De Haagse Stadspartij heeft bij de algemene beschouwing burgemeester Van Aartsen om excuses geëist voor de arrestatie van de directeur van het Today’s Art festival. Fractievoorziiter Wijsmuller hekelde verder de doorgeslagen internationale profilering van dit college, en kwam met verschillende voorstellen, maar werd afgehamerd omdat zijn spreektijd op was. Na een fel ordedebatje besloot de raad om in de spreektijdbeperking te volharden, waarop Wijsmuller de zaal verliet.
De beschouwing van Wijsmuller:
De staat van de stad of de staat van recht en vrede
Voorzitter, ik wil in mijn beschouwing allereerst stilstaan bij een actuele kwestie die mijns inziens exemplarisch is voor de crisis waarin dit college verkeert.
Ik bedoel de arrestatie van de directeur van het Today’s Art Festival. Een kwestie die tot veel commotie en schriftelijke vragen heeft geleid. Vragen die in recordtijd op een schandalige manier door het college zijn beantwoord. Schandalig omdat het college de buitengewoon intimiderende actie legitimeert! Geen excuses, niets. Legitimatie betekent dat dit overheidsingrijpen zich zou kunnen herhalen. Met deze opstelling bedreigt het college de vrije meningsuiting. Want de keuze van het festival voor het thema “conflict” en de manier waarop men daar uiting aan geeft valt onder de artistieke vrijheid van de kunst.
Niemand in de stad heeft aanstoot genomen aan de prikkelende promotie van Today’s Art. Niemand, behalve de overheid. De overheid heeft dus iets uit te leggen, maar als gevraagd wordt om een maatschappelijk debat hierover duikt het college weg.
Geen discussie over de vraag waarom een zes man sterk arrestatieteam de directeur van een festival kwam arresteren.
Geen discussie over de vraag waarom de politiewoordvoerder verklaard heeft dat men rekening hield met de vondst van explosieven.
Geen discussie over de vraag waarom de directeur vele malen is verhoord en daarbij onder druk is gezet om de campagne te staken. En alsof dat nog niet genoeg is heeft hij nu een officiële aanklacht aan z’n broek wegens opruiing.
Gekker moet het niet worden. Today’s Art is door de gemeente Den Haag opgenomen in het Kunstenplan, aangewezen om het gat te vullen na het vertrek van het North Sea Jazzfestival en wordt fiks gesubsidieerd. Dat de politie het festival kennelijk aanziet voor een terroristische organisatie zegt iets over de volstrekt wereldvreemde opvattingen binnen de opsporingsdienst. Maar onder het arrestatiebevel staat wel de handtekening van de burgemeester, waar ik overigens tot nu toe louter lovend over was. Maar nu ben ik verontwaardigd, en die verontwaardiging deel ik met meer dan 50 directies van Haagse kunstinstellingen die de burgemeester per brief om opheldering hebben gevraagd. Want niet Today’s Art blameert het imago van Den Haag, het is de gemeente zelf die zich voor het oog van de natie voor schut heeft gezet. De boodschap van dit college is duidelijk: Als kunst controversieel is en zich niet gedeist houdt, grijpt de overheid hardhandig in. Ik krijg de indruk dat het gewraakte promotiemateriaal slecht is gevallen omdat het imago van Den Haag als internationale stad van recht en vrede geweld is aangedaan.
Hoe het ook zij, de stad van recht en vrede heeft zich met dit voorval ontpopt tot een politiestaat van recht en vrede. En dat wil Culturele Hoofdstad worden. De Haagse Stadspartij hoopt dat het hier ‘slechts’ om een grove misser gaat, maar verwacht dan wel grootmoedige excuses van de burgemeester, het intrekken van de aanklacht tot opruiing en maatregelen om dit soort wangedrag van de staat te voorkomen.
De affaire toont de immense kloof die is ontstaan tussen het regenteske college en de bevolking. Iedereen ziet de kloof, behalve het college zelf. Na de bewonersorganisaties zijn het nu de kunstinstellingen die grote vraagtekens zetten bij de houding van dit gemeentebestuur.
Ook als het gaat om dierenrechten geeft het college niet thuis. Straks met kerst zal wethouder van Alphen weer dagelijks wagenzieke kamelen en ossen het Atrium indrijven. Er ligt een mooi voorstel van SP, GroenLinks en de Haagse Stadspartij om dit middeleeuwse gesleep met dieren uit te bannen, maar het college geilt liever op de kijkcijfers en toont slechts minachting.
