Pand Egypte in Den Haag gekraakt en ontruimd
Foto: nn
De Haagse Stadspartij is het politieoptreden tegen krakers meer dan zat. De situatie rond het gekraakte pand van Couperus in de Surinamestraat is voor raadslid Peter Bos de druppel. Voor de derde keer op rij is een kraakactie door de politie op onrechtmatige wijze beëindigd. In schriftelijke vragen roept raadslid Peter Bos de burgemeester op het matje.
Peter Bos: “Kraken is strafbaar, maar de politie mag een pand niet gelijk ontruimen. De krakers moeten de kans krijgen om een kort geding aan te spannen tegen een aangekondigde ontruiming. Dit is algemeen beleid van de politie en het OM sinds de Hoge Raad dit in 2011 heeft bepaald. Alleen als er sprake is van openbare ordeproblemen of bij een heterdaadsituatie mag de politie direct overgaan tot ontruiming.”
Bij twee eerdere kraakacties dit jaar stelde de rechter achteraf vast dat de ontruiming onrechtmatig was en de politie onjuist handelde. Omdat dit nu al de derde keer is in korte tijd lijkt het er volgens Peter Bos op dat de politie bewust in strijd met de regels handelt. Bos: “Bij deze drie kraakacties waren er steeds overtuigende bewijzen dat er geen sprake was van een heterdaadsituatie. Maar iedere keer negeerde de politie deze bewijzen en werd er met veel machtsvertoon ingegrepen”.
In schriftelijke vragen roept de Haagse Stadspartij de burgemeester op om hierover in overleg te gaan met de Driehoek. Bos: “De politie, het OM en de burgemeester zijn verantwoordelijk voor het ontruimingsbeleid en ik hoop dat er een einde komt aan deze reeks van onrechtmatige ontruimingen”.
Afgelopen zaterdag 3 november werd het al 12 jaar leegstaande pand in de Surinamestraat gekraakt door een aantal jonge woningzoekenden. Het gaat om een Rijksmonument dat eigendom is van de staat Egypte. Al jarenlang probeert de gemeente tevergeefs de verloedering van dit gebouw te stoppen. Peter Bos: “Veel buurtbewoners uit de Archipelbuurt waren blij met de kraakactie en zijn verbolgen over het politieoptreden. Wél met alle macht voorkomen dat woningzoekenden een leegstaand pand daadwerkelijk proberen te behoeden voor verder verval, maar zelf niet in staat zijn om de verkrotting te stoppen. Hoe krom wil je het hebben?”
De vragen volgen hieronder:
Het raadslid Bos heeft op 8 november 2018 een brief met daarin dertien vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.
Op 6 november 2018 werd het gekraakte pand Surinamestraat 20 door de politie ontruimd.
1. De politie heeft verklaard dat sprake was van een heterdaadsituatie zodat direct ontruimd kon worden. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?
2. Volgens de krakers was echter geen sprake van een heterdaadsituatie, omdat zij al enige tijd (sinds 3 november) in het pand verbleven en huisrecht c.q. huisvrede hadden gevestigd. Daarmee was er geen grond voor een direct uitvoerbare strafrechtelijke ontruiming. Dit kon
worden aangetoond met foto’s en verklaringen. Waarom heeft de politie deze feiten genegeerd en toch op basis van een heterdaadsituatie ontruimd?
3. Welke rol hebben het OM en de burgemeester gespeeld bij deze ontruiming?
4. Bij twee eerdere kraakacties (Willem van Outhoornstraat en Jacob Catsstraat) die door de politie waren beëindigd heeft de rechter achteraf geoordeeld dat sprake was van een wederrechtelijke ontruiming door de politie, omdat er geen sprake was van een
heterdaadsituatie. Met de ontruiming van de Surinamestraat lijkt opnieuw sprake van een wederrechtelijke ontruiming. Is het college met mij van mening dat de politie de regels en afspraken met betrekking tot strafrechtelijke ontruimingen (zoals het Korpsvoorschrift m.b.t.
Kraken van de Korpsdirectie van Politie Haaglanden en de Beleidsbrief Strafrechtelijke ontruimingen van het College van procureurs- generaal) dient te volgen en geen eigen onwettige koers mag voeren? Zo nee, waarom niet?
5. Is de burgemeester bereid om in de Driehoek duidelijk te maken dat er in de toekomst geen wederrechtelijke ontruimingen meer plaats mogen vinden en de politie en/of het OM zich aan de regels dienen te houden? Zo nee, waarom niet?
Ad 1 t/m 5
Het betrof hier een strafrechtelijke ontruiming. Een dergelijke ontruiming geschiedt onder verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie en niet onder verantwoordelijkheid van het college of de burgemeester. Het is dan ook niet aan het college of de burgemeester om inhoudelijke vragen te beantwoorden of een oordeel te geven over de omstandigheden die geleid hebben tot deze ontruiming en/of de wettelijke grondslag daarvan. De burgemeester is direct over de ontruiming geïnformeerd vanwege de eventuele gevolgen voor de openbare orde. Deze deden zich in de praktijk niet voor.
