Afgelopen zondag 14 oktober was raadslid Peter Bos (Haagse Stadspartij) aanwezig bij de feestelijke en drukbezochte heropening van de Bethelkerk aan de Händellaan in Loosduinen door wethouder Guernaoui. Voor de leegstaande kerk is na jaren van strijd tegen sloop een nieuwe bestemming gevonden. Het wordt een activiteitencentrum voor de buurt en een deel zal worden verbouwd tot woningen. De vreugde bij de honderden buurtbewoners die op de opening waren afgekomen was enorm. Want wie had dat drie jaar geleden gedacht? In het onderstaande artikel blikt Peter Bos terug op drie jaar strijd voor de Bethelkerk:
Op 31 augustus 2015 reageerde ik op een mail van bezorgde buurtbewoners uit de Komponistenbuurt in Bohemen Noord die hadden vernomen dat de Bethelkerk gesloopt zou worden voor een groot woningbouwcomplex. Ik maakte een afspraak en op 2 oktober dat jaar ging ik op de koffie bij Mascha de Ridder en Ingeborg Been die vlakbij de kerk woonden. Ik vond dat ze een punt hadden: De kerk was beeldbepalend en nog in goede staat. Bovendien waren ze nooit op de hoogte gesteld van de deal tussen het kerkbestuur en de projectontwikkelaar om het gebouw te slopen. En waarom moeten er steeds maar weer woningen gebouwd worden in wijken waar ook veel behoefte is aan ontmoetingsplekken en maatschappelijke voorzieningen? Maar wat te doen? De deal was al rond en de gemeente was geen eigenaar en kon weinig doen. En wat moet je met een kerk die al jaren leeg staat en waar geen interesse meer voor is?
Ik heb de bewoners geadviseerd om snel actie te voeren op meerdere fronten: Inspreken bij de gemeenteraad, lobbyen bij de politiek, stampei maken in de pers, een petitie starten, een Facebookpagina opzetten, erfgoedorganisaties benaderen en met alternatieve plannen komen. De eerste actie vond plaats op 1 november 2015: Het kraken van de kerktuin om aandacht te vragen voor behoud van de kerk. Het was een succes. Mijn mede-raadsleden Michel Rogier (CDA) en Arjen Dubbelaar (Groep de Mos) waren bereid om mee te kraken en er kwam veel pers op af, waaronder Hart van Nederland. Het bleek een mooie opmaat naar de commissievergadering van 4 november waarin vrijwel alle politieke partijen voor een volle publieke tribune aan wethouder Joris Wijsmuller vroegen om sloop te voorkomen als dat nog kon.
De wethouder benadrukte dat de kerk geen beschermd monument was en de gemeente geen eigenaar was. Het kerkbestuur had geen geschikte nieuwe gebruiker gevonden en moest van het verliesgevende gebouw af. De kogel leek al door de kerk. Wel moest de gemeente nog toestemming geven om het bestemmingsplan te wijzigen zodat er woningen gebouwd konden worden. De wethouder zag gelukkig in dat er veel draagvlak voor behoud van de kerk was en stelde voor om een half jaar uitstel te nemen om de buurtbewoners de kans te geven om met een alternatief plan te komen.
De buurtbewoners voelden zich gesterkt door dit besluit en gingen aan de slag. Ideeën genoeg, maar de financiering om alternatieve plannen haalbaar te maken bleek steeds de bottleneck. De vraagprijs die het kerkbestuur voor het gebouw eiste was ook best pittig. Na ruim een half jaar uitstel was er weliswaar een plan, maar vrijwel geen financiering. Er volgde opnieuw een bespreking in de raadscommissie en het lukte ons als raad om opnieuw uitstel van sloop af te dwingen om zo de buurt meer tijd te geven om hun plannen haalbaar te maken. Dit alles tot groot chagrijn van de projectontwikkelaar en het kerkbestuur. Ik moet behalve de buurtbewoners ook mijn mede-raadsleden waaronder vooral Jeltje van Nieuwenhoven (PvdA) en Michel Rogier (CDA) een groot compliment geven voor hun steun in de raad destijds.
Er was inmiddels een professionele stichting Bethel Blijft opgericht door de buurtbewoners die onder de bezielende leiding van voorzitter Irene Sjerp bleef strijden voor behoud. De impasse werd uiteindelijk doorbroken door een toeval. Ondernemer Joris Gribnau uit Delft liep toevallig in de buurt rond en raakte aan de praat met buurtbewoners, waarna zich een groot wonder openbaarde. Deze man bleek z’n nek uit te willen steken en te willen investeren in behoud van de kerk. Van het een kwam het ander en op 23 januari 2018 stuurde wethouder Joris Wijsmuller een brief naar de gemeenteraad met het heuglijke en miraculeuze nieuws dat Gribnau Holding B.V. overeenstemming had bereikt met de Protestantse Gemeente ‘s-Gravenhage (PGG) over aankoop van de kerk en dat er samen met de buurtbewoners een plan voor een activiteitencentrum en woningen zou worden uitgevoerd. Eind goed al goed dus. Inmiddels draaien er in activiteitencentrum Amadeus in het bijgebouw van de Bethelkerk al verschillende activiteiten voor de Loosduinse bewonerssociëteit Vivendi. Daarnaast kunnen buurtbewoners terecht voor bijvoorbeeld tai chi, yoga en klaverjassen. Als alles goed gaat verhuist het activiteitencentrum Amadeus over zo’n drie jaar van het bijgebouw naar het kerkgebouw zelf. Het bijgebouw maakt dan plaats voor appartementen.
De Bethelkerk is inmiddels een voorbeeld voor veel andere projecten en heeft nogal wat in gang gezet. Zo heeft de gemeente onlangs een kerkenvisie gepresenteerd om het belang van kerkgebouwen te benadrukken en om te voorkomen dat kerken gesloopt worden. En vers van de pers: Ook met de Valkenboskerk gaat het de goede kant op. Er wordt hard gewerkt aan een kansrijk plan voor hergebruik van de kerk. Ook daar hebben buurtbewoners met succes actie gevoerd tegen sloop. Al met al een waanzinnig resultaat wat afgelopen zaterdag bij de opening van de Bethelkerk terecht werd gevierd. We hebben met elkaar -buurtbewoners, raadsleden en wethouder- erg goed samengewerkt en ben erg blij met het resultaat. Halleluja!