Dieren worden door dit college zelfs gecriminaliseerd en als overlastgevend en ongewenst verklaard. De vraag hoe het komt dat meeuwen, duiven, ratten en muizen steeds vaker voor overlast zorgen wordt amper onderzocht. Feit is dat de overlast het gevolg is van overpopulatie, en dat duidt op een verstoring van het ecosysteem. Dat is niet de schuld van de bewoners met hun voedsel, zoals de gemeente in haar voorlichting doet geloven, maar dat ligt aan het gemeentelijk groenbeheer, het volbouwen van groene gebieden en de inrichting van de openbare ruimte. Waar blijft de stadsecoloog? En waar blijven de duiventillen?
Van dierenrechten naar mensenrechten. Dit college doet zaken met een dictatoriaal regime als China, veegt demonstranten rigoreus van de straat en noemt zich stad van recht en vrede. De conclusie is duidelijk, dames en heren. Recht en vrede zijn voor dit college alleen interessant als het geld en prestige oplevert. Je mag bij dit college alleen ‘mee doen’ als je in dit bekrompen marketingstraatje past.
Van de morele crisis van dit college over naar de financiële crisis. We staan voor de voorlopig laatste begroting waarin de gemeente extra geld kan uitgeven. De jaren hierna zal er bezuinigd moeten worden. Ik heb nog wel een suggestie: Het is hoog tijd om het doorgeslagen beleid voor internationale profilering in te dammen en in evenwicht te brengen met de noden van de stad en haar bewoners.
In het marketingbudget kan fors het mes. Het moet afgelopen zijn met al die borrels en inhoudsloze feestjes, zoals weer afgelopen maandagavond. Onder het mom van internationale dag van de vrede waren er op het Plein muziekoptredens waar iedere link naar vrede ontbrak. Wel dansten schaars geklede dames langs de terrassen, en natuurlijk ontbraken de VIP-tenten en de beveiligers ook nu weer niet. Wat mij betreft ontbreken ze in het vervolg wel. En aan het plan om de Prinsjesdag-poppenkast van één dag uit te breiden naar maar liefst een week mag geen cent worden uitgegeven.
Geld valt eveneens te besparen door geen geld te verspillen aan tijdelijke huisvesting voor het University College in de Casuariestraat. Laat de Haagse kunstenaars daar samen met de vleermuizen in het schemer op hun radar vrijelijk jagen, en stop het geld liever in verbetering van het studentenklimaat, en een definitieve vestiging van het UC in de buurt van Holland Spoor. De rector-magnificus van de Leidse Universiteit heeft verklaard niets te zien in deze locatie; hij vindt het maar een gribus. Ik zou zeggen: Blijf dan maar lekker in Leiden met je creche voor rijkeluiskinderen.
Bij de Internationale Zone kan bezuinigd worden op de peperdure inrichting van de openbare ruimte. De kwaliteit van de openbare ruimte in de krachtwijken verdient veel meer aandacht. En het geld voor het misplaatste korte tunneltje bij het World Forum moet worden ingezet voor het bewonersplan om een duplextunnel van de Scheveningse Bosjes tot aan de Bosjes van Pex te realiseren, zodat alle bewoners rond de NoordWestelijke Hoofdroute baat hebben van het gereserveerde gemeenschapsgeld. Een robuuste infrastructuur is bovendien een voorwaarde voor nieuwbouw in Kijkduin en Scheveningen.
Dit slimme tunnelplan dient naast de bereikbaarheid en de leefbaarheid met name ook de veiligheid. Ik vind het bedenkelijk dat de wethouder Verkeer maar weinig doet om de onveiligheid met vrachtwagens aan te pakken. Vier dodelijke ongevallen in anderhalf jaar, en de wethouder komt niet verder dan voorlichting en een meldpunt voor verkeersonveilige situaties. Kom uit de dode hoek, wethouder, en maak beleid waar alle fietsers en voetgangers mee gediend zijn. Linksom of rechtsom, vrachtwagens zullen er blijven komen. Maar drie keer links is ook rechts. Ik bedoel daarmee dat je door een goede routeplanning kunt beperken dat vrachtwagens rechtsaf slaan, want in rechtsafslaand vrachtverkeer schuilt het grootste gevaar. Gaat de wethouder dit organiseren of moet ik het voor hem uitschrijven in een motie?
Terug naar de financiële crisis. Het college ijvert om stageplekken bij het rijk; goed zo Henkie. Het college probeert ook vakscholen van de grond te krijgen; schiet een beetje op Henkie. Maar wat voegt dit extra collegebeleid nu eigenlijk toe wanneer tegelijkertijd de bedrijvigheid in de Binckhorst inclusief stageplekken de stad wordt uitgejaagd voor woningbouw?
Voorzitter, toch nog een compliment. Het is goed dat er in deze begroting sprake is van lastenverlichting. Ik vraag me alleen wel af of de afvalstoffenheffing genoeg daalt. En kunnen wij door middel van DIFTAR de burgers én het milieu niet nog meer teruggeven?
In tijden van crisis moet je investeren. Dat doet het college wel, maar vooral in luchtkastelen. Er ligt meer dan een miljard aan bestemmingsreserves op de plank voor grote bouwprojecten die een doorlooptijd kennen van tientallen jaren. Mijn voorstel zou zijn om een paar 100 miljoen van die bestemmingsreserves in te zetten voor het opknappen en het onderhouden van de stad, in achterstallig onderhoud van de wegen, het groen, het zwerfvuil, de monumenten, fietsstallingen en fietspaden. Investeer verder in de sociale- en culturele infrastructuur van de stad in plaats van in steen en beton.
En natuurlijk in milieu. Over de klimaatcrisis heb ik het nog niet gehad, maar dat is de grootste uitdaging om aan te pakken en tegelijkertijd een grote kans om economie mee aan te jagen. In Den Haag zijn er nog duizenden woningen met enkel glas, om maar wat te noemen. Of waarom staren wij ons alleen blind op Geothermi, terwijl we met de stadsverwarming veel energie in de grond hebben zitten die veel duurzamer kan worden gebruikt?
De Haagse Stadspartij vindt het belangrijk dat er ook wordt geïnvesteerd in de democratie. De democratie is verwaarloosd en kwetsbaar, vooral op lokaal niveau. De journalistiek is enorm uitgehold, nieuws en debat zijn tot entertainment gereduceerd, omroepen en kranten zitten in een ratrace om de kijkcijfers. Dit alles is het gevolg van falend overheidsbeleid. De overheid laat de democratie over aan de markt en het gevolg is dat debat en journalistiek langzaam verdwijnen uit de media. Dit college investeert wel heel veel geld in het manipuleren van de media vanuit het stadhuis. Meer dan 100 ambtenaren houden zich bezig met communicatie om het wanbeleid van dit college te verkopen…..
(En toen werd Wijsmuller door de voorzitter afgehamerd omdat hij door zijn spreektijd heen was. Als kleinste fractie krijg je namelijk 11 minuten waarin je: én je collega’s moet interrumperen, én je eigen beschouwing moet voordragen, én het college tijdens de beantwoording moet interrumperen. In de zaal hangt een grote klok waarop de tijd wegtikt. Dit is nieuw, dus Wijsmuller deed de raad een ordevoorstel om alle fracties meer spreektijd te geven (want er waren meer fracties door hun tijd heen). Dit voorstel werd verworpen zodat zijn mond bij meerderheid werd gesnoerd en hij net zo goed thuis op de bank naar de beantwoording van het college kon gaan kijken. Dus is hij gegaan.
Hieronder het niet uitgesproken deel van zijn betoog.)
Maar het is natuurlijk de omgekeerde wereld. Maak goede plannen, en investeer die miljoenen persvoorlichting in de lokale media.
Tot slot: politiek is keuzes maken. De Haagse Stadspartij maakt duidelijke keuzes die beduidend afwijken van deze begroting. Zeker nu de broekriem moet worden aangetrokken, is het schrijnend duidelijk dat de geldverkwistende speeltjes van dit college, zoals bijvoorbeeld Hoog Bolle op het Spui en de plannen om het Zuiderstrand om te bouwen tot een Norderstrand, onverantwoord zijn. Maar laten we niet vergeten dat we in een duaal bestel zitten waarin de raad het budgetrecht heeft. En dat geeft weinig hoop. Vorige week bleek opnieuw dat de meerderheid van de raad te slap is en het college ongestoord haar gang laat gaan. Gelukkig komen er snel verkiezingen, en zal de stad eindelijk ontsnappen uit de wurggreep van PvdA en VVD.