Begin dit jaar maakten de politieke partijen in de Haagse gemeenteraad op initiatief van de Haagse Stadspartij afspraken om hun inkomsten en donateurs openbaar te maken. Bij de recente begrotingsbehandeling op 4 november kwam raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij met een nieuwe aanscherping om ook de boeken te openen van de zogenaamde “Clubs van 100”, die giften ophalen voor politieke partijen. Ook deze motie haalde een meerderheid.
Dit voorjaar nam een ruime meerderheid een motie van Peter Bos aan waarin staat dat politieke partijen in Den Haag voortaan elk jaar inzicht in de financiën moeten geven. Een flink aantal partijen heeft inmiddels de cijfers over 2020 ingeleverd, maar niet elke partij is even open en sommige partijen hebben helemaal niets laten zien. Bos: “Het is een eerste stap, maar we zijn er nog niet. Wel ben ik trots dat we de eerste en enige stad in Nederland zijn, waar partijen dit soort afspraken hebben gemaakt en de meeste die ook nakomen.”
Het jaarlijks openbaar maken van de partijfinanciering moet voorkomen dat er ‘ongewenste praktijken in de hand worden gewerkt’, vindt Bos. Achtergrond hiervan is onder meer de corruptiezaak tegen o.a. de oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Landelijke partijen zijn al wettelijk verplicht om donaties van meer dan 4.500 euro te melden, maar op lokaal niveau zijn er geen regels. Dat gat wilde de Haagse Stadspartij dichten en riep de gemeenteraad daarom in een motie op om donaties boven de 500 euro voortaan openbaar te maken. De motie kreeg begin dit jaar steun van de gehele raad, op de PVV en Hart voor Den Haag na. De afspraak was dat de partijen voor 1 juni van dit jaar hun financiële verslagen zouden publiceren. Bos: ‘Veel partijen hebben dat gedaan. Er zijn veel cijfers met een toelichting gepubliceerd die voor iedereen na te lezen zijn. Daar ben ik blij om.’ De PVV, de Islam Democraten en de Partij van de Eenheid hebben niets ingeleverd. Nida was vergeten om het in te leveren en deed dat na vragen van Omroep West alsnog.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos gaf weliswaar de inkomsten over 2020 op, maar veegde alle opbrengsten zoals lidmaatschap en sponsoring bij elkaar. Bos: ‘Hoeveel daarvan uit giften bestaat blijft onduidelijk, terwijl het wel de bedoeling was om dat aan te geven.’
In de laatste raadsvergadering van 4 november richtte Bos zijn pijlen op de Clubs van 100. Bos: “Zowel de VVD als Hart voor Den Haag/Groep de Mos hebben een zogenaamde giftenstichting opgericht die donaties ophaalt om de campagnekas te spekken. Wie de donateurs zijn blijft onduidelijk.” Het gaat om aanzienlijke bedragen. In 2018 droeg de Club van 100 van de VVD 55.000 euro bij aan de campagne en Richard de Mos meldde onlangs dat hij al een ton in de campagnekas had zitten. Het gaat hier om de twee grootste partijen van Den Haag.
De motie van Peter Bos om ook transparant te zijn over deze Clubs van 100 werd aangenomen. Alleen CDA, Hart voor Den Haag/Groep de Mos, PVV en VVD (met uitzondering van Jan Pronk) stemden tegen.
Peter Bos: “Ik denk dat de partijen die tegenstemden geen inzage gaan geven. Ik vind dat eigenlijk ongehoord. Integriteit en transparantie staan sterk in de aandacht na alle affaires die we in Den Haag hebben gehad. Het vertrouwen in onze lokale democratie is daardoor sterk gedaald. We moeten er dan ook alles aan doen om te laten zien dat we niets te verbergen hebben en dat politieke invloed niet te koop is.”
De opgaves over 2020 zijn hier te vinden:
https://denhaag.raadsinformatie.nl/modules/6/Moties%2C%20amendementen%20en%20initiatieven/659288
De laatste motie staat hieronder:
Motie: Transparantie over alle geldstromen van politieke partijen
De raad van de gemeente Den Haag, in vergadering bijeen op 4 november 2021, ter bespreking van het Voorstel van het college inzake Programmabegroting 2022-2025 (RIS309850).
Constaterende, dat:
- De raad op 25 maart 2021 de motie ‘Transparante politieke partijen’ heeft aangenomen;
- Uit de afdoening van deze motie blijkt dat veel politieke partijen gehoor hebben gegeven aan de oproep naar meer transparantie over partijfinanciering;
Overwegende, dat:
- Gebleken is dat sommige partijen nog niet volledig voldaan hebben aan de in de motie gevraagde transparantie;
Verzoekt de fractievoorzitters van de raad:
- Om in overleg met het partijbestuur van hun politieke partij en/of afdeling bij de jaarlijkse opgave in het kader van de motie “Transparante politieke partijen” voortaan ook inzicht te geven in de inkomsten van gelieerde giftenstichtingen (soms ook wel “Club van 100” genaamd).
Fatima Faïd
Haagse Stadspartij