Samen met PvdA, SP en D66 heeft de Haagse Stadspartij direct aan de bel getrokken over de mogelijke verkoop van het Haagse Bos en het Malieveld.
UPDATE: De vragen zijn beantwoord.
Malieveld en Haagse Bos mogelijk verkocht
DEN HAAG – Het Malieveld en het Haagse Bos worden mogelijk verkocht. Dat heeft Staatsbosbeheer vrijdagochtend bevestigd.
Door het afstoten van verschillende gebieden in Nederland wil Staatsbosbeheer 100 miljoen euro besparen. Over hoe de verkoop zal gaan is nog niets bekend.
Of de percelen daadwerkelijk verkocht zullen worden, is aan het nieuwe kabinet.
Bron: RTVWest
Zie ook Haags Allerlei: http://haagsallerlei.nl/?p=5408 met interessant verhaal over de Akte van Redemptie.
Den Haag vindt aankopen Malieveld onnodig én duur
(AD/Haagsche Courant, 14 dec 2010)
DEN HAAG • De gemeente Den Haag voelt er weinig voor om het Malieveld te
kopen. De aanschaf kost veel geld en als het eenmaal van Den Haag is,
brengt dit ook nog beheerkosten met zich mee. En aankoop is voor de
bescherming van het Malieveld niet nodig: er mag toch niet worden gebouwd.
De discussie over de toekomst van het Malieveld is actueel, omdat de
eigenaar ervan, Staatsbosbeheer, fors moet bezuinigen. Een van de
mogelijkheden om dat te doen is de verkoop van stukken grond, zoals het
Malieveld. Vandaar dat PvdA, D66, Haagse Stadspartij en SP het college om
helderheid vroegen over de eventuele gevolgen daarvan. Staatsbosbeheer, zo
wordt duidelijk uit de antwoorden, heeft niet alleen het Malieveld en
aangrenzende Koekamp in eigendom, maar ook het Haagse Bos en delen van het
Westduinpark. Die gebieden worden op allerlei mogelijk wijzen beschermd.
Voor het Malieveld geldt onder meer dat het een rijksbeschermd
stadsgezicht is. Daarnaast staat in een nog recent vastgesteld
bestemmingsplan dat het niet mag worden bebouwd. Verder is het onderdeel
van de provinciale en gemeentelijke ecologische hoofdstructuur. Maar
bovenal geldt nog steeds de vermaarde Acte van Redemptie.
In dat stuk legden Willem van Oranje en de Staten van Holland op 16 april
1576 vast dat het bos nooit mocht worden omgehakt of verkocht. Die
afspraak geldt nog. Daarom stellen burgemeester en wethouders dat ‘het
voor de gemeente niet uitmaakt wie de eigenaar van het gebied is’: ‘nieuwe
bebouwing wordt uitgesloten’. Het college stelt zelfs dat op basis van de
‘Acte’ verkoop van het Malieveld en het Haagse Bos ‘verboden’ is. De
partijen wilden ook weten hoeveel het Haagse Bos en het Malieveld waard
zijn. Maar op die vraag komt geen helder antwoord.
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw I. Gyömörei en de heren T. Dander, J. de Jong en J. Wijsmuller
Den Haag, 7 december 2010
Inzake: Terreinen van Staatsbosbeheer in de verkoop
De gemeenteraad
De raadsleden mevrouw I. Gyömörei en de heren T. Dander, J. de Jong en J. Wijsmuller hebben op 29 oktober 2010 een brief met daarin 12 vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. De vragen gaan over berichtgeving in de media dat
Staatsbosbeheer voornemens is onder andere het Malieveld en Haagse Bos te verkopen.
Overeenkomstig artikel 38 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere
werkzaamheden van de raad, beantwoorden wij deze vragen als volgt.
1. In een interview met Radio 1 verklaarde Joke Bijl vandaag namens Staatsbosbeheer
dat mogelijk het Haagse Bos en het Malieveld verkocht gaan worden. Kent het college
dit interview?
Ja.
2. De reden van verkoop is gelegen in het Regeerakkoord dat o.a. bepaalt dat
Staatsbosbeheer moet bezuinigen door gebieden te verkopen. Is dit juist?
Ja, dat is juist.
3. Bent u bekend met het artikel Malieveld en Haagse Bos in de verkoop in de
Telegraaf van 29 oktober?
Ja.
4. Kan het college een overzicht geven van grond(en) in de gemeente Den Haag die in
het bezit zijn van Staatsbosbeheer? Graag bij het overzicht aangeven welke grond(en)
horen bij een grootgroengebied, zijn aangemerkt als EHS, welke bij een Haags
recreatiegebied en welke aangewezen zijn als (rijks)beschermd stadsgezicht.
Het Haagse Bos, Malieveld/Koekamp en delen van het Westduinpark zijn eigendom van Staatsbosbeheer. Deze gronden behoren allemaal tot een grootgroengebied. Het Haagse Bos en het Westduinpark behoren tot de gemeentelijke en provinciale ecologische hoofdstructuur en hebben als hoofdfunctie natuur. Het Westduinpark behoort tevens tot de landelijke ecologische hoofdstructuur en het is aangewezen tot Natura 2000 gebied. Het Malieveld heeft een recreatieve hoofdfunctie. Malieveld, Koekamp en Haagse Bos zijn aangewezen tot rijksbeschermd stadsgezicht.
5. Voor een aantal groene gebieden die vallen onder een (rijks)beschermd
stadsgezicht is er een conserverend bestemmingsplan vastgesteld. Welke mogelijkheden biedt dat het college om bijvoorbeeld woningbouw tegen te gaan indien dat gebied niet langer eigendom is van Staatsbosbeheer? Graag een uitgebreide toelichting.
Voor zowel het Malieveld als het Haagse Bos zijn recent conserverende
bestemmingsplannen vastgesteld: bestemmingsplan Koekamp-Haagse Bos, vastgesteld in 2007 en bestemmingsplan Malieveld, vastgesteld in 2009. In deze bestemmingsplannen wordt geen (nieuwe) bebouwing toegestaan. Zowel het Malieveld als het Haagse Bos zijn aangewezen tot rijksbeschermd stadsgezicht. De aanwijzing tot rijksbeschermd stadsgezicht en de toelichting daarop zijn uitgangspunt geweest bij het opstellen van de bestemmingsplannen voor Koekamp-Haagse Bos en Malieveld. Zo kent Bestemmingsplan Koekamp-Haagse Bos in de regels de dubbelbestemming “Cultuurhistorische waarden van het Beschermde Stadsgezicht”, waarin wordt bepaald dat de gronden binnen het plangebied mede zijn bestemd voor behoud of herstel van de cultuurhistorische waarden van het beschermde stadsgezicht. Kortom, op basis van de vigerende bestemmingsplannen is nieuwe bebouwing uitgesloten in beide gebieden.
6. Welke eventuele andere mogelijkheden heeft het college om het authentieke
historische karakter van bijvoorbeeld het Malieveld, maar ook van soortgelijke
gebieden in Den Haag te bewaren?
Het authentieke historische karakter van Malieveld en het Haagse Bos wordt tevens
beschermd door de aanwijzing van de gebieden tot rijksbeschermd stadsgezicht. Doel
van de aanwijzing was de karakteristieke, met de historische ontwikkeling
samenhangende structuur en de ruimtelijke kwaliteit van het gebied te onderkennen
als zwaarwegend belang bij de verdere ontwikkeling binnen het gebied. Daarnaast is
de “Acte van Redemptie” uit 1576 nog steeds van toepassing. In de toelichting van
het bestemmingsplan Koekamp-Haagse Bos wordt hierover het volgende gemeld: “Op 16 april 1576 ondertekenden Willem van Oranje en de Staten van Holland de Acte van Redemptie. In deze acte werd bepaald, dat het Bos nooit mocht worden verkocht of omgehakt. Ten koste van een flink bedrag verkreeg de bevolking van Den Haag, ten
dezen vertegenwoordigd door de vroedschap, de zekerheid dat het Haagse Bos behouden zou blijven. De staat moest erop toezien dat het bos goed wordt onderhouden en in ongeschonden staat blijft. De Acte van Redemptie is tot op heden, zoals ook in het hierna volgende is beschreven, een belangrijke basis voor de bescherming van het bos gebleken.” De Acte van Redemptie zelf is als bijlage bij het bestemmingsplan gevoegd.
7. Als er een gebied verkocht wordt door Staatsbosbeheer, en dus in andere handen
komt, wat is dan de invloed die de gemeente Den Haag kan uitoefenen op wat er
gebeurt met het gebied?
