Waar blijft de nieuwe vrijplaats?

Haagse raadsleden spreken hun ongenoegen uit over het uitblijven van een Haagse vrijplaats. Sinds vrijplaats De Samenscholing van de gemeente hun locatie aan de Beatrijsstraat moest verlaten, is er nog geen nieuwe plek voor hen gevonden. De raadsleden willen dat het college meer doet om deze belofte uit het nieuwe coalitieakkoord na te komen en stellen vragen.

De partijen D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren, PvdA, SP en HSP benadrukken de culturele meerwaarde van een vrijplaats in de stad. Fatima Faïd, HSP: “De gemeente zou haar best doen, maar daar zien we nog niks van terug.” Samen spreken de raadsleden een voorkeur uit voor een kavel op de Binckhorst, waar nu een materiaalopslag is. Andrew van Esch (D66) is positief: ‘Laten we het mogelijk maken. En ik weet zeker dat er mooie dingen gaan ontstaan, want wat mij betreft heeft De Samenscholing dat met hun initiatieven al bewezen!’

De locatie lijkt goed aan te sluiten bij de ambitie om de Binckhorst zijn rauwe randjes te laten behouden. Leonie Gerritsen (Partij voor de Dieren) mist een culturele visie voor de Binckhorst: ‘Door locaties te slopen zonder de gebruikers te helpen verplaatsen, gaan veel waardevolle initiatieven verloren. Er moet veel beter vooruit worden gekeken.’ Lesley Arp (SP) sluit zich daarbij aan. ‘Het college heeft altijd het voornemen gehad om van de Binckhorst geen aangeharkte, slaperige woonwijk te maken. ‘Een vrijplaats past prima bij die ambitie.’ Ook Isabel Bos (GroenLinks) vindt de Binckhorst een prima locatie: ‘De Samenscholing heeft alleen een plek en tijd nodig, en daarvoor is de gemeente nu aan zet.’

Het is niet de eerste keer dat een Haagse vrijplaats onder druk komt te staan. In 2003 werd onder luid protest kraakpand de Blauwe Aanslag gesloopt, de bewoners en gebruikers kwamen op straat te staan. ‘De Blauwe’ had zich in 23 jaar ontwikkeld tot bruisend alternatief centrum voor een grote community. Na de sloop werden nieuwe initiatieven opgestart; de Illusie, de Vloek en uiteindelijk de Samenscholing. Janneke Holman ( PvdA): ‘ Bij een stad als Den Haag hoort gewoon een plek waar mensen kunnen samenkomen; creatief, alternatief en tegendraads. Daarom is een vrijplaats zo waardevol.’

 

Datum: 14-11-2023
Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

Naar aanleiding van de open uitnodiging van de wethouder Stedelijke Ontwikkeling, Bibliotheken, Europa en stadsdeel Segbroek in de commissie Ruimte van 21 juni 2023 heeft een vertegenwoordiging van de Samenscholing afgelopen maand een afspraak gehad over het vestigen van een vrijplaats op de Binckhorst.
Overeenkomstig art. 30 van het Reglement van orde stellen raadsleden Faïd (Haagse Stadspartij), Gerritsen (Partij voor de Dieren), Van Esch (D66), Holman (PvdA), Bos (GroenLinks) en Arp (SP) de volgende vragen:

1. Kan het college aangeven hoeveel culturele vierkante meters er nog moeten worden gerealiseerd op de Binckhorst?
2. Op welke wijze gaat het college deze opgave invullen?
3. Ziet het college de meerwaarde van een vrijplaats om het culturele aanbod op de Binckhorst op gang te brengen? Zo nee, waarom niet?
4. Wanneer wordt het vrijplaatsenbeleid gedeeld met de raad, dat volgens de aangenomen motie ‘Met spoed aan de slag met vrijplaatsenbeleid’ (RIS314380) in Q3 2023 voorgelegd zou worden?
5. Is het college zich ervan bewust dat het idee van een vrijplaats een ander soort benadering vergt dan bijvoorbeeld het vestigen van een commerciële horecagelegenheid? Zo ja, wat is de visie van het college hierop?

De Samenscholing heeft interesse in de kavel 6/7/8 zoals benoemd in de Programmering Openbare Ruimte Binckhorst (RIS315738), ook wel bekend als het oude paintballterrein.

6. Kan het college aangeven welke partijen er momenteel gebruikmaken van deze kavel?
7. Tot wanneer lopen deze contracten?
8. Kan het college toezeggen deze contracten niet te verlengen zolang er gesprekken lopen over een mogelijke vestiging van een vrijplaats op deze plek? Zo nee, waarom niet?
9. Klopt het dat deze locatie pas ontwikkeld kan worden op het moment dat de afvalcluster is verhuisd? Zo nee, waarom niet?
10. Kan het college aangeven wat de planning is voor de verhuizing van de afvalcluster?
11. Klopt het dat er voor deze locatie nog geen definitieve plannen zijn gemaakt in het omgevingsplan Binckhorst?
12. Kan het college aangeven of deze locatie in het omgevingsplan Binckhorst tweede fase beschikbaar is voor een permanente vrijplaats? Zo nee, waarom niet?
13. Volgens het bestaande omgevingsplan wordt hier in de toekomst “op organische wijze” het waterfrontpark ontwikkeld. Kan het college toezeggen te onderzoeken hoe hier – en onder welke voorwaarden – een permanente vrijplaats onderdeel van kan worden?
14. Kan het college uitleggen wat de plannen van OCW zijn om op deze locatie een ‘art village’ te realiseren? Op welke termijn zou dit gaan gebeuren?

De ondertekenaars hebben van de Samenscholing begrepen dat het gesprek met ambtenaren nieuwe vragen opriep.

15. Klopt het dat de Samenscholing, naast het realiseren van hun eigen bebouwing, ook de kosten voor de onderzoeken voor grond of geluid moet dragen?
16. Is het college het met ons eens dat de meerwaarde van een vrijplaats – op sociaal, cultureel en maatschappelijk vlak – het rechtvaardigt deze kosten als gemeente te dragen?
17. In de nieuwe begroting is jaarlijks 200.000 euro vrijgemaakt voor het steunen van tijdelijke initiatieven op de Binckhorst. Kan de vestiging van een (tijdelijke) vrijplaats ook aanspraak maken op dit budget?
18. Klopt het dat de Samenscholing deze locatie voor slechts 3 jaar is aangeboden?
19. Is het college op de hoogte van het feit dat het opbouwen van een vrijplaats van de grond af tijd kost en een termijn van 3 jaar te kort is?
20. Is het college het met ons eens dat een termijn van 10-15 jaar veel logischer is? Zo nee, waarom niet?
21. Heeft het college aan de Samenscholing gevraagd hoe groot de kavel moet zijn voor de vestiging van een vrijplaats? Zo nee, waarom niet?

De partijen die deze vragen indienen vinden allen deze plek zeer geschikt voor de vestiging van een permanente of langdurige vestiging van een vrijplaats.

22. Is het college bereid in samenwerking met de Samenscholing serieus te onderzoeken of (een deel van) de locatie voor 10-15 jaar kan worden ingezet voor een permanente vrijplaats? En daarvoor de kosten op zich te nemen?
23. Kan het college toezeggen de tijdelijke opslag van apparatuur van de Samenscholing in een zeecontainer, zoals eerder toegezegd, te handhaven totdat er een nieuwe locatie is?
24. Kan het college toezeggen om gedurende die tijd geen nieuwe huurcontracten aan te gaan voor deze locatie?

Fatima Faïd, Leonie Gerritsen, Andrew van Esch, Lesley Arp, Janneke Holman, Isabel Bos
Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren, D66, SP,  PvdA, Groenlinks