Onduidelijk zicht op smogalarm

Afgelopen dagen is er een smogalarm afgegeven door het RIVM. Op de Haagse Vaillantlaan had de lucht zelfs de RIVM score “zeer slecht”. Voor kwetsbare groepen zoals kinderen en longpatiënten kan deze smog ernstige gevolgen hebben. De waarschuwing was alleen te lezen op de site van de RIVM waardoor veel mensen zich niet bewust waren van het gevaar. Dat terwijl Nederland in vergelijking met de landen om ons heen al een hoge waarschuwingsnorm kent. In België waarschuwt men de bevolking bij een concentratie van 70 μg/m3, in het Verenigd Koninkrijk bij 75 μg/m3, in Nederland pas bij 200 μg/m3. In Parijs werd half maart het halve wagenpark stilgezet, en onze zuiderburen brengen de maximumsnelheid tijdelijk omlaag zodra de fijnstofconcentratie boven de 70 μg/m3 uit komt. Naar aanleiding van het smogalarm van de RIVM heeft de Haagse Stadspartij schriftelijke vragen gesteld.

Het raadslid de heer Van Vulpen heeft op 26 januari 2017 een brief met daarin vier vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.
Afgelopen dagen is er een smogalarm afgegeven door het RIVM. Op de Haagse Vaillantlaan had de lucht zelfs de RIVM score “zeer slecht”. Voor kwetsbare groepen zoals kinderen en longpatiënten kan deze smog ernstige gevolgen hebben. De waarschuwing was alleen te lezen op de site van de RIVM waardoor veel mensen zich niet bewust waren van het gevaar. Dat terwijl Nederland in vergelijking met de landen om ons heen al een hoge waarschuwingsnorm kent. In België waarschuwt men de bevolking bij een concentratie van 70 μg/m3, in het Verenigd Koninkrijk bij 75 μg/m3, in Nederland pas bij 200 μg/m3. In Parijs werd half maart het halve wagenpark stilgezet en onze zuiderburen brengen de maximumsnelheid tijdelijk omlaag zodra de fijnstofconcentratie boven de 70 μg/m3 uit komt.

1. Is het college bekend met het smogalarm de afgelopen dagen van het RIVM ?

Ja.

2. Is het college met ons van mening dat kwetsbare groepen zoals kinderen en longpatiënten actief gewaarschuwd zouden moeten worden door de gemeente en het advies krijgen om inspanning in de buitenlucht te vermijden? Zo nee, waarom niet ? Zo ja, hoe ziet het college de mogelijkheden om deze groepen beter te waarschuwen en te adviseren?

Voor mensen die gevoelig zijn voor luchtverontreiniging is continu uitgebreide actuele informatie beschikbaar via NOS teletekstpagina’s 711 en 712 en via de gratis app ‘Mijn luchtkwaliteit’. Een en ander is door RIVM, DCMR en GGD Amsterdam ontwikkeld en wordt door het RIVM beheerd. Teletekst en app geven niet alleen de actuele gemeten luchtkwaliteit weer, maar ze geven ook een regionale voorspelling voor de volgende dag en bijbehorende handelingsadviezen. Ook kan men een persoonlijk alarm instellen. Bij het bereiken van de zelf gekozen waarde ontvangt men dan automatisch een waarschuwing en een handelingsadvies.
Naar aanleiding van berichtgeving van het RIVM is ook aan de dreigende smog rond 23 januari ruime bekendheid gegeven door de media, en ook GGD Haaglanden heeft op haar website hierover bericht en gevoelige personen geadviseerd zich niet teveel in te spannen. In toekomstige gevallen zal ook op de website van de gemeente de informatie over dreigende smog worden gedeeld.

3. De statistieken van het RIVM laten pieken zien met een NO2 gehalte van wel 300 mg op bijvoorbeeld de Vaillantlaan. Is het college het met ons eens dat deze waardes verontrustend zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe denkt het college deze pieken in de waardes terug te dringen?

In de winter is de NO2 concentratie altijd al veel hoger dan in de zomer. Door de bijzondere weersomstandigheden (langdurige mist) stapelde eind januari de luchtverontreiniging van het verkeer zich in Den Haag dusdanig op, dat op 23 januari direct langs de Vaillantlaan gedurende enkele uren concentraties hoger dan de (Europees bepaalde) informatiedrempel van 200 μg/m³ voor matige smog werden gemeten. Bij deze concentratie zijn er bij kortdurende blootstelling gezondheidsrisico’s voor kwetsbare bevolkingsgroepen. De Europees bepaalde alarmdrempel van 400 μg/m³, waarbij er gezondheidsrisico’s optreden voor de gehele bevolking, is niet overschreden. Mogelijk is ook langs enkele andere drukke wegen de informatiedrempel overschreden. Op de andere meetstations in Den Haag is overigens geen matige smog door NO2 gemeten. Nergens is de informatiedrempel voor het daggemiddelde fijn stof van 70 μg/m³ overschreden of benaderd.
Uitzonderlijk hoge uurgemiddelde concentraties NO2 laten zich niet goed voorspellen en laten zich ook moeilijk door lokale ad hoc maatregelen bestrijden. Daarom richt de gemeente zich vooral op verminderen van langdurige blootstelling door breed werkende generieke maatregelen zoals opgenomen in het actieplan luchtkwaliteit 2015-2018. Gelukkig zal met name de jaargemiddelde NO2-concentratie de komende jaren alom verder dalen door lagere voertuigemissies. En de kans op matige smog door fijn stof of ozon is in Nederland zeer klein.

4. Het RIVM kent een in de grenswaarde die voor zware smog gehanteerd wordt. Deze ligt in Nederland bijna drie keer zo hoog als in Engeland, in elk geval waar het de concentratie van fijnstof in de lucht betreft. Ook België en Frankrijk kennen lagere waarschuwingsnormen. Is het college bereid om ook in Den Haag deze lagere waarschuwingsnormen te hanteren ? Zo nee, waarom niet?

Het Nederlandse smogbeleid is door de overheid samen met het RIVM, de GGD en het Longfonds bepaald en voldoet aan de Europese vereisten wat betreft NO2. Voor informatie- en alarmerings-drempels voor fijn stof bestaan geen Europese richtlijnen. Het rijk heeft in overleg met genoemde partijen de nationale informatiedrempel voor het daggemiddelde fijn stof in 2016 gelijk getrokken met de Vlaamse drempel van 70 μg/m³ , en de alarmdrempel verlaagd van 200 μg/m³ naar 100 μg/m³ .
Het uitgangspunt “geen kop op Europese regelgeving” laat weinig ruimte voor verdergaand smogbeleid. Temeer daar er feitelijk geen maatregelen beschikbaar zijn die optredende smogniveaus direct verlagen. Wijdirect verlagen. Wij direct verlagen. Wij direct verlagen. Wijdirect verlagen. Wij direct verlagen. Wijdirect verlagen. Wijdirect verlagen. Wijdirect verlagen. Wij direct verlagen. Wijdirect verlagen. Wij zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken. zien dan ook geen reden om van het landelijke beleid af te wijken.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen