Reactie Haagse Stadspartij op Haagse Gemeentebegroting 2019
Waar blijven de concrete nieuwe stappen voor duurzaamheid? Hoe wordt de groeiende tweedeling in de stad tegengegaan? Economisch gaat het goed in Nederland, maar de klimaatverandering, het oplopende tekort aan betaalbare woningen, de stijgende prijzen van koop- en huurwoningen, de tekorten op de jeugdzorg, het lerarentekort, en de werkeloosheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt schreeuwen om actie! En wat doet dit neoliberale college? Ontwikkelaars en ondernemers vrij baan geven, stoppen met begeleiding en scholing van vluchtelingen met een verblijfstatus, en maar liefst 30 miljoen bezuinigen op het welzijnswerk waarmee kwetsbare ouderen en jongeren zullen worden getroffen. Wat in de nieuwe begroting ontbreekt is actie, plannen en geld om onze klimaatdoelen te bereiken en de groeiende tweedeling in Den Haag tegen te gaan.
Van ‘s ochtends 10.00 uur tot ‘s nachts 01.30 uur vergaderen is best wel lang. De raadsbehandeling over de eerste begroting van het nieuwe college nam veel tijd in beslag. Met veel debat met name over 20 miljoen bezuinigen op Welzijn, duurzaamheid en het tekort aan betaalbare woningen. En ook aardig wat onderling gekissebis tussen partijen die macht gewend waren en partijen die nu macht hebben. En ook met veel moties – bijna 130 stuks in totaal – waarover in het holst van de nacht gestemd werd. Maar wat we ook voorstelden, de begroting werd na 15 uur vergaderen ongewijzigd vastgesteld. Coalitiediscipline heet dat van Groenlinks, D66, VVD en Groep de Mos, gesteund door CDA, CU/SGP, 50-plus en de PvdE. De Haagse Stadspartij heeft uiteindelijk evenals de linksere oppositie tegen de begroting gestemd.
De Haagse Stadspartij boekte wel 2 kleine succesjes: het college moet bevorderen dat bewoners in Den Haag ZuidWest het kijkgroen bij sociale woningcomplexen kunnen omzetten in moestuinen. En het college moet op zoek naar extra fietsparkeervakken voor kortparkeerders in het centrum. Dit laatste succes kwam doordat de VVD per ongeluk vóór stemde terwijl fietspartijen als GroenLinks en D66 netjes conform coalitiediscipline tegen stemden.
Voor een treffende waarneming van de hele dag lees ook: https://m.omroepwest.nl/nieuws/3721047~33956e6
En hieronder het betoog van Joris Wijsmuller, fractievoorzitter van de Haagse Stadspartij.
Voorzitter,
Na jaren van economische crisis hebben we de wind mee in ons kikkerlandje. Er is veel geld. Geld lenen is goedkoper dan ooit. We kunnen dus investeren in de aanpak van majeure problemen zoals de klimaatverandering, het oplopende tekort aan betaalbare woningen, de stijgende huur- en koopprijzen, de wachtlijsten in de jeugdzorg, het lerarentekort, de opvang en begeleiding van vluchtelingen, het aanpakken van racisme op werk, school en in de horeca, en de groeiende tweedeling. 1 op de 4 kinderen groeit op in armoede en de groep werkende armen – waarvan velen met Flex-contracten – is nog nooit zo groot geweest. Dit zijn grote maatschappelijke vraagstukken die schreeuwen om actie en concrete plannen. Maar die plannen vind je niet in deze eerste begroting van het nieuwe college. Integendeel. Het neoliberale mooi-weer-college is vooral bezig om Den Haag ‘mooier en leuker’ te maken, is op zoek naar ‘puike plannen’, en geeft dagelijks voorstellingen in circus De Mos. Zoals deze week op het strand van Scheveningen, met een loco-burgemeester die zelf met een graafmachine het strand aanharkt voor de komst van de vervuilende strandrace die dit weekend zal losbarsten met veel kabaal en gaswolken. Terwijl de ene wethouder juicht om de keiharde pegels die de strandrace opbrengt, moet de andere wethouder alle zeilen bijzetten om het milieu te redden en de klimaatverandering tegen te gaan. Deze circusact moet wat de Haagse Stadspartij betreft stoppen. Geen Red Bull Knock Out meer, maar Knock RedBull Out. Daarom dient de Haagse Stadspartij de volgende motie in:
Verzoekt het college vanaf 2019 geen subsidie meer te verlenen aan evenementen die gepaard gaan met veel milieuoverlast zoals de strandrace en de criteria op het gebied van duurzaamheid bij evenementen strikt toe te passen.
Topprioriteit van dit college is het beteugelen van de kosten voor de Jeugdzorg. Topprioriteit voor de Haagse Stadspartij is dat alle kinderen die dit nodig hebben op tijd de juiste jeugdzorg kunnen krijgen. Naast kwaliteit is hierbij vooral tijdigheid van groot belang, want als ze te lang op een wachtlijst staan komen kinderen nog meer in de problemen, (en worden ook de kosten navenant hoger). Je moet investeren aan de voorkant om problemen en escalatie – en dus ook kosten – te beperken.
Dit principe geldt ook voor het tegengaan van kansenongelijkheid in het onderwijs. Kinderen die met achterstand aan hun schoolcarrière beginnen kunnen die achterstand moeilijk nog inhalen. Daarom investeren we in Vroeg en Voorschoolse Educatie, en is het zeer zorgelijk dat de harmonisatiewet voor de kinderopvang leidt tot vraaguitval. Ik dank de wethouder voor haar uitgebreide notitie van gisteren en waardeer de inzet, maar het lek is nog niet boven. Goed dat de wethouder nog dieper gaat onderzoeken en we in januari gerapporteerd krijgen welke aanvullende maatregelen nodig zijn.
Het principe van investeren aan de voorkant om problemen later te voorkomen geldt zeker ook voor de opvang van statushouders. Op basis van het rapport ‘Geen tijd verliezen’ van de Wetenschappelijke Raad voor de Regering is voor de begeleiding en participatie van statushouders een Haagse Aanpak Sociaal Domein ontwikkeld. Dit vraagt een lange adem en we zijn nog maar net begonnen, maar dit college heeft draait deze aanpak alweer de nek om. Dat is uitermate dom en kortzichtig, en het is onbegrijpelijk en schokkend dat partijen als D66 en GroenLinks zich hiervoor laten lenen. Hier zijn stad en statushouders beslist niet mee gediend. De HSP heeft de motie van de PvdA om de Haagse Aanpak Sociaal Domein overeind te houden meeondertekend.
Ook bij het duurzaamheidsbeleid dreigen we forse achterstanden op te lopen. De ambities van dit college zijn goed en in lijn met het Haagse Klimaatpact, maar met een begroting zonder concrete plannen worden die ambities direct al ondermijnd. Het gaat een tour de force worden om de doelstelling, om in 2030 klimaatneutraal te zijn, te behalen. De indicatoren laten zelfs zien dat de CO2-uitstoot gaat toenemen. In het coalitieakkoord was het nog de bedoeling om deze periode 25.000 tot 30.000 bestaande woningen van duurzame energie te voorzien, maar de begroting spreekt nu van het ‘transitieklaar maken’. Wat is dat wethouder, transitieklaar maken? Gaat dit college alleen voor het voorspel en niet meer all the way?
Volgens het coalitieakkoord zou Den Haag voorloper blijven op het gebied van Circulaire Economie, maar in de begroting geen woord meer hierover, en in de commissie werd circulaire economie weggezet als containerbegrip. Ik begrijp dat niet, of ondervindt de wethouder Duurzaamheid hiervoor te weinig steun van de wethouders Economie? En als grote domper voor de duurzaamheidsambities is de energietransitie afhankelijk gemaakt van de verkoop van Eneco. Een verkoop die inmiddels zo is ontspoord dat het nog maar de vraag is of we ooit nog geld gaan zien. Dit duurt in ieder geval te lang voorzitter, is te onzeker en remt daarmee de stad onnodig af. Terwijl de gemeente supergoedkoop aan geld kan komen om al eerder te beginnen. Daarom de motie Geld voor energiefonds
Verzoekt het college bij de presentatie van een nieuw duurzaamheidskader in het eerste kwartaal 2019 met een voorstel te komen om vooruitlopend op de verkoop van Eneco geld te lenen zodat eerder gestart kan worden met een revolverend energiefonds.
Op het gebied van verduurzaming van de gebouwde omgeving kunnen we zeker ook meer doen met de bestaande middelen. Het geld dat we nu aan bouwleges te veel binnenkrijgen, kunnen we gebruiken om voor de groene leges in te zetten. Ik dien daarom bij het raadsvoorstel voor de legestarieven het amendement Groene leges in waarmee het surplus aan inkomsten bij de bouwleges niet wordt ingezet om tarieven te verlagen (zoals het college voorstelt), maar kan worden ingezet om duurzame bouwplannen te stimuleren door het budget voor de ‘Groene leges’ te verhogen.
Ook bij de landelijke ontwikkelingen voor de Regionale Energie Strategie (RES) moeten we niet afwachten; daarom de motie Regionale Energie Strategie Haaglanden
Verzoekt het college zich in te zetten voor een Regionale Energie Strategie met de negen gemeenten in de regio Haaglanden.
En om de wethouders Economie meer verantwoordelijkheid te geven voor het realiseren van de duurzaamheidsambities de motie Geen fossiele bedrijven acquireren
Verzoekt het college bij het acquireren van bedrijven die in het cluster Energie vallen, geen (toeleverings)bedrijven te acquireren die in de sector Olie en/of gericht op andere fossiele energiebronnen vallen.
Voorzitter, we moeten de burgers beschermen tegen excessen van het neoliberale marktdenken. Betaalbaar wonen is voor steeds meer groepen onbereikbaar. Beleggers hebben zich op de woningmarkt gestort terwijl corporaties worden afgeroomd en ingeperkt. De overheid moet ingrijpen, de wethouder wil dat nu ook, op de woningmarkt die door jarenlang landelijk VVD-beleid op hol is geslagen. Wij vragen ons af of de wethouder voor de nieuwe prestatieafspraken met de toegelaten instellingen voldoende grondposities gaat aanwijzen om de 30 % sociale woningbouw over de stad te spreiden en zo segregatie wil tegengaan. En of er bij nieuwbouw van sociale woningen gestuurd gaat worden op betaalbare woningen onder de 2e aftoppingsgrens. Graag een reactie van de wethouder. Ook door meer ruimte voor zelfbouw aan te wijzen en met behulp van de startersregeling “Ik Bouw Betaalbaar” kunnen we bewoners ten opzichte van de markt meer kansen bieden. Ik dien daarom de motie Betaalbare zelfbouwwoningen voor starters in:
Verzoekt het college om eind 2018 met voorstellen te komen voor nieuwe locaties voor zelfbouw waar met gebruik van de IBB startersregeling nieuwe woningen gerealiseerd kunnen gaan worden.
Voorzitter, sinds enige jaren heffen we in Den Haag toeristenbelasting op basis van een vast bedrag. Of je nu in het Hilton overnacht of in een goedkoop jeugdhostel: je betaalt overal evenveel. Nu deze belasting een euro duurder wordt gaan vooral de budgettoeristen dat in hun portemonnee voelen. Net als in de andere G4-steden lijkt het ons beter om over te stappen op een percentageregeling die is gebaseerd op de overnachtingsprijs. Daarom deze motie Percentageregeling toeristenbelasting
Verzoekt het college vanaf 2020 te gaan werken met een percentageregeling i.p.v. een vast bedrag zonder dat dat negatieve gevolgen heeft voor de opbrengst van de toeristenbelasting.
Dan het groen: de ambitie om meer bomen te realiseren wekt verwachtingen, maar hoeveel precies blijft vaag. We moeten wachten tot in het najaar een nieuwe bomennota komt. Er komt ook een nota stadsnatuur waarmee de stedelijke groene hoofdstructuur versterkt moet gaan worden. En uit de 2,5 miljoen, die de wethouder jaarlijks extra heeft meegekregen voor de groenambities, moet ook nog extra onderhoud worden bekostigd. Dan blijft er voor bomen niet veel geld meer over. Hoeveel extra bomen wil dit college nu deze periode realiseren?
Er bestaan lange wachtlijsten voor volkstuinen in Den Haag. Steeds meer Hagenaars willen iets doen met stadslandbouw en zelf groente verbouwen. In Den Haag Zuid West zijn een paar geslaagde projecten opgestart om siertuinen bij woningcomplexen om te zetten in moestuinen voor bewoners. De corporaties hebben veel woningbezit in Den Haag Zuid West en zouden veel vaker toestemming kunnen geven voor moestuinen in de wijk. Om dit te stimuleren dien ik de volgende motie Moestuinen Zuid West
Verzoekt het college in overleg te gaan met de woningcorporaties om te bevorderen dat bewoners in Den Haag Zuid West siertuinen en grasperken bij woningcomplexen kunnen omzetten in moestuinen.
Op het gebied van mobiliteit moet alles gericht zijn om het gebruik van OV en fiets sterk te verbeteren en het gebruik van de auto terug te dringen. De Haagse Stadspartij is dan ook blij met de verhoging van de parkeertarieven, is benieuwd naar de uitbreiding van de milieuzone, denkt kritisch constructief mee met de schaalsprong OV, en kijkt reikhalzend uit naar de herinrichting van de Gedempte Gracht om daar de auto terug te dringen en er een goede fietsroute van te maken. Voor de fiets in de binnenstad hebben wij zelf nog 2 moties:
Motie Pop up fietsenstallingen in leegstaande winkels
Verzoekt het college de mogelijkheden te onderzoeken om leegstaande winkels en gebouwen te gebruiken als pop up fietsenstallingen en de raad hierover te informeren
Motie Meer fietsparkeerplekken voor kortparkeerders
Verzoekt het college te onderzoeken waar in de binnenstad extra parkeervakken voor kortparkeerders gerealiseerd kunnen worden.
Dan last but not least het cultuurbeleid. De voorbereidingen voor het nieuwe Kunstenplan zijn gestart en we wensen dit college veel succes om samen met de instellingen en het publiek tot een mooi plan te komen. Ook hopen we dat het succesvolle broedplaatsenbeleid krachtig wordt voortgezet. Een paar zorgen zijn er nog wel, daarom de volgende vragen: Gaat het lukken om de Regentenkamer ergens anders in de stad onder te brengen? De deadline van 1 januari nadert met rasse schreden, dus het wordt hoog tijd dat er nieuws komt over deze roemruchte broedplaats voor de jazz. Ook zijn we razend benieuwd naar de tijdelijke programmering in de Amerikaanse ambassade die door Anna en West gaat worden uitgevoerd. Heeft de wethouder daar al nieuws over?
Resultaat moties:
Aangenomen
Moestuinen Zuid West
Meer fietsparkeerplekken voor kortparkeerders
Aangehouden (omdat ze kansrijk zijn maar op later moment kansrijker)
Betaalbare zelfbouwwoningen voor starters
Regionale Energie Strategie Haaglanden
Verworpen
Knock RedBull Out
Geen fossiele bedrijven acquireren
Geld voor energiefonds
Percentageregeling toeristenbelasting
Groene leges
Pop up fietsenstallingen in leegstaande winkels