De Haagse Stadspartij heeft schriftelijke vragen gesteld over de kosten van wisselverwarming voor het Haagse tramnet. Met een relatief kleine investering is het wellicht mogelijk om de Haagse trams ook bij sneeuw en ijs goed te laten rijden.
Update: De vragen zijn beantwoord
Voor een miljoen euro blijft de HTM ook bij sneeuw rijden
(Westonline, 7 mrt 2013)
De trams in Den Haag kunnen ook als het heeft gesneeuwd gewoon volgens
de normale dienstregeling blijven rijden, als er voor ruim 1 miljoen
euro in wisselverwarming wordt geïnvesteerd. Dat blijkt uit onderzoek
van het Platform Beter Stedelijk en Regionaal Openbaar Vervoer
Haaglanden en Omroep West.
Afgelopen januari ontstond er veel onrust in Den Haag omdat de HTM, na
een paar flinke sneeuwbuien, overging tot het invoeren van een
zogenaamde ‘winterdienstregeling’. In de praktijk werden toen vier
lijnen geschrapt. Veel passagiers wisten dat niet doordat de
informatievoorziening slecht was. Reizigers stonden daardoor tevergeefs
te wachten bij haltes.
In andere steden met trams, Rotterdam en Amsterdam, deden zich deze
problemen nauwelijks voor. Deze wissels blijken allemaal voorzien van
verwarmingen. In Den Haag zijn er maximaal vijftien verwarmde wissels.
De Haagse wethouder Peter Smit (VVD, verkeer) is in de regio Haaglanden
verantwoordelijk voor het openbaar vervoer. Hij beloofde tijdens een
vergadering van het stadsgewest een onderzoek te laten uitvoeren naar de
kosten van het verwarmen van wissels.
Onderzoek
Omroep West vroeg een aantal gerenommeerde bedrijven, die zijn
gespecialiseerd op dit gebied, naar wat het kost om een wissel te
verwarmen. Sommigen hanteren bedragen van rond de 5000 euro, anderen
gaan uit van 15.000 euro, inclusief bijkomende werkzaamheden zoals het
openbreken van een straat.
Volgens Ronald van Onselen, van het Platform Beter Stedelijk en
Regionaal Openbaar Vervoer Haaglanden, en Omroep West zijn er in Den
Haag ongeveer 600 wissels. Maar die hoeven niet allemaal te worden
verwarmd om trams in de winter te kunnen laten rijden. In de praktijk is
het mogelijk om, als er tussen de zestig en zeventig wissels worden
aangepakt, een normale dienstregeling te rijden. Dit aantal wordt
bevestigd door bronnen binnen de HTM.
Dat betekent dat er grofweg een bedrag van tussen de 9 ton en ruim 1
miljoen euro nodig is om de wissels aan te passen, zodat reizigers in de
toekomst ook in de winter gewoon van de trams gebruik kunnen maken.
Gemeenteraad
Verschillende partijen in de Haagse gemeenteraad zien in het onderzoek
aanleiding om de kwestie scherp in de gaten te houden. Zo wil Joris
Wijsmuller van de Haagse Stadspartij opheldering over de bedragen van
wethouder Smit. ‘Het is van groot maatschappelijk belang dat de HTM ook
tijdens sneeuw blijft rijden’, zegt Wijsmuller. ‘Bovendien, als een deel
van de HTM aan de NS wordt verkocht, levert dat de gemeente veel geld
op. Dat kan prima worden geïnvesteerd in verwarmingssystemen.‘
Arjen Kapteijns van GroenLinks wil zelfs dat de dienstregeling in de
winter wordt uitgebreid omdat mensen dan minder goed gebruik kunnen
maken van de fiets. Hij vindt ook dat er daarom moet worden geïnvesteerd
in verwarmingen.
HTM
De HTM laat in een reactie weten dat het ‘natuurlijk mooi zou zijn om
meer verwarmde wissels te hebben in het Haagse net’. ‘Maar’, stelt een
woordvoerder,‘de verantwoordelijkheid daarvoor ligt niet bij HTM. Wij
mengen ons ook niet in de politieke discussie.’
Wel denkt de HTM dat het uitrusten van wissels met een verwarming
duurder is dan 15.000 euro. ‘De kosten voor een wisselverwarmingselement
zijn niet de enige kosten die moeten worden gemaakt. Er komen kosten bij
voor een regelkast, stroomlevering, aantakken op de bovenleiding en
dergelijke. Daarnaast zijn de kosten afhankelijk van de plaats van de
wissel. Ligt die in het wegdek, dan moet dat worden opengebroken, zijn
er omleidingen nodig enzovoort. In zo’n geval kunnen de kosten oplopen
tot wel 50.000 euro per wissel.’
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN
van het raadslid de heer G.H.M. Wijsmuller
Den Haag, 18 april 2013
Inzake: Verwarmde wissels
Het raadslid de heer G.H.M. Wijsmuller heeft op 6 maart 2013 een brief met daarin zes vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 38 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.