6. Het pand Surinamestraat 20 is eigendom van de staat Egypte. Het heeft tot 2006 gediend als residentie van de Egyptische ambassadeur en staat sindsdien leeg. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?
Dat is juist.
7. Op 7 juni 2016 antwoordde het college in antwoord op vragen van Groep de Mos: “Wij zijn met de ambassadeur van Egypte in gesprek en hebben kennisgenomen van zijn voornemen om Surinamestraat 20 weer in gebruik te nemen als residentie. Het pand zal daarvoor eerst worden gerestaureerd.” Op 10 oktober 2017 heeft het college in antwoord op vragen van Groep de Mos geantwoord dat er nog geen onderhoud aan het pand was uitgevoerd, dat de gemeente in gesprek is gegaan met de ambassade van Egypte en dat de ambassade heeft aangegeven dat het pand te koop staat. Wat is er sindsdien gebeurd?
Eerder bent u geïnformeerd over de wijze waarop wij omgaan met panden die in gebruik zijn bij een diplomatieke zending. Wij zijn en blijven in gesprek met de eigenaar om deze te stimuleren passende maatregelen te nemen. Inmiddels is er contact geweest met het door de ambassade van Egypte beoogde projectbureau en is duidelijk geworden dat er concrete plannen zijn om het pand te gaan renoveren. In januari 2019 moet er meer duidelijkheid komen over de duur van de werkzaamheden.
8. Op dit moment staat het pand niet te koop. Is dit juist?
Voor zover wij dat kunnen vaststellen staat het pand niet te koop.
9. Volgens het college zijn panden die in gebruik zijn bij een diplomatieke missie, op grond van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer van 1961, gevrijwaard van onderzoek, vordering, beslaglegging of executoriale maatregelen. Daarom kiest de gemeente ervoor om in
deze gevallen met de betreffende diplomatieke missie in overleg te treden en de eigenaar te stimuleren om passende maatregelen te nemen. Is het college met mij van mening dat het Verdrag van Wenen niet van toepassing is op panden die niet meer in gebruik zijn bij een
diplomatieke missie en leeg staan? Zo nee, waarom niet?
Artikel 22 van het Verdrag van Wenen is daar duidelijk over. “De gebouwen van de zending zijn onschendbaar”. Of deze gebouwen leeg staan doet niet ter zake.
10. Het Verdrag van Wenen stelt ook dat met inachtneming van landelijke wetgeving gewerkt dient te worden. Is het college met mij van mening dat het Verdrag van Wenen niet uitsluit dat eigenaren van diplomatieke missies aangeschreven kunnen worden op grond van achterstallig onderhoud? Zo nee, waarom niet?
Zie het antwoord op vraag 7. In aanvulling hierop wordt opgemerkt dat de immuniteit als bedoeld in artikel 22, lid 3, van het Verdrag van Wenen ook bestuursrechtelijke handhavingsmaatregelen omvat. Gebouwen van de zending zijn ingevolge jurisprudentie gevrijwaard tegen bestuursrechtelijke handhavingsmaatregelen.
11. Bij eerdere schriftelijke vragen over dit pand gaf het college aan dat het mogelijk is om een last onder dwangsom of bestuursdwang op te leggen, maar dat dit niet altijd geëxecuteerd kan worden. Is het college bekend met de mogelijkheid om een dergelijke last onder dwangsom of bestuursdwang in het kadaster in te laten schrijven zodat een eventuele verkoopopbrengst wordt gedrukt?
Ja, wij zijn hiermee bekend.
12. Na ruim 12 jaar leegstand en verval van een belangrijk Rijksmonument dat ook nog eens een belangrijke rol heeft gespeeld in het leven van één van de belangrijkste schrijvers van Nederland, te weten Louis Couperus, is er nog steeds geen oplossing gevonden om het verval te stoppen. Met een kraakactie gevolgd door bewoning kan in ieder geval tijdelijk het verval stoppen en ontstaat tevens druk op Egypte om iets aan de situatie te doen. Als de politie het kraken van dit pand juist had beoordeeld en de aangehaalde voorschriften goed had toegepast had eenzelfde situatie kunnen ontstaan als met het gekraakte Rijksmonument Huize Ivicke in Wassenaar. Daar heeft de kraakactie geleid tot actie richting de eigenaar en wordt gewerkt aan een herstelplan. Is het college met mij van mening dat als alle officiële maatregelen en instanties hebben gefaald er voldoende reden is om een kraakactie als stok achter de deur te
verwelkomen? Zo nee, waarom niet?
Zie het antwoord op de vragen 1 t/m 5.
13. Volgens de krakers is het pand ernstig aan het aftakelen en is sprake van lekkages die het verval bespoedigen. Welke stappen gaat het college ondernemen om het Rijksmonument Surinamestraat 20 te redden van de ondergang?
Zie het antwoord op vraag 7.
Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
Peter Hennephof Pauline Krikke
In de pers
, 7 november 2018