruikt als onderdeel van een herstelmaatregel in de vorm van een gebiedsverbod. Een gebiedsverbod heeft als doel de verstoring van de openbare orde door overlastgevend gedrag te beëindigen en de kans op nieuwe verstoringen van de openbare orde voor bepaalde tijd te voorkomen zodat de openbare orde in dat gebied hersteld wordt. Door deze manier van handhaven wordt de orde hersteld en wordt er minder overlast ervaren waar andere burgers last van hebben. De praktijk leert dat de persoon die de boete en een gebiedsverbod ontvangt vaak niet meer in het gebied komt en daardoor in het gebied geen overlast veroorzaakt.
- Volgt het college de lijn van Rotterdam waarbij men dak- en thuisloze mensen minimaal 6 keer probeert te beboeten in korte tijd zodat ze uitgezet kunnen worden? Zo ja, op basis van welk besluit van de Haagse raad is dat?
Nee, het college volgt deze lijn niet. Wel worden dak- en thuisloze mensen die herhaaldelijk worden gecontroleerd in de stad, integraal besproken. Ook hier is de basis om mensen te helpen en verder afglijden te voorkomen. Mensen die bij politie, handhavers en hulpverleners zorgelijk in beeld komen, worden integraal besproken en hier wordt een persoonsgerichte aanpak voor gemaakt. Een persoonsgerichte aanpak kan soms ook zijn dat er eerst repressief wordt opgetreden om daarna iemand vanuit een gedwongen kader te begeleiden. Naast een persoonsgerichte aanpak worden in deze samenstelling ook trends gesignaleerd en besproken. Denk hierbij aan veranderingen of bijzonderheden in (gedrag van) mensen of locaties. Vanuit deze aanpak en samenwerking is het uitgangspunt een duurzame oplossing voor de (persoonlijke) situaties en anders in ieder geval een beheersbare situatie.
- Het gemeentelijke beleid stelt dak- en thuislozen niet te beboeten maar door te geleiden naar hulp en Bij hoeveel van de mensen die boetes hebben gekregen is dat gebeurd?
Doorgaans zijn politie, handhaving en zorgverleners zoals Straatteam en Barka, al in een vroeg stadium betrokken bij deze dakloze mensen. Zij registreren niet wie van hen is doorgeleid na het ontvangen van een boete. Vanuit de Handhavingsorganisatie zijn in het jaar 2023, 61 buiten slapende dak en thuisloze mensen geregistreerd die in de openbare ruimte zijn aangetroffen. Van de 61 hebben 3 zorg geweigerd, zijn 7 personen aangemeld bij het dak- en thuislozenloket en zijn 51 personen aangemeld bij stichting Barka.
- Wat doet het college voor de mensen die zogenaamd “niet rechthebbende” zijn, maar wel op straat moeten overleven?
Bij buitenslapers wordt er eerst ingezet om de personen te motiveren en te begeleiden richting zorg, hulp, begeleiding en opvang. Handhaving, politie, Straatteam, Barka en zorgaanbieders werken hierin nauw samen. Voor mensen die (nog) geen recht hebben op Wmo-ondersteuning wordt ingezet op een perspectief richting terugkeer via de samenwerking met de LVV (landelijke voorziening voor vreemdelingen). Indien het EU-burgers betreft wordt ingezet op tijdelijke opvang met als doel terugkeer naar werk of herkomstland. Schrijnende medische situaties worden altijd opgevangen.
- Hoeveel personen slapen er momenteel in bossen, duinen en parken in Den Haag?
In ‘Den Haag geeft thuis’, het beleidskader aanpak dakloosheid 2023-2030 (RIS316085), hanteren we op basis van signalen (2022) van de betrokken partijen een range van 30 vaste buitenslapers. De groep die regelmatig een of meerdere nachten op straat slaapt is groter en recent geraamd op een aantal tussen de 80-140. Een deel van hen verblijft in, al dan niet zelfgemaakte, bouwsels in groengebieden. Het is een dynamische groep die soms maar enkele dagen in de stad verblijft en dan weer doortrekt.
- Wat doet het college om ervoor te zorgen dat dit in de stad van Vrede en Recht niet meer nodig is?
De aanpak van dak- en thuisloosheid, waaronder de aanpak buitenslapers is opgenomen in het beleidskader dakloosheid (RIS316085).
- Is het college bereid om in het kampeerverbod een uitzondering te maken voor mensen die buiten slapen als gevolg van dakloosheid?
Er wordt er eerst ingezet om de personen te begeleiden richting zorg, hulp, begeleiding en opvang. Als de omstandigheden en het gebied het toelaten worden de tenten niet verwijderd zo lang een bewoner geen overlast veroorzaakt en hulp of zorg heeft geaccepteerd maar door een langdurig traject nog moet wachten. Handhaving, politie, Straatteam, Barka en zorgaanbieders werken hierin nauw samen.
Buitenslapen als gevolg van dakloosheid wordt in principe niet beboet door de handhaving en politie als er geen sprake is van een combinatie met andere geconstateerde overlast. We hebben bij de Handhavingsorganisatie en politie opnieuw benadrukt dat het onwenselijk is om dak- en thuisloze mensen te beboeten op slapen in de openbare ruimte wanneer zij verder geen overlast veroorzaken.
- Kan het college aangeven of uitgeschreven boetes kwijtgescholden kunnen worden en of er bij de bezwaarprocedures rekening gehouden wordt met dakloosheid?
Bij de afhandeling van bezwaren wordt altijd gekeken naar de individuele omstandigheden. Gemeentelijk opgelegde boetes kunnen na bezwaar komen te vervallen. Door politie opgelegde boetes en zogeheten combi-boetes kunnen worden geseponeerd, maar niet door de gemeente worden kwijtgescholden.
- Op welke wijze communiceert de gemeente met handhavers en politie over het Haagse beleid om geen boetes uit te schrijven in het geval van buiten slapen door dakloosheid? Krijgen zij trainingen en/of andere vormen van educatie om mensen die buiten slapen naar hulp te begeleiden?
De Handhavingsorganisatie maakt voor haar medewerkers per thema werkinstructies, in de werkinstructie dak- en thuisloze mensen die door de handhavers wordt gebruikt is de lijn helder omschreven als het gaat om het overnachten (buitenslapen) op of aan de weg.
- Kan het college aangeven of er een overzicht bestaat voor handhaving en politie waarin alle hulp- en belangenorganisaties, inclusief het daklozenloket, staan genoteerd ten aanzien van hulp bij dakloosheid? Wordt daar gebruik van gemaakt? Zo nee, waarom niet?
Handhaving, politie, Haags Straatteam, Barka en zorgaanbieders waaronder het mobiele GGZ-team van Parnassia (TOP-team) werken nauw samen. Daarnaast maakt de politie onder meer gebruik van de Straatwijzer van het Straat Consulaat. Het college gaat aan deze partijen en belangenorganisaties voorleggen of een actualisering en aanvulling van de informatie wenselijk is.
- Kan het college aangeven of zij bereid is een dergelijk overzicht te maken in het geval dit nog niet zo is? Zo nee, waarom niet?
Zie het antwoord op vraag 24.
- Kan het college aangeven of er periodiek met de lokale driehoek overlegd wordt over het beleid ten aanzien van dakloosheid en buiten slapen en wordt er geëvalueerd? Zo ja, wat is de inhoud van de evaluatie? Zo nee, waarom niet?
Het beleid ten aanzien van dakloosheid wordt door het college geschreven. Indien daar aanleiding toe is kan dit onderwerp geagendeerd worden in de driehoek.
- Kan het college aangeven wanneer er volgens de gemeente en handhaving/politie sprake van overlast is als gevolg van buitenslapen? Welke factoren wegen er mee bij het uitschrijven van boetes anders dan het buitenslapen zelf?
Buitenslapen wordt als zodanig in principe niet beboet door de handhavers en politie als er geen sprake is van een combinatie met andere geconstateerde overlast (vervuiling, overlast door drugs en/of alcohol, etc.). De boswachters en handhavers van de Handhavingsorganisatie maken in eerste instantie een inschatting van de situatie en de betrokken personen. Als het gaat om buitenslapers die de wet overtreden, wordt er eerst ingezet op het toe leiden naar zorg, hulp, begeleiding en opvang. Pas op het moment dat deze stappen zijn doorlopen, andere oplossingen niet mogelijk zijn en de overlast niet stopt en hiermee ook een kans bestaat dat de openbare orde in het geding kan komen wordt er opgetreden met een sanctie.
