Beschermd pakhuis Brouwersgracht dreigt verminkt te worden

UPDATE: Het plan is eind 2021 sterk gewijzigd. Het pakhuis is uiteindelijk verbouwd tot 10 appartementen en de dwaze tweedaagse dakopbouw is van de baan. Eind goed, al goed dus.

De Brouwersgracht is een eeuwenoude straat die -ondanks de demping- nog steeds vol staat met monumenten en sfeervolle grachtenpanden. De harmonieuze bebouwing dreigt echter verstoord te worden door een bouwplan van een beleggingsstichting. Deze belegger wil bovenop een karakteristiek oud pakhuis twee bouwlagen neerzetten in modernistische stijl, wat in de ogen van de Haagse Stadspartij totaal niet past in het beschermde stadsgezicht.

Peter Bos, raadslid van de Haagse Stadspartij, heeft de kwestie voorgelegd aan het college van b&w en wil dat het college ingrijpt. Bos: “Het plan om hier 21 appartementen te realiseren is in strijd met het bestemmingsplan, met het beschermd stadsgezicht en met het coalitieakkoord en moet wat mij betreft van tafel”.

Volgens het raadslid vloekt de tweelaagse dakopbouw enorm met de omringende bebouwing en wordt het karakter van het pakhuis ernstig aangetast. Bos: “Dit pand heeft een beschermde status, aangezien het door het college is aangewezen tot karakteristiek en beeldbepalend pand. Het plan is bovendien respectloos naar de omgeving en strijdig met de historische uitstraling van het gebied. Met dit soort bijzondere en oude panden moeten we zorgvuldig omgaan”.

Verder blijkt dat buurtbewoners nog niet zijn geïnformeerd, en zijn er vragen over de soort woningen, de toekomst van de huidige gebruikers en de parkeerbalans.

Schriftelijke vragen: Brouwersgracht 2d, 4 en 6
Datum: 1 september 2020

Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

Op 6 augustus 2020 is er een vergunning aangevraagd voor het bouwen van 21 appartementen, het plaatsen van een tweelaagse dakopbouw op het bestaande pakhuis en het plaatsen van een dakopbouw op het achterpand alsmede het maken van 2 dakterrassen op/in het gebouw met adres Brouwersgracht 2d, 4 en 6.

Hierover stel ik overeenkomstig artikel 30 van het Reglement van orde de volgende schriftelijke vragen:

  1. De panden Brouwersgracht 2D, 4 en 6 zijn sinds 22 juni 2020 eigendom van de Stichting Nikimarotiar. Is deze stichting ook de ontwikkelaar van het bouwplan? Zo nee, waarom niet?
    Nee, deze stichting is niet de aanvrager van de vergunning. Het staat iedere belanghebbende vrij een aanvraag in te dienen.
  2. De Stichting Nikimarotiar is volgens de Kamer van Koophandel een beleggingsinstelling. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?Ja.
  3. Welke gebruikers zitten er momenteel in de panden en wat verandert er door de bouwplannen voor deze gebruikers?De panden 2D en 4 hebben voor zover bekend verschillende gebruikers gehad van groothandel tot religieuze instellingen. Dit is overigens niet relevant voor de behandeling van de aanvraag omgevingsvergunning. 
  4. De bouwtekeningen lijken alleen betrekking te hebben op Brouwersgracht 2D en 4. Wat gaat er gebeuren met Brouwersgracht 6?Het adres Brouwersgracht 6 is ten onrechte genoemd in het aanvraagformulier. Inmiddels is door de aanvrager bevestigd dat het adres buiten de aanvraag valt. 
  5. Het bouwplan behelst het bouwen van 21 appartementen. Welke grootte hebben deze appartementen, voor welke doelgroep wordt gebouwd, wat worden de koop- of huurprijzen?De grootte van de appartementen is gemiddeld ca. 33 m2 . Doelgroep en prijzen zijn bij het college niet bekend. 
  6. Zijn er afspraken gemaakt over 30% sociale woningbouw, 20% middelduur en 20% betaalbare koop bij dit project? Zo ja, hoe zijn deze vastgelegd? Zo nee, waarom niet?Nee, er zijn geen afspraken met deze initiatiefnemer gemaakt. Het betreft een particulier plan dat recentelijk is ingediend en derhalve nog in behandeling is (‘ontvankelijkheidsfase’) bij de gemeente. Overigens maakt het bestemmingsplan de woonbestemming hier mogelijk zonder nadere specificaties. Omdat het voorts een plan met een geringe omvang betreft, in dit geval 21 appartementen, worden er geen eisen gesteld aan het percentage sociaal, middelduur en betaalbare koop (Woonagenda RIS305711). 
  7. Past het plan in het bestemmingsplan het Oude Centrum? Zo nee, op welke punten is het plan in strijd met het bestemmingsplan en welke afwijkingsprocedure kan er worden toegepast?Nee, de aanvraag past niet volledig binnen dit bestemmingsplan. De aanvraag is strijdig omdat:
    – ten behoeve van de ontsluiting van de woningen een klein stukje van de begane grond gebruikt wordt voor de woonbestemming terwijl wonen alleen op de verdiepingen is toegestaan;
    – een klein gedeelte van de ‘optopping’ buiten het bouwvlak valt;
    – de naar openbaar toegankelijk gebied gekeerde gevelindeling van de bestaande bebouwing in enige mate wijzigt terwijl de bestaande bebouwing is aangemerkt als ‘karakteristiek’.
    De reguliere afwijkingsprocedure (‘kruimelafwijking’) kan worden toegepast. In hoeverre het bouwplan past binnen de bestemming ‘Waarde-Cultuurhistorie’ is verder nog ter beoordeling van de Welstands- en Monumentencommissie. Deze beoordeling zal plaatsvinden nadat de aanvraag is aangevuld en in behandeling is genomen.
  8. De panden zijn gelegen in het Rijks Beschermd Stadsgezicht s-Gravenhage en de cultuurhistorische waarden zijn in het bestemmingsplan beschermd met de bestemming Waarde Cultuurhistorie. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?Dat is juist, met dien verstande dat de naam van het Rijks Beschermd Stadgezicht ‘Centrum’ is. Zie verder het antwoord op vraag 7.
  9. De panden Brouwersgracht 2D en 4 zijn als karakteristieke panden opgenomen in bijlage 7 bij de regels van het bestemmingsplan Het Oude Centrum. Brouwersgracht 6 is een gemeentelijk monument. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?Ja.
  10. Volgens artikel 23 van het bestemmingsplan het Oude Centrum dient bij karakteristieke panden of ensembles zoals opgenomen in de bijlagen 7 en 8 bij de regels van dit plan, de gevelindeling en de kapvorm gehandhaafd te worden. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?Ja. Daarnaast is in het bestemmingsplan de uitzonderingsregel opgenomen dat de gevelindeling en/of kapvorm mogen worden aangepast, als het bestemmingsplan op deze plek een grotere bouwhoogte mogelijk maakt en de aanpassingen van de gevelindeling en kapvorm uitsluitend betrekking hebben op het optoppen van de bebouwing. Omdat hier een grotere bouwhoogte is toegestaan, mogen gevelindeling en kapvorm dus wijzigen. De aanvraag is met dit artikel wel in strijd omdat de aanpassingen in de gevelindeling niet uitsluitend de nieuwe delen betreffen. Voor deze strijdigheid biedt het bestemmingsplan een afwijkingsmogelijkheid
  11. In bijlage 7 bij de regels van het bestemmingsplan zijn voor Brouwersgracht 2D en 4 bouwhoogtes vermeld van 10, respectievelijk 4 meter. Is dit juist? Zo nee, waarom niet?Ja. 
  12. Corresponderen deze bouwhoogtes met de bouwhoogtes van de bestaande gebouwen?Ja. 
  13. Betekent dit dat deze hoogtes bij eventuele planvorming gerespecteerd dienen te worden? Zo nee, waarom niet?Nee, op de plankaart behorende bij het bestemmingsplan is een toegestane bouwhoogte van maximaal 16 meter opgenomen. 
  14. Blijkens de bouwplannen is sprake van een tweelaagse dakopbouw bovenop het bestaande pakhuis. Is het juist dat deze dakopbouw in strijd is met de regels van het bestemmingsplan op grond van artikel 23 van het bestemmingsplan? Zo nee, waarom niet?Ja, in zekere zin. Zie ook de antwoorden op vraag 7 en 10. 
  15. In de toelichting bij het bestemmingsplan wordt het volgende gesteld:

In de Agenda voor de Haagse Verdichting (RIS159469) is verwoord dat verdichting in beschermde stadsgezichten moet bijdragen aan het versterken, dan wel herstellen, van stedenbouwkundige structuren en het versterken van de cultuurhistorische waarden van het gebied. Voor deze gebieden bestaan geen intensieve verdichtingsplannen. Verdichting moet met respect voor, en kennis van de cultuurhistorie, identiteit en het karakter van Den Haag gebeuren. Verdichtingsingrepen mogen deze niet aantasten of negatief beïnvloeden (RIS163015). In de beschermde stadsgezichten is verdichten alleen mogelijk als programma, schaal, maat en architectuur aansluiten bij de bestaande kwaliteiten. Verdichting kan wel eventuele weeffouten in de structuur zelf herstellen.

Is het college met mij van mening dat de voorziene modernistische dakopbouw bovenop het karakteristieke pakhuis zowel in maat, schaal als architectuur niet aansluit bij de bestaande kwaliteiten en de cultuurhistorische kwaliteiten ernstig aantast? Zo nee, waarom niet?

Daarover heeft het college op dit moment nog geen standpunt ingenomen. Het college toetst de aanvraag inhoudelijk nadat de aanvrager de aanvullende gegevens heeft ingediend en het college de aanvraag in behandeling heeft genomen.

16. In het coalitieakkoord staat:

“Kleinschalige nieuwbouw en dakopbouw in bestaande wijken moet de bestaande architectuur overnemen en passend zijn in het straatbeeld onder meer door de gevelstructuur te volgen”.

Is het college met mij van mening dat de voorziene dakopbouw de gevelstructuur niet volgt en ook om die reden niet kan worden toegestaan? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 15. 

17. Is er al eerder contact tussen de gemeente en de initiatiefnemer geweest over dit bouwplan, bijvoorbeeld via het HIT (Haags Initiatieven Team) of als beginselaanvraag? Zo ja, hoe luidde het advies van het HIT en eventueel de reactie op een beginselaanvraag?

Nee.

18. Volgens het coalitieakkoord mag de groei van de stad niet leiden tot een hogere parkeerdruk in woonwijken. Hoe wordt dit bij dit project gegarandeerd?

De aanvraag wordt getoetst aan het bestaande beleid en het bestemmingsplan. Zie verder het antwoord op vraag 15. 

19. Hoe zit het bij dit project met de parkeerbalans en het fietsparkeren?

Zie het antwoord op vraag 18. 

20. Op welke wijze zijn de bewoners van de Brouwersgracht en aanliggende straten betrokken bij de planvorming voor dit gebouw?

Dit is (nog) niet bekend bij het college. In de ontvangstbevestiging van de aanvraag is een handreiking opgenomen over hoe op tijd te communiceren met de buurt 

21. Ook aan de overkant van de straat zijn ingrijpende bouwplannen met het toevoegen van relatief veel woningen. Klopt dat?

Aan de overkant is er een bouwplan waarbij door transformatie 12 woningen worden gerealiseerd. 

22. Worden de plannen ook in samenhang met elkaar bekeken op effecten voor de buurt? Zo nee, waarom niet?

De aanvragen worden getoetst aan de daarvoor geldende kaders, zoals vastgelegd in wet- en regelgeving en het vastgestelde beleid. 

23. Op de website van de gemeente Den Haag konden tot voor kort alle bestemmingsplannen per stadsdeel worden geraadpleegd. Waarom is dit niet meer mogelijk en kan dit worden hersteld?

Nee, dit wordt niet hersteld omdat alle informatie te vinden is op ruimtelijkeplannen.nl. Dit is de wettelijk voorgeschreven wijze voor het ontsluiten van informatie inzake bestemmingsplannen. Op deze website kan in 1 keer worden gezien welke plannen voor een bepaald gebied gelden. De website wordt door alle Nederlandse gemeenten gebruikt. Reden is voorts dat de pdf-bestanden van  bestemmingsplannen op de gemeentelijke website niet toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Het toegankelijk maken is wel onderzocht, maar niet haalbaar/zinvol gebleken omdat hier hoge kosten aan zijn verbonden. De mogelijkheid om de bestemmingsplannen op papier of digitaal bij Den Haag Informatiecentrum te bekijken blijft wel bestaan.

Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de burgemeester,
Ilma Merx Jan van Zanen