In de laatste raadsvergadering van waarnemend burgemeester Johan Remkes, boekte de Haagse Stadspartij succes bij de bespreking van de jaarrekening Met een aantal aangenomen moties.
Fractievoorzitter Joris Wijsmuller diende moties in om de financiële coronatekorten van de gemeente op te vangen, voor meer geld om kunstenaars en culturele instellingen te ondersteunen tijdens de coronacrisis, en om het zwerfvuil op straat met spoed op te ruimen en meer geld vrij te maken voor het afvalbeleid. Deze moties werden echter door de raad en met name de coalitiepartijen verworpen. Wel werd succes geboekt met de motie die samen met de SP werd ingediend waarmee de Haagse gemeenteraad zich uitspreekt voor een fatsoenlijk minimumloon in de campagne ‘Voor 14’. Ook is de Haagse Stadspartij blij met de toezegging dat er nu een taskforce betaalbare woningen komt zoals dit eerder met succes voor statushouders is gedaan. Daarnaast werden de volgende drie moties aangenomen:
– Wereldwijd en ook in Den Haag is een nieuwe generatie opgestaan tegen racisme. Op ons voorstel gaat wethouder Van Alphen nu in gesprek met de mensen van Black Lives Matter Nederland over het bestrijden van institutioneel racisme.
– De gemeente is een grote organisatie met 9.000 ambtenaren waarvan liefst 1.100 vacatures openstaan die nu grotendeels met tijdelijke inhuurkrachten worden ingevuld. Minder flex en meer vast personeel getuigt volgens de Haagse Stadspartij van goed werkgeverschap. Met de aanname van de motie gaat het college nu een plan van aanpak opstellen voor een beter personeelsbeleid.
– Dat niet voor alle kinderen in het onderwijs gelijke kansen vanzelfsprekend zijn, bleek weer tijdens de coronacrisis. Kinderen die door het tijdelijke afstandsonderwijs minder begeleiding en ondersteuning kregen hebben zo nog meer achterstand hebben opgelopen. Daarom is het van groot belang om de mogelijkheden voor fysieke huiswerkbegeleiding uit te breiden over alle bibliotheken in de verschillende stadsdelen. De raad nam deze motie unaniem aan.
Tot slot stond Wijsmuller als nestor van de raad nog even kort stil bij het vertrek van Johan Remkes, en bedankte de waarnemend burgemeester voor de onverstoorbare wijze waarmee hij Den Haag 8,5 maand heeft bijgestaan. In deze korte periode kreeg Remkes bizar veel op zijn bord, maar toch liet hij zich niet gek maken. Is dat Groningse nuchterheid, of komt dat omdat hij op gezette tijden geestverruimende middelen neemt zoals nicotine en een glaasje alcohol? Als dank kreeg Remkes een fles goede oude Haagse jenever samen met een fles Haagse Kruìde Baggâh
.
.
Fractievoorzitter Joris Wijsmuller stond bij de jaarrekening stil bij de bestuurlijke crisis, de integriteitskwesties en de coronacrisis. Een crisis die duidelijk maakt dat duurzaamheid en sociale hervormingen nu bovenaan de politieke agenda moeten staan.
Hieronder de volledige inbreng van Joris Wijsmuller:
“Voorzitter, vandaag staat een zorgelijke cocktail op de agenda met de programmarekening en de impactanalyses van de corona-crisis. We kijken terug op een jaar waarin het Haagse stadsbestuur zwaar beschadigd werd door integriteitskwesties, het gedwongen vertrek van drie bestuurders en de val van de vorige coalitie. En net toen na 3 maanden vertraging in februari alsnog een nieuwe begroting werd vastgesteld, brak alweer de volgende crisis uit waarvan de schade nog niet goed valt te overzien. Veel weten we nog niet (ook niet trouwens over de integriteitskwesties), maar wel is helder dat het de samenleving en de economie blijvend zal veranderen. Dat is hard nodig, want van een crisis moet je leren. De crisis doet een beroep op onze solidariteit, weerbaarheid en inventiviteit, en breekt in op de ratrace in onze kapitalistische samenleving die met oogkleppen op economische groei najaagt. Een groei waarmee we aarde, klimaat en het leeuwendeel van de wereldbevolking uitputten en uitbuiten. Duurzaamheid en sociale hervorming moeten nu bovenaan de politieke agenda te staan.
Een van de eerste lessen van de corona-crisis is dat we leerden wat vitale beroepen zijn: dat zijn de mensen in de zorg, in het onderwijs, en al die harde werkers in de publieke sector die ondanks alle beperkingen onze samenleving logistiek overeind hielden, zoals ook de schoonmakers en de vuilnismannen. Dat zijn ironisch genoeg ook de beroepen die in onze samenleving worden onderbetaald, de groepen die het afgelopen jaar de barricades opgingen omdat ze door dit neoliberale kabinet worden ondergewaardeerd en te weinig loon krijgen. De corona-crisis confronteert ons met de groeiende tweedeling. Er moet een halt worden toegeroepen aan het steeds groter groeiende verschil tussen het minimumloon en de gemiddelde loonontwikkeling. Ook de gemeente Den Haag moet zich ondubbelzinnig uitspreken voor een fatsoenlijk minimumloon, en daarom dient de Haagse Stadspartij samen met de SP de motie Voor 14 in.
Complimenten aan het college voor de programmarekening die ten opzichte van voorgaande jaren qua leesbaarheid en verantwoording vooruit is gegaan. Dank ook aan de Rekeningencommissie en de accountantsdienst die de programmarekening hebben gecontroleerd en goede aanbevelingen hebben gedaan. Minder goed zijn wij te spreken over de financiële situatie van de gemeente, die bepaald niet florissant is. Er zijn structurele problemen vanwege de tekortschietende steun van het Rijk, vooral sinds de overheveling van de taken voor Jeugdzorg en de WMO. Door de coronacrisis staat de gemeente de komende jaren voor een tweede enorme opgave. Een opgave die wat de Haagse Stadspartij betreft niet ten koste mag gaan van de mensen die het toch al moeilijk hebben. Bezuinigingen zijn wat ons betreft uit den boze. Ook voor de Haagse economie is het slecht om verder te bezuinigen. We pleiten er dan ook voor om anti-cyclisch te begroten en juist nu extra te investeren in de stad. Duurzaamheid is noodzaak en een kans om uit de crisis te raken en daarvoor zijn ook middelen beschikbaar in de vorm van de Eneco-gelden. Maar daarmee zijn we er nog niet. De financiële impactanalyse laat zien dat we afstevenen op verdere tekorten. De toegezegde steun van het Rijk is onzeker en zal zeker niet alle pijn wegnemen. Daarom stellen wij voor om te onderzoeken of het lenen van geld door de gemeente een oplossing kan bieden. De rentestand is laag, de netto-schuldquote van de gemeente laat nieuwe geldleningen toe en deze mogelijkheid kan helpen om ondanks de tekorten toch een sluitende begroting voor de komende jaren te presenteren. De netto-schuldquote en de solvabiliteit nemen volgens de laatste brief van het college over het bestedingsvoorstel van de Eneco-gelden zelfs flink toe. Ook dat biedt extra ruimte om geld te lenen. Daarom dien ik de motie Onderzoek coronatekorten in met de oproep aan het college om:
• Te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om (een deel van) de financiële tekorten die door de coronacrisis ontstaan te financieren door geld te lenen bij de Bank Nederlandse Gemeentes of op de kapitaalmarkt;
• Daarbij uit te gaan van een sluitende begroting.
De stad met de laagste lasten heeft maar weinig vet op de botten. Dat maakt Den Haag extra afhankelijk van het Binnenhof. En we weten dat de grote klappen pas volgend jaar komen met een toenemende werkeloosheid en met culturele instellingen, bedrijven, flexwerkers en ZZP-ers die dreigen om te vallen. Extra gemeentelijke noodfondsen en extra inzet op armoedebestrijding is noodzakelijk. Ook moet we meer aandacht hebben voor de ambtelijke formatie, waar nu op 9.000 medewerkers maar liefst 1.100 vacatures zijn die met veel externe inhuur worden opgevangen. Daarom dien ik de motie Aanpak vaste formatie personeel in met de oproep aan het college om:
• Een plan van aanpak op te stellen om openstaande vacatures versneld in te vullen en tegelijkertijd de inhuur van personeel verder terug te dringen. (Mede namens de SP, PvdD en HvDH)
De gevolgen van werkeloosheid, armoede en schulden zullen in onze gesegregeerde stad per wijk verschillen. Wijken met veel laagopgeleiden zullen zwaarder worden geraakt zoals Bouwlust, Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Rustenburg -Oostbroek, Duindorp, Schilderswijk, Transvaal, Spoorwijk en Laakkwartier. De Haagse Stadspartij vindt dat deze wijken bij de besteding van het Enecogeld en de investeringen voor verduurzaming van de bestaande woningvoorraad prioriteit moeten krijgen. Ook is het hard nodig om extra te investeren in kwalitatief goede en vooral betaalbare woningen De Haagse Stadspartij is blij met de toezegging van wethouder Balster dat er een taskforce betaalbare woningen komt zoals dit eerder met succes voor statushouders is gedaan. Welke concrete doelen heeft u bij deze taskforce voor ogen, zo vraag ik wethouder Balster?
In de programmarekening worden veel bouwprojecten opgevoerd waarvan de planvorming inmiddels is gestart. Opvallend daarbij is dat participatie een ondergeschoven kindje is geworden. Het “Samen stad maken” is vervangen door: “Wij weten wat goed voor u is, gaat u maar lekker slapen”. Het zoeken naar draagvlak voor bouwplannen is ondergeschikt gemaakt aan het sluiten van deals met projectontwikkelaars. Dit is desastreus voor het vertrouwen in het stadsbestuur en leidt tot veel onvrede in de stad. Deze onderhandse werkwijze van ‘whealen en dealen’ is verre van transparant en leidt zelfs tot excessen, zoals we hebben gezien bij de affaire rond de vertrokken topambtenaar. Niet alleen binnen het stadhuis, maar ook daarbuiten zou het college werk moeten maken en het voorbeeld moeten geven voor transparantie en integriteit, anders verandert de cultuur hier in het ijspaleis nooit. Graag een reactie van het college.
Bij bouwprojecten zien we een patroon van voortdurende kostenoverschrijdingen die ondanks afspraken in harde contracten voor rekening van de gemeente blijven komen. Bijvoorbeeld bij de fietsenstalling onder het KJ-plein en bij Legoland, waarvoor ondanks de beloftes toch weer extra geld moet worden gereserveerd voor disputen met bouwers. De Rekeningencommissie heeft daar ook op gewezen en verzoekt het college om het risicomanagement aan te scherpen. Wanneer kunnen we dat verwachten?
Het mogelijk bouwen in het groen van de Uithof baart ons zorgen. Dit natuurgebied moeten we koesteren en wat ons betreft gaat er geen centimeter groen verloren. We steunen dan ook de motie van de Partij voor de Dieren hierover.
Het bouwen met Kleinschalig Opdrachtgeverschap en het stimuleren van initiatieven voor zelfbouw komt wel in het coalitieakkoord maar in de Programmarekening bijna niet meer voor. De Kavelwinkel is intussen gesloten. Wanneer komt het college met de beloofde plannen voor KO en waarom is de Kavelwinkel gesloten?
Uit de programmarekening blijkt dat het leeuwendeel van het programma Cultuur via subsidieverlening aan culturele instellingen wordt ingezet. Opvallend is dat deze subsidies alleen kunnen worden aangevraagd door organisaties en niet door kunstenaars. Daardoor is het kunstenveld in Den Haag sterk geïnstitutionaliseerd en zijn de makers volledig afhankelijk van de grillen van de instituten. Alhoewel wij grote waardering hebben voor de Haagse kunstinstellingen lijkt het ons verfrissend, maar ook goed voor het makersklimaat en in lijn met de Code Fair Pay om meer ruimte te geven aan initiatieven van individuele kunstenaars en artiesten. Daarom de motie Kunstenaarsprojecten waarin het college wordt opgeroepen om:
• Te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om subsidieregelingen ook open te stellen voor projecten van individuele kunstenaars, danwel een nieuwe regeling voor individuele kunstenaars op te stellen. (Mede namens de SP en PvdD)
Zoals ik al zei worden kwetsbare groepen in de samenleving door de impact van de corona-crisis extra hard getroffen, en dat zijn ook de mensen in de culturele en creatieve sector. Het is ronduit bedroevend dat het kabinet met een voormalige D66-collega zo weinig middelen vrijmaakt om de culturele sector te steunen. Ook het Haagse college met een cultuurwethouder van D66-huize maakt te weinig middelen vrij voor een cultureel steunfonds voor onder meer ZZP-ers en makers in de sector. Dat is een gevaarlijke onderschatting van het belang van cultuur in onze samenleving. Zonder kunst en cultuur is een stad ten dode opgeschreven. Daarom dienen wij de motie Matching Rijksgeld Cultuur in waarin het college wordt opgeroepen om:
• Bij de matching van geld uit het Noodpakket van het Rijk de korting op de culturele instellingen te beperken tot maximaal 25% van hun reserves. (Mede namens de SP, PvdD en HvDH)
Ook wil de Haagse Stadspartij prioriteit geven aan een andere kwetsbare groep, en dat zijn de kinderen in het onderwijs waarvoor gelijke kansen niet vanzelfsprekend zijn. Kinderen die door het tijdelijke afstandsonderwijs minder begeleiding en ondersteuning kregen en nog meer achterstand hebben opgelopen. Daarom dien ik de motie Huiswerkbegeleiding in met het verzoek aan het college om:
• In overleg te gaan met Hoger onderwijsinstellingen over een langere inzet van studenten ten behoeve van gratis huiswerkbegeleiding, en in het bijzonder studenten uit de eindfase van een opleiding tot leraar in het basisonderwijs;
• De fysieke huiswerkbegeleiding uit te breiden over alle bibliotheken in de verschillende stadsdelen. (Mede namens het CDA, HvDH en de CU/SGP)
Volgende week hebben wij een werkbespreking met het onderwijsveld waarin we de impact van de corona-crisis bespreken. Daar moeten we het hebben over de kwaliteit van schooltijdverlenging tegen de achtergrond van groeiende lerarentekorten, en wat dit betekent voor het streven naar gelijke kansen in het onderwijs. Dit moet wat de Haagse Stadspartij betreft absoluut prioriteit krijgen in de komende begroting.
Een ander effect van de corona crisis is dat we met zijn allen thuisbleven waardoor er veel meer huisafval is. Dat moet worden opgeruimd. De wethouders stellen dat de betrokken diensten op topcapaciteit werken. Uit de vele meldingen, noodoproepen en brieven van wijkverenigingen en zelfs demonstraties blijkt dat dit onvoldoende is. Wanneer zet de gemeente nu eens een tandje bij en dan bedoel ik ook met meer budget? Daarom hebben wij de volgende moties. Allereerst de motie Huishoudelijk afval met spoed opruimen met het verzoek aan het college:
• Om meldingen van afval van bederfelijke aard ( verkeerd aangeboden huisvuil, bijplaatsingen en dode dieren) altijd af te handelen als spoedmelding en dus binnen een dag te verwijderen. (Mede namens Nida, CU/SGP en HvDH)
En de motie Meer geld voor afvalbeleid met het verzoek:
• Om in de komende begroting meer budget vrij te maken voor afvalbeleid. (Mede namens Nida e CU/SGP)
Ook heb ik nog een prangende vraag over fietsparkeren. Het afgelopen jaar zijn er maar liefst 400 extra fietsparkeerplekken te weinig gerealiseerd terwijl de nood in met name het centrum steeds hoger wordt. Kan de wethouder concreet aangegeven hoe hij nu op korte termijn denkt deze ontbrekende 400 stallingsplekken alsnog te realiseren? Graag een concrete reactie, want anders zie ik mij genoodzaakt om in tweede termijn alsnog met een motie te komen.
En last but not least: 2020 zullen we ons herinneren als de tijd waarin over de hele wereld Black Lives Matter werd geroepen. Ook in ons land en in onze stad. In Den Haag zijn door jonge mensen van kleur twee ijzersterke en goed verlopen demonstraties georganiseerd. Wij als Haagse Stadspartij zijn daar trots op en steunen de boodschap voor gelijkheid. Racisme en discriminatie moeten hard worden aangepakt zodat wij als stad écht kunnen spreken van vrede en recht. In dit verband is het stuitend dat er het afgelopen jaar niets is gedaan aan de langverwachte nieuwe nota voor integratie en de aanpak van discriminatie, en ook de nieuwe wethouder integratie laat het tot op de dag van vandaag afweten. De premier heeft een blunder gemaakt door niet in gesprek te gaan met mensen die deel uitmaken van de organisatie van KOZP en BLM NL. Laten we die blunder niet maken in Den Haag. Daarom dienen wij de motie Ga in gesprek met BLM over institutioneel racisme in waarin het college wordt verzocht:
● Om met jonge activisten van kleur die actief zijn in de BlackLivesMatter beweging om tafel te zitten;
● Om samen met de activisten te komen met een actieplan tegen institutioneel racisme;
● De raad voor het einde van het jaar over te informeren. (Mede namens PvdA, GrLinks, SP en Nida)
Tot zover!”