Praktijkschooljongeren tussen wal en schip

praktijk onderwijsSteeds meer leerlingen die van het praktijkonderwijs komen belanden ongewild werkloos thuis, zo meldde nieuwsprogramma EenVandaag gisteren in haar uitzending. In voorgaande jaren lukte het praktijkscholen gemiddeld genomen nog om 95% van hun leerlingen naar werk te begeleiden. Sinds de invoering van de Participatiewet en de afschaffing van de Wet Sociale Werkplaats is dit echter gedaald naar 75%. In de grote steden ligt het percentage jongeren van de praktijkschool dat werkloos thuis zit volgens EenVandaag nog veel hoger. De Haagse Stadspartij wil van het college weten hoe de situatie er in Den Haag voor staat.Raadslid Sanne van der Gaag: “De Participatiewet gaat uit van eigen verantwoordelijkheid, men moet de eigen boontjes zien te doppen. Ook op de arbeidsmarkt moeten mensen zoveel mogelijk zelfstandig een plekje zien te veroveren. In de praktijk pakt dit zelfredzaamheidsideaal anders uit. Er zijn nu eenmaal kwetsbare groepen, zoals jongeren met een arbeidsbeperking, die niet zomaar bij iedere werkgever aan de slag kunnen. Vroeger konden zij in de sociale werkplaats terecht, waar alle hulp en ondersteuning die zij nodig hebben voorhanden was. Nu komen ze te vaak thuis te zitten, terwijl ze wel heel graag willen werken. Dat vind ik echt niet kunnen. De Haagse Stadspartij heeft het college daarom gevraagd of zij arbeidsplaatsen voor deze jongeren kan realiseren bij de Haeghe Groep”.Hieronder de schriftelijke vragen die Sanne heeft gesteld:

Op 26 oktober 2016 bracht EenVandaag een nieuwsitem over de enorme toename in het aantal leerlingen dat de praktijkschool verlaat om vervolgens werkloos thuis te belanden. Naar aanleiding van deze uitzending stel ik, onder verwijzing naar artikel 30 van het reglement van orde, de volgende vragen:
Het raadslid mevrouw Van der Gaag heeft op 27 oktober 2016 een brief met daarin zeven vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.

1. Is het college bekend met bovengenoemde uitzending van EenVandaag?
In voorgaande jaren lukte het praktijkscholen gemiddeld genomen nog om 95% van hun leerlingen naar werk te begeleiden. Sinds de invoering van de Participatiewet en de afschaffing van de Wet Sociale Werkplaats is dit gedaald naar 75%. In de grote steden ligt het percentage praktijkschool jongeren dat werkloos thuiszit volgens EenVandaag nog veel hoger.

Ja, het college is bekend met bovengenoemde uitzending.

2. Welk percentage Haagse jongeren dat de praktijkschool in voorgaande jaren verliet is vanuit de opleiding direct doorgestroomd naar werk?

Tot op heden houdt de gemeente geen registratie bij van Haagse jongeren die uitstromen uit het praktijkonderwijs naar werk, vervolgonderwijs of dagbesteding. Echter, dit verandert per 1 januari 2017 omdat de gemeente vanuit de RMC wetgeving dan ook verantwoordelijk is voor het monitoren van de uitstroom van jongeren uit het praktijk en voortgezet speciaal onderwijs. De uitstroom zal dan in het VOROC systeem worden opgenomen.
Praktijkscholen in Den Haag geven in hun uitstroommonitor naar het Ministerie/inspectie jaarlijks aan hoe hun leerlingen (dus Haagsé én niet Haagse leerlingen) uitstromen. Op verzoek van de gemeente zijn deze cijfers verzameld voor praktijkscholen De Poort, Hofstede, Esloo, Johan de Witt, De Einder en het Stanislas. Hieronder treft u een overzicht van de uitstroom voor de schooljaren 2013-2014 en 2014-2015 naar werk, vervolgonderwijs, dagbesteding of anders.

Praktijkschool

Zoals u kunt zien, stroomde respectievelijk 36%, dan wel 41% uit naar een vorm van arbeid.

3. Welk percentage Haagse jongeren dat de praktijkschool afgelopen jaar verliet is direct doorgestroomd naar werk? Waar werken deze jongeren (reguliere arbeidsplaatsen bedrijfsleven, beschutte plaatsen et cetera)?

De gegevens over schooljaar 2015/2016 zijn op dit moment nog niet bij de gemeente beschikbaar.

4. Hoeveel Haagse jongeren met een praktijkschoolachtergrond of met een arbeidsbeperking zonder praktijkschoolachtergrond zitten momenteel werkloos thuis?

Dit aantal is bij de gemeente onbekend. Jongeren met een praktijkschoolachtergrond of met een arbeidsbeperking die naar verloop van tijd hun baan verliezen, uitvallen of afhaken, maar zich niet melden bij de gemeente voor een inkomen en/of voor het vinden van werk of dagbesteding, zijn niet bekend bij de gemeente.

5. Is het college met mij van mening dat het voor jongeren belangrijk is om zo snel mogelijk nadat zij de praktijkschool verlaten door te stromen naar een baan zodat de daar opgedane kennis en vaardigheden niet verloren gaan? Zo nee, waarom niet?

Ja, wij delen uw mening. Daarom heeft de gemeente het afgelopen jaar met het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs afspraken gemaakt over een warme overdracht van deze jongeren van onderwijs naar gemeente. Al in het laatste jaar van het onderwijs bespreken scholen en medewerkers van een speciaal pro/vso team bij het Werkgeversservicepunt de kansen op werk en gebruiken beide partijen hun netwerk om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk jongeren direct uitstromen naar een reguliere baan, beschut werk of een vorm van werken en leren (BBL-baan).
Bovendien zetten de scholen en het WSP-team pro/vso zich in om zo veel mogelijk stageplekken van leerlingen in het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs om te zetten naar een betaalde baan, mede in het kader van de banenafspraak. De overtuiging is dat dit de grootste kans biedt voor de jongere op een duurzame uitstroom.

6. Is het college met mij van mening dat we zorg moeten dragen voor kwetsbare groepen die het niet lukt om zelfstandig een plek op de arbeidsmarkt te veroveren?

Ja, dat zijn wij zeker met u eens. De groep kwetsbare jongeren is echter geen homogene groep waar alleen de gemeente een verantwoordelijkheid draagt als het gaat om de begeleiding naar werk.
Scholen leiden zoveel mogelijk in eigen regie, kandidaten naar vervolgscholing, werk of participatie toe. Het college heeft begin oktober Stageprijzen uitgereikt voor het beste leerbedrijf en voor de beste stagiair uit het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Juist om deze route van onderwijs naar werk te stimuleren.
Daarnaast zal een aantal 18+ jongeren met een verstandelijke beperking nog onder de oude Wajong regeling vallen. Vanaf 2015 is een Wajong- indicatie slechts nog mogelijk voor wie duurzaam geen arbeidsvermogen heeft. Om deze groep kwetsbare Wajongers aan de slag te helpen heeft het UWV een eigen werkgeversdienstverlening.
Voor jongeren vanuit het voortgezet speciaal onderwijs/praktijkonderwijs, die niet vallen onder de Wajong, is er een warme overdracht aan de gemeente (zie antwoord op vraag 5) en is er voor hen binnen de dienstverlening van het Werkgeversservicepunt een aantal vervolgmogelijkheden (banenafspraak, participatieplaats, beschut werk of (arbeidsmatige) dagbesteding.

7. Hoogleraar arbeidsmarkt Ton Withagen en Huub Poels van het Werkverband Praktijkonderwijs pleiten ervoor om het vangnet van de sociale werkplaats, in ieder geval als noodoplossing, weer open te stellen voor deze kwetsbare jongeren zodat zij niet tussen wal en schip raken. Is het college bereid om bij de Haeghe Groep arbeidsplaatsen voor deze jongeren te realiseren? Zo nee, waarom niet?

Ja, er zijn reeds afspraken gemaakt met de Haeghe Groep over het realiseren van arbeidsplaatsen (beschut werk) voor jongeren uit het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Hierbij wordt al tijdens de stageperiode in het laatste jaar stage gelopen bij de Haeghe Groep zodat de periode van school naar werk zo soepel mogelijk in elkaar overvloeit. Voor instroom in beschut werk is wel altijd een positief UWV-advies noodzakelijk, waarmee de instroom in deze voorziening niet alleen afhangt van het gemeentelijke oordeel.
Tevens biedt de Haeghe Groep voor de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten (SZW) , wettelijke Participatieplaatsen (brugplekken) aan waar bijstandsgerechtigden zich ontwikkelen om hun uitstroomkansen te vergroten. De werkzaamheden die tijdens dit traject worden gedaan zijn met name gericht op het opdoen van werknemerscompetenties. Naast deze werkzaamheden worden ook aanvullende activiteiten aangeboden, zoals cursussen, coaching en testen, gericht op de re-integratie van deze personen.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen