De Haagse gemeenteraad wil opheldering over het politieoptreden op 31 januari 2020 tegen demonstranten bij het Shell-kantoor aan de Carel van Bylandtlaan. GroenLinks, de Haagse Stadspartij, PvdA, Partij voor de Dieren en SP hebben gezamenlijk vragen ingediend hierover.
Op beelden van mediawebsite Regio 15 is te zien dat agenten bij het protest klappen uitdelen met hun wapenstok. Niet alleen demonstranten, maar ook omstanders die aanwezig zijn krijgen klappen, en een cameraman van RTL wordt in de buik gepord. Dat is voor de raadsleden aanleiding om boos aan de bel te trekken.
Extinction Rebellion en aanverwante groeperingen vragen al langer aandacht voor de rol die het in Den Haag gevestigde Shell speelt bij het mondiale klimaatveranderingsvraagstuk. De vragen zijn vooral gericht op het optreden van politieagenten wat volgde bij het protest en of dat optreden wel proportioneel was.
Schriftelijke vragen: Proportionaliteit handelen politie bij Extinction Rebellion
Indieners: Arjen Kapteijns (GroenLinks), Mikal Tseggai (PvdA), Fatima Faid (HSP), Robert Barker (PvdD) en Lesley Arp (SP)
Datum: 3 februari 2020
Aan de voorzitter van de gemeenteraad,
De indieners hebben beelden en signalen ontvangen over (mogelijk) disproportioneel politiehandelen omtrent de burgerlijke ongehoorzaamheidsacties van Extinction Rebellion op vrijdag 31 januari. Zo zouden expliciet vreedzame demonstranten bij het hoofdkantoor van Shell hardhandig staande zijn gehouden en met gummiknuppels zijn geslagen, inclusief demonstranten die niet aan de actie zelf deelnamen. Ook lijkt tenminste één demonstrant hardhandig te worden meegevoerd, waarbij de ogen en mond worden bedekt dat tot ademhalingsproblemen kan leiden. Ook zouden vertegenwoordigers van de media door de politie met gebruik van de wapenstok op afstand zijn gehouden. De beelden hiervan zijn op diverse social media accounts te vinden van betrokkenen bij de demonstratie. Ook zouden arrestanten langer dan de wettelijke termijn van 9 uur zijn vastgehouden.
Bij burgerlijke ongehoorzaamheid doen demonstranten dat in principe met de acceptatie dat ze mogelijk staande worden gehouden. Dit neemt echter niet weg dat de politie ook bij burgerlijke ongehoorzaamheid haar eigen uitgangspunten dient te respecteren en zich aan de wet dient te houden. Juist in een stad als Den Haag, waar jaarlijks vele demonstraties worden gehouden, is het belangrijk dat de rechten en checks & balances omtrent demonstratierecht goed gewaarborgd worden.
Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stellen het raadsleden Kapteijns, Tseggai, Barker, Faid en Arp de volgende vragen:
1) Is het college bekend met de bovenstaande beelden en signalen?
2) Deelt het college de mening van de indieners dat de politie (wettelijke) principes van proportionaliteit en rechtmatigheid altijd moet blijven hanteren, ook in acties omtrent burgerlijke ongehoorzaamheid? Zo nee, waarom niet?
3) Kan het college reageren op de signalen en beelden met betrekking tot het politiegeweld richting de demonstranten, inclusief de wijze waarop demonstranten bejegend zijn die niet voornemens waren aan de burgerlijke ongehoorzaamheid deel te nemen?
4) Kan het college bevestigen dat de wettelijke termijn voor onderzoek na een aanhouding maximaal 9 uur is (waarbij de nacht niet meetelt)? Hoe lang zijn er in dit geval demonstranten vastgehouden? Indien dit langer is dan de wettelijke termijn, graag een uitgebreide toelichting hoe dit heeft kunnen gebeuren.
5) Op beelden is ook te zien dat een cameraman (waarschijnlijk van RTL nieuws) met de wapenstok fysiek op afstand wordt gehouden. Kan het college ingaan op deze wijze van bejegenen van media?
6) Welke acties is het college voornemens te ondernemen, indien er inderdaad sprake is disproportioneel handelen van de politie? Graag een toelichting.
Arjen Kapteijns Mikal Tseggai Fatima Faid Robert Barker Lesley Arp
GroenLinks PvdA Haagse Stadspartij PvdD SP