Het maakt voor de gemeente niet uit wie eigenaar is van het gebied. Zolang er sprake
is van een bestemmingsplan waarin geen bebouwing wordt toegestaan, zal ook een
andere eigenaar niet kunnen bouwen in het gebied. Bij het herzien van het
bestemmingsplan zullen de waarden van het rijksbeschermde stadsgezicht in acht
genomen moeten worden. Bovendien behoort het Haagse Bos tot de provinciale
ecologische hoofdstructuur en zijn zowel Malieveld als Haagse Bos volgens de
provinciale verordening buiten de rode contour gelegen. Alleen al op basis daarvan
wordt nieuwe bebouwing uitgesloten en zal het dus ook niet mogelijk zijn een nieuw
bestemmingsplan op te stellen waarbij een ontwikkeling wordt meegenomen die het
bijzondere karakter van de gebieden aantast. Een dergelijk bestemmingsplan zou
immers in strijd zijn met de provinciale verordening. Tenslotte is ook de hierboven
al genoemde Acte van Redemptie van toepassing op de gebieden, waarin onder andere is bepaald dat de gebieden in ongeschonden staat moeten blijven.
8. Hoe beoordeelt u zelf de bescherming van het Malieveld?
Het bijzondere karakter van het Malieveld wordt voldoende beschermd door het
conserverende bestemmingsplan Malieveld, waarin geen bebouwing op het Malieveld
wordt toegestaan. Daarnaast wordt het Malieveld nog eens extra beschermd door de
aanwijzing tot rijksbeschermd stadsgezicht, waarbij het open karakter juist als
bijzonder element van het Malieveld wordt genoemd en door de Acte van Redemptie die niet alleen aantasting van het Haagse Bos en Malieveld verbiedt, maar zelfs de verkoop ervan.
9. Is het college bereid om contact op te nemen met Staatsbosbeheer en te bespreken
of er bij geplande verkoop mogelijkheden zijn om het eerste recht op koop te claimen
voor de gemeente Den Haag?
Via het bestemmingsplan kan gestuurd worden op het grondgebruik op het Malieveld en in het Haagse Bos. Het is daarom de vraag of sturing in de vorm van eigendom nog iets toevoegt, terwijl het wel aankoop- en beheerskosten met zich meebrengt
10. Volgens Joke Bijl van Staatsbosbeheer zijn vooral terreinen in stedelijk gebied
interessant voor verkoop zoals het Haagse Bos en het Malieveld omdat deze financieel
gezien ontzettend veel waard zijn. Hoe hoog is de verkoopwaarde van het Malieveld en
het Haagse Bos volgens het college?
De waarde hangt af van een aantal factoren, zoals het exploitatieresultaat en de
exploitatiemogelijkheden van het terrein, de mogelijkheden die het huidige of een
eventueel nieuw op te stellen bestemmingsplan bieden, eventuele stedenbouwkundige plannen e.d. De verkoopwaarde van het Malieveld en het Haagse Bos hangt af van de bestemming. Indien herontwikkeling mogelijk is, kan dat leiden tot een hogere waarde vanwege de binnenstedelijke ligging. In dit geval is echter geen sprake van mogelijkheden tot herontwikkeling en komt de bestemming overeen met het huidige gebruik. Met betrekking tot een mogelijke aankoop door de gemeente Den Haag zou een afweging gemaakt moeten worden tussen sturingsmogelijkheden en kosten.
11. Kent het college de Acte van Redemptie uit 1576?
Ja, het college kent de Acte van Redemptie. In het bestemmingsplan Koekamp-Haagse Bos wordt deze Acte genoemd en de Acte is tevens als bijlage bij het bestemmingsplan gevoegd.
12. In de ‘Acte van Redemptie’ is vastgelegd dat het Malieveld en het Haagse Bos
nooit verkocht mochten worden en goed onderhouden moeten blijven. Alleen
buitenlandse overheersers hebben het nadien gewaagd deze groene oase aan te tasten.
De Spanjaarden kapten hout voor het beleg van Leiden, Napoleon gaf tijdens de Franse bezetting opdracht bomen te kappen, en ook de Duitse bezetters rooiden in de Tweede Wereldoorlog delen van het bos. Is het college bereid om deze Regering en Staatsbosbeheer duidelijk te maken dat ze het Haagse Bos en het Malieveld nooit en
te nimmer mogen verkopen?
Ja, het college is daar zeker toe bereid. De Acte van Redemptie is nog steeds van
kracht en wordt niet voor niets genoemd in het bestemmingsplan voor het Haagse Bos. De gemeente zal de Regering en Staatsbosbeheer zeker wijzen op de inhoud van de Acte, wanneer daadwerkelijk besloten zal worden om over te gaan tot verkoop van het Malieveld en het Haagse Bos.
Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen