Op 4 november 2020 debatteerde de Haagse gemeenteraad met het college van B&W over de begroting van de gemeente voor het komend jaar. Bij de behandeling diende de Haagse Stadspartij maar liefst 17 moties in, een record. Namens de Haagse Stadspartij voerde fractievoorzitter Joris Wijsmuller het woord.
Betoog van fractievoorzitter Joris Wijsmuller tijdens de bespreking van de programmabegroting 2021-2024 op 4 november 2020.
Voorzitter, om aan te sluiten op het vorige debat over het Kunstenplan, waarin de strijd om subsidies voor instellingen centraal stond, wil ik allereerst de motie ‘Herstelfonds open voor alle kunst en kunstenaars’ (mede namens SP en PvdD) indienen om het herstelfonds voor cultuur ook open te stellen voor NIET gesubsidieerde instellingen en individuele kunstenaars. Want hoewel er weinig geld is, is het een denkfout om daarmee alleen de usual suspects die al subsidie krijgen te steunen. Daar behoud je slechts wat je hebt, en werp je een dam op voor alle waardevolle cultuurmakers daarbuiten. Wat je dan krijgt is stilstaand water, en dat is niet goed voor een vitale en diverse culturele infrastructuur voor iedereen. Of zoals Bob Schwarze vanochtend zei: ‘Een verkeersplein zonder toegangswegen is geen infrastructuur.’ Het herstelfonds is hard nodig vanwege de impact van corona. (Motie werd verworpen).
We zitten nu volop in de tweede golf, de vraag is of die snel weer afneemt, of we ons alweer moeten voorbereiden op de derde golf en hoe we die kunnen voorkomen. Hier wilde de Haagse Stadspartij vorige week in de commissie en ook gisteren in de raad een spoeddebat over voeren, maar dit werd tot tweemaal toe door een nipte meerderheid geblokkeerd. En dus moet het nu bij de begroting, als een van de vele onderwerpen uit de grote stapel. Ik snap werkelijk niet waarom deze raad geen apart debat over corona wil toestaan: we worden weinig door het college geïnformeerd, weten niet eens wie van het college hier nu leidend in is – is dat de voorzitter van de veiligheidsraad of de wethouder zorg en volksgezondheid? – en lopen continu achter de feiten aan. Daarom de motie ‘Loop niet achter de feiten aan’ met het verzoek om niet reactief maar proactief te communiceren met de stad, en de raad wekelijks te informeren over de ontwikkeling en geografische spreiding van COVID-19. (Motie werd aangenomen)
Met de motie ‘Ondersteun zorginstellingen’ willen we dat de gemeente verbindingsofficieren instelt die (familieleden van) patiënten kunnen begeleiden bij het vinden van de juiste ondersteuning binnen de beschikbare zorg. (Motie werd aangehouden).
En met de motie ‘Laat horecamedewerkers aan het werk in de zorg’ (ook namens CU-SGP) verzoeken we om snel een proef te starten om horecapersoneel in te zetten. We moeten als gemeente doen wat we kunnen om de zorg te ontlasten! (Motie werd aangenomen).
Van corona naar de motie ‘Meer geld voor een schone stad’ is maar een kleine stap. Sinds de pandemie ons veelal thuishoudt, is het aanbod van huishoudelijk afval met maar liefst 40 % gestegen. Dat zie je terug in de straten, waar de gemeente al voor corona grote problemen had met het schoonhouden. Het huis- en zwerfafval op straat loopt nu de spuigaten uit, met name in de kwetsbare dichtbevolkte wijken waar overbevolking is. Daarom de motie waarin het college gevraagd wordt om met voorstellen te komen om meer geld in te zetten voor versneld opruimen, meer containers en vaker legen, en hiervoor dekking te vinden in de vrijval Rotterdamsebaan. (Motie werd verworpen).
De structurele rotzooi in de straten van Transvaal, Schilderswijk en Laak visualiseert pijnlijk dat corona de ongelijkheid in onze samenleving vergroot. Het tegengaan van ongelijkheid moet de allergrootste prioriteit krijgen! De social impact analyse, die we frustrerend genoeg te laat voor deze begroting kregen zodat we dit nu niet bij de begroting kunnen betrekken, laat duidelijk zien dat de ongelijkheid in de meest gesegregeerde stad van Nederland verder toeneemt. Op economisch vlak dreigt de coronacrisis nu al een diepere kloof te slaan tussen arm en rijk. Alleen door de ongelijkheid terug te dringen valt een giftig politiek klimaat te voorkomen, een klimaat waarbij populisten gevoelens van ressentiment nog verder zullen aanwakkeren en uitbuiten. Voor de noodzakelijke klimaattransitie zal solidariteit ook het uitgangspunt moeten zijn, en moeten we energiearmoede in onze stad aanpakken. Daarom de motie ‘Bestrijding van energiearmoede en het ‘warmte-of-eten’-dilemma’ met als verzoek om energiearmoede in Den Haag inzichtelijk te maken, een Haagse Energiebank op te richten om huishoudens hulp te bieden bij betaling en besparing van hun energie, en werk te maken om het ‘warmte-of-eten’-dilemma tijdens de feestdagen te voorkomen. Met deze motie vragen we speciale aandacht voor de feminisering van energiearmoede: met name alleenstaande moeders met kinderen en vrouwelijke gepensioneerden zitten, als gevolg van de inkomenskloof tussen mannen en vrouwen, letterlijk in de kou. Dit is een breed maatschappelijk probleem dat met voorrang om een antwoord vraagt van het stadsbestuur. (Motie werd verworpen).
De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen uit zich ook in geweld van mannen tegen vrouwen in de huiselijke sfeer met de dood als gevolg. Recent zijn we opgeschrikt door twee dodelijke slachtoffers, en ook door een aangrijpend onderzoek van de NRC over het wegkijken in de Haagse kunstsector bij seksueel geweld. Wij mogen als stadsbestuur in geen geval wegkijken. Daarom de motie ‘Onderzoek femicide in Den Haag’ om in samenwerking met politie en OM een pilot te ontwikkelen waarin femicide centraal staat en het monitoren en verzamelen van data over femicide in Den Haag als speerpunt. Want om fysicus Lord Kelvin te citeren: ‘Wat niet wordt gedefinieerd, kan niet worden gemeten. Wat niet wordt gemeten, kan niet worden verbeterd. Wat niet wordt verbeterd, zal uiteindelijk verslechteren.’ (Motie werd aangenomen).