De lente gloort alweer, maar ondertussen bereidt Haaglanden maatregelen voor om het functioneren van het tramnet bij vorst en sneeuwval te verbeteren. Dit is helaas noodzakelijk omdat – in tegenstelling tot Rotterdam en Amsterdam – in Den Haag ook dit jaar weer tramlijnen langduriger zijn uitgevallen. Verklaring hiervoor is gelegen in het feit dat het Haagse tramnet in tegenstelling tot Amsterdam en Rotterdam maar heel weinig verwarmde wissels heeft, maar vooruitlopend op de verbetervoorstellen kondigde wethouder en portefeuillehouder Smit alvast aan dat hij het beperkte sneeuwnet wil handhaven omdat uitbreiding van het aantal verwarmde wissels ‘miljoenen zou gaan kosten’. Naar aanleiding van deze uitspraak en mede naar aanleiding van de brief van het Platform OVHA van 25 februari j.l. leg ik, onder verwijzing naar artikel 38 van het reglement van orde, het college de volgende vragen voor.
1. In het najaar van 2011 heeft Stadsgewest Haaglanden ingestemd met de offerte van de HTM voor de aanleg van 15 wisselverwarmingsystemen. Wat waren de kosten hiervan?
Het Stadsgewest Haaglanden heeft in augustus 2011 HTM opdracht gegeven om 14 verwarmde wissels te bestellen en aan te leggen, om het sneeuwnet beter te kunnen laten functioneren. De investeringskosten hiervoor bedroegen € 280.000,00. De jaarlijkse onderhoudskosten voor de 14 wissels bedragen € 20.000,00 en de energiekosten circa € 5.000,00.
2. Kan het college bevestigen dat Stadsgewest Haaglanden in december 2011 niet akkoord is gegaan met uitbreiding van de wisselverwarmingssystemen bij vervanging van wissels? Zo ja, wat was de reden om hiervan af te zien?
Het Stadsgewest Haaglanden heeft in 2011 geen verzoek gekregen van HTM om het aantal verwarmde wissels uit te breiden.
3. Niet alle wissels, maar naar schatting tussen de 65 en 75 wissels van het Haagse tramnet zouden verwarmd moeten worden om bij winterse omstandigheden een normale dienstregeling te kunnen uitvoeren. Kan het college dit bevestigen? Zo ja, wat zou dit globaal kosten? Zo nee, waarom niet?
De HTM en het Stadsgewest Haaglanden bespreken nog hoe het functioneren van het sneeuwnet verder verbeterd kan worden. Er kan dan ook niet bevestigd worden, dat het normaal functioneren van de dienstregeling onder winterse (sneeuw) omstandigheden bereikt kan worden met de aanschaf van 75 extra wisselverwarmingen. HTM geeft aan dat nog steeds uitgegaan kan worden van een investering van ca. € 20.000,00 per wissel (prijspeil 2011). Op basis hiervan zou de plaatsing van 75 verwarmde wissels een investering van ca. € 1,5 miljoen vergen. De kosten van onderhoud en energie zouden met circa € 125.000,00 (prijspeil 2011) per jaar toenemen.
4. Is het college met mij van mening dat met verwarmde wissels kosten en menskracht voor het schoon maken van wissels bespaard kunnen worden? Zo nee, waarom niet?
De 14 verwarmde wissels zijn destijds aangelegd om de mankracht die HTM daarvóór moest inzetten om die wissels sneeuwvrij te houden, in te kunnen zetten voor het gangbaar maken en houden van de lijnen die niet tot het sneeuwnet behoren, zodat sneller naar de volledige dienstregeling kan worden teruggeschakeld. Op zich is er dus geen sprake van een besparing op de kosten van menskracht, de menskracht kan dan wel effectiever worden ingezet om trams te laten rijden.
5. Is het college met mij van mening dat het uitvallen van tramlijnen leidt tot veel maatschappelijke schade omdat mensen dan moeilijker bij school, werk, etc. kunnen komen? Zo nee, waarom niet?
Het is zo dat de sneeuw die afgelopen januari bleef liggen tot veel overlast heeft geleid voor reizigers. Dit was lastig voor tramreizigers, maar ook voor reizigers op de fiets, in de trein, met de bus en met de auto. Het bleek mogelijk om het sneeuwnet in te stellen, welke aangevuld met de reguliere busdiensten de reizigers toch een functionerend openbaar vervoernet biedt. De meeste bestemmingen bleven zo bereikbaar, zij het met langere loopafstanden en soms lagere frequenties.
6. Het college is voornemens om bijna de helft van de HTM-aandelen te verkopen, en is hierover met de NS in onderhandeling. Het college motiveert deze stap onder meer met het argument dat de opbrengsten ten goede kunnen komen aan het openbaar vervoer in de stad. Is het college bereid om, indien de verkoop van de aandelen door gaat, een deel van de opbrengsten te besteden aan wisselverwarmingssystemen? Zo nee, waarom niet?
Nee. Extra wisselverwarming is niet opgenomen in het investeringsprogramma behorende bij de aandelenverkoop. Of er een HTM-voorstel komt tot meer verwarmde wissels zal afhangen van de uitkomst van de onder vraag 3 bedoelde besprekingen.
Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen