Haagse Stadspartij: “Vertrouwen in aanpak Spuikwartier”

De gemeenteraad heeft op vrijdag 7 november ingestemd met het nieuwe plan voor het Spuikwartier. Onderdeel van het plan zijn de bouw van een nieuw onderwijs- en cultuurcomplex en de gebiedsontwikkeling van het Spuikwartier.

Zowel intern als extern is er veel discussie geweest over de plannen voor het Spuikwartier. Volgens de Haagse Stadspartij ligt er nu een prima en financieel verantwoord plan van aanpak voor het culturele hart van de stad. Een plan waar samen met wethouder Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) keihard aan gewerkt is en waar alle Hagenaars straks hopelijk trots op zullen zijn. Fractievoorzitter Peter Bos: “We hebben zeer kritisch gekeken naar het plan en we hebben met moties e.d. veel verbeterd op zaken als duurzaamheid, architectuur, stedenbouwkundige kwaliteit, groen, fietsen, kosten, planning en inbreng vanuit de stad.”  Zo is op initiatief van de Haagse Stadspartij een motie ingediend en aangenomen om te zorgen voor duurzame klimaatneutrale  energieopwekking in het gebied.

Daarnaast heeft de Haagse Stadspartij samen met de VVD een motie binnengehaald om een te grote massaliteit van de bouwmassa te voorkomen en samen met D66 een motie om de stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit zwaarder te laten meewegen in de beoordeling. Ook heeft de Haagse Stadspartij een motie ingediend waarbij de bouwers naast het culturele deel ook voor het commerciële deel een bouwplicht aangaan zodat ook het commerciële deel ontwikkeld  wordt. Deze motie kwam 1 stem tekort en is helaas niet aangenomen.

Verder heeft de Haagse Stadspartij gepleit voor een rol van bewoners in de beoordelingscommissie die het voorliggend ontwerp en de gebiedsvisie gaat beoordelen. Dit is toegezegd door de wethouder. Ten slotte is er nog een motie ingediend waarmee de rol van de raad wordt versterkt na de aanbestedingsprocedure. Deze motie werd aangehouden. Eén raadslid binnen de vijfpersoonsfractie van de Haagse Stadspartij heeft een andere inschatting gemaakt en afwijkend gestemd.  Fractievoorzitter Peter Bos: “Wat je daar ook van vindt, het geeft aan dat de Haagse Stadspartij een partij van de inhoud is, die dialoog en discussie toelaat en ruimte biedt voor een ander geluid. Ook binnen de eigen gelederen. Die discussie gaat door.”

Interview met Wethouder Joris Wijsmuller (klik op de link om het interview te bekijken)

De is de tekst van fractievoorzitter Peter Bos (Haagse Stadspartij) tijdens het debat in de gemeenteraad over het Spuikwartier:

Voorzitter,

We gaan vanavond een belangrijk besluit nemen over het Spuikwartier. De achterliggende gedachte is dat we het hele gebied tussen het Spui en de Nieuwe Haven gaan herontwikkelen tot een levendig gebied met veel cultuur, onderwijs en woningen. We gaan een gebiedsvisie laten maken voor het hele gebied met daarin ingebed een nieuw onderwijs- en cultuurcomplex, het OCC.
Ik ben positief over het plan omdat we hiermee echt een andere weg inslaan dan met het Spuiforum. De belangrijkste voordelen die ik zie zijn:

1)-de kostenbeheersing van de bouw van het OCC. Het Spuiforum was een plan waarbij de risico’s op hogere bouwkosten gigantisch waren. De second opinion van bouwkostenbureau BBN wees vorig jaar uit dat het Spuiforum maar liefst 60 miljoen duurder zou worden dan de begrote 181 miljoen. Door te kiezen voor een nieuwe wijze van aanbesteden is nu gegarandeerd dat het OCC binnen het budget van 176 miljoen blijft. Dat doen we door het ontwerp en de bouw van het complex middels een DBM-aanbesteding te doen. Het winnende consortium gaat tegen een vaste prijs en volgens een vaste tijdsplanning het volledige bouwproces, van ontwerp tot oplevering, voor zijn rekening nemen. Meerkosten zijn voor rekening van het consortium zodat toestanden zoals bij Tivoli in Utrecht en het Stedelijk Museum in Amsterdam uitgesloten zijn. Dit is voor de gemeente een vrij nieuwe manier van aanbesteden waarvoor nog veel koudwatervrees bestaat. De vrees is onterecht omdat bij de start een heel pakket aan eisen wordt gesteld waaraan de ontwerpen moeten voldoen: een stedenbouwkundig kader, een programma van eisen, een uitgebreide aanbestedingsleidraad etc. Binnen deze kaders krijgen de ontwerpers maximale vrijheid. Vrijheid is essentieel om de creativiteit te stimuleren en de beste ontwerpen voort te brengen. Verder zullen de ontwerpen door tal van deskundigen worden beoordeeld en gewogen aan de hand van uitgebreide kwaliteitscriteria.

2)-de integrale aanpak: het OCC wordt ingebed in de omgeving dankzij een gebiedsvisie, waarmee niet alleen een nieuw cultuur-en onderwijscomplex ontstaat maar het hele gebied wordt aangepakt, waaronder de leegstaande ministerietoren, de Turfmarkt en het Spuiplein. En over het Spuiplein gesproken: Grote winst is dat het Spuiplein behouden blijft en niet wordt volgebouwd met een kolos en dat dames en heren, dreigde wel te gebeuren met het Spuiforum. De Nieuwe Kerk blijft dus in volle glorie het plein domineren, en wordt niet langer in de hoek gedrukt. Bij de integrale aanpak blijft ook de optie van hergebruik van de gebouwen in beeld, in het bijzonder het Lucent Danstheater.

Voorzitter,

Het compromis dat we hebben gesloten is dat het Koninklijk Conservatorium naar de binnenstad komt. Daar zien we best wel de voordelen van in, maar het had wat ons betreft niet gehoeven. Toch hebben we in juni tijdens de collegeonderhandelingen ingestemd met dit compromis. Waarom?

a) om het Spuiforum van tafel te krijgen en een veel beter plan te ontwikkelen,
b) om de stad te laten zien dat we bestuursverantwoordelijkheid willen nemen en niet langs de kant blijven staan,
c) omdat we veel andere zaken in de stad willen aanpakken en een nieuwe wind door de stad willen laten waaien.

De investering in een sterk verbeterd cultuur- en onderwijscomplex in tijden van zware bezuinigingen op o.a. de zorg vonden wij onacceptabel. Die context is totaal veranderd. In de onderhandelingen hebben wij bereikt dat er 70 miljoen extra naar de zorg gaat. Ook is er extra geld voor armoedebestrijding, de aanpak van werkeloosheid, duurzaamheid, een betere luchtkwaliteit, openbaar vervoer en fiets, cultuur en broedplaatsen, en betaalbare huisvesting.

Het plan
De afgelopen weken hebben we ons stevig verdiept in het plan en het zeer uitvoerig besproken in de commissie. De Haagse Stadspartij heeft het voorstel met een kritische, maar constructieve houding bekeken. Ook de meeste andere partijen hebben dat gedaan. Ik moet de wethouder een compliment geven voor de wijze waarop hij het plan heeft verdedigd. Ook heeft hij op veel punten toezeggingen gedaan die aan onze kritiek tegemoet komen. Zo zal de raad nog inzage krijgen in de definitieve aanbestedingsstukken. Ook zal de bezonning op de terrassen van de Turfmarkt in het stedenbouwkundig kader worden opgenomen. En de bouwhoogte langs het Spuiplein heeft een basishoogte van 20 meter ipv tenminste 20 meter. Verder is toegezegd dat het bóven elkaar bouwen van het commerciële en het culturele deel mogelijk blijft en niet wordt uitgesloten.

Stedenbouwkundige kritiek
Voorzitter, de Haagse Stadspartij wil bevorderen dat de stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit van het nieuwe plan uitstekend is. We hebben daarom meegetekend met de motie van D66 om de architectonische en stedenbouwkundige kwaliteit meer gewicht te geven in de beoordeling.
In dat kader hebben we ook meegetekend met een motie van de VVD om de massaliteit en massiviteit van de bebouwing te beperken door meer gewicht te geven aan de stedenbouwkundige kwaliteit.
In het verlengde daarvan hebben we meegetekend met de motie van het CDA om als eis op te nemen dat het geleverde definitief ontwerp de toets van de Welstandscommissie moet kunnen doorstaan.
Voor ons zijn verder nog de duurzaamheidsaspecten van belang. We zijn er van overtuigd dat er een duurzame ontwikkeling plaats gaat vinden dankzij de strenge beoordeling op duurzaamheid. Behoud van het Lucent Danstheater krijgt daarin extra gewicht. Hergebruik van de overige gebouwen is daarnaast nog steeds mogelijk. We zijn heel benieuwd in hoeverre consortia deze uitdaging gaan oppikken. Ik heb daarover nog een vraag. Voor gebiedsontwikkeling bestaat er het keurmerk BREEAM-NL Gebiedsontwikkeling. Wordt dat in dit geval ook toegepast?
Belangrijk voor de duurzaamheid is een klimaatneutrale stad. Dat bereik je vooral door de energievoorziening duurzaam te laten zijn. Dat is niet alleen goed voor het milieu, maar bespaart ook op de exploitatiekosten. De gemeente heeft de ambitie om in 2020 voor het centrumgebied een volledig duurzame energievoorziening met hernieuwbare energiebronnen te realiseren. We dienen daarover een motie in.
Voor de Haagse Stadspartij is niet alleen de bouw van het OCC een issue. De bouw daarvan lijkt verzekerd, maar we maken ons nog wel zorgen over de ontwikkeling van het commerciële deel. We zouden graag zien dat er voor dat deel een bouwplicht komt. Daarover hebben we een motie.

Rol van de stad
De stad heeft een belangrijke rol gekregen in het proces. Er zijn drukbezochte stadsgesprekken geweest waarin veel ideeën naar voren zijn gebracht. Ik zou de wethouder willen vragen of het mogelijk is om bewoners uit de stad in de commissie op te nemen die straks de plannen gaat beoordelen.

Voorzitter,
Er wordt hier en daar geroepen dat we na vandaag zijn overgeleverd aan de wolven, of aan de goden. Ik begrijp dat niet, want met de kaders die er nu liggen en met de aanpassingen die de raad nu voorstelt vertrouw ik er op dat er een goed plan uitrolt. Daar moeten we het echter niet bij laten. We moeten met elkaar en met de stad in gesprek blijven om er voor te zorgen dat dit plan nog beter wordt en het gebied straks ook echt gaat leven. Als het aanbestedingsresultaat er straks ligt zal de wethouder met de uitkomst de stad in moeten en zich moeten verantwoorden. Ik heb hierover een motie die de rol van de raad versterkt.
Zoals er ooit discussie was over het stadhuis waar veel mensen blij mee zijn, is er nu veel discussie geweest over het Spuikwartier. Wij denken dat we een uitstekend plan hebben kunnen smeden samen mét onze coalitiepartners en andere partijen en een goed debat met elkaar hebben gevoerd in de raad.
Ik wil iedereen die zich hiervoor heeft ingezet van harte bedanken. En ik wil met name ook de werkgroep Dooievaar bedanken voor hun kritische inbreng die ook mij heeft gestimuleerd om kritisch naar het plan te kijken.

Peter Bos