De Haagse gemeenteraad besprak op 1 september 2021 het nieuwe demonstratiebeleid van burgemeester Jan van Zanen. Namens de Haagse Stadspartij had raadslid Peter Bos de volgende inbreng:
Voorzitter,
Den Haag is een stad waar belangrijke internationale en nationale politieke instituten zijn gevestigd, die voortdurend te maken hebben met maatschappelijke discussie en protest. Het door de burgemeester opgestelde nieuwe demonstratiebeleid houdt daar weinig rekening mee. Even terug naar 1983: De grootste demonstratie in Nederland ooit, met meer dan een half miljoen demonstranten tegen de kruisraketten. Deze demonstratie ging dwars door woonwijken, de mensenmassa blokkeerde vele wegen, het was een historische en zeer gedenkwaardige demonstratie waar Den Haag trots op kan zijn. En als je dan met die ervaring naar dit beleidskader kijkt, met restricties voor o.a. woonwijken en specifieke locaties, zoals het Spui en de Hofweg, dan zou zo’n grote gedenkwaardige manifestatie Anno nu niet meer mogelijk zijn. Is dat nu werkelijk wat deze burgemeester wil?
Zo worden bij alle locaties rondom parlement – Het Plein, de Hofplaats, Buitenhof, en de Lange Vijverberg- beperkingen aan het aantal demonstranten gesteld.
– Maar waarom wordt hier niet gekeken naar de aard van de demonstraties voordat deze beperkingen worden opgelegd?
– En bovendien, een demonstratie moet op een relevante plek kunnen plaatsvinden, en wat is er in veel gevallen relevanter dan het parlement? Het is toch logisch dat de boodschap gehoord moet worden door de tweede kamerleden, de parlementariërs die de besluiten moeten nemen?
Ook is het bespottelijk dat uitgerekend bij snackkar de Vrijheid de vrijheid voor demonstratie wordt ingeperkt. Ook het onderscheid tussen demo’s voor en na zonsondergang is bedenkelijk. Kan de burgemeester aangeven met welk artikel van de Wet Openbare Manifestaties (WOM) dit wordt gelegitimeerd?
Verder vinden we het belachelijk dat demonstraties in woonwijken en in het centrum van Den Haag, zoals het kernwinkelgebied, dusdanig worden ingeperkt dat de boodschap niet goed kan worden overgebracht. De Haagse Stadspartij vindt het heel belangrijk dat er gelopen mag worden in de hele stad. Dat is gewoon een essentieel punt. Een demonstratie op een niet relevante plek is geen demonstratie meer. Dit mag niet worden ingeperkt.
Ook beperkingen voor het gebruik van muziek duiden op doorgeslagen repressie. Het staat demonstranten toch vrij om met creativiteit en muziek vorm te geven aan een protest? Buurtfeestjes of dansfeesten met dj’s onder het mom van demonstraties is een ander verhaal, maar daar kan toch gewoon tegen worden opgetreden? Daar is deze aanscherping toch niet voor nodig?
En dan het gebruik van grote aantallen voertuigen; mag er in dit fietsland niet meer met de fiets worden gedemonstreerd? Of worden hier alleen tractoren bedoeld? En wat betekent dit voor mobiele podia die soms worden gebruikt bij demonstraties?
In de stad met als motto ‘stad van recht en vrede’, verwachten wij dat grond- en mensenrechten hoog in het vaandel staan. Wij hadden verwacht dat deze burgemeester vooral zou faciliteren en het recht op demonstreren zou waarborgen, maar eigenlijk komt het er op neer dat demonstraties af en toe, en alleen onder de juiste voorwaarden kunnen worden toegestaan op de Koekamp en het Malieveld.
En hoe geloofwaardig is dit dan, als je ziet dat er in de praktijk heel willekeurig wordt opgetreden door de politie. Het is ronduit beschamend om te zien hoe repressief er wordt opgetreden tegen geweldloze demonstranten van extinction rebellion, en hoe poeslief agressieve en dronken boeren met tractoren worden benaderd. Deze dubbele maatstaf is funest voor de geloofwaardigheid van het beleid.
Het gevolg van deze aanscherpingen zal zijn dat mensen demo’s niet meer zullen aanmelden en vaker onaangekondigd zullen verschijnen. Zeker daar het melden geen verplichting is
Dan nog wat vragen
In andere steden wordt het aanmelden van een demonstratie gedaan bij de burgemeester. In Den Haag neemt de politie dit in eerste instantie over. Waarom is hiervoor gekozen?
– Is dit wel conform de wet daar dit volgens artikel 2:3 van de Wet Openbare Manifestaties bij de burgemeester moet plaatsvinden?
In het geval van een niet aangemelde demonstratie, geeft de politie de burgemeester een operationeel advies.
– Wat is het juridische kader waarop de politie het operationele advies baseert?
– Gaat de burgemeester altijd mee in het advies van de politie? Hoe vaak gaat de burgemeester niet mee in het advies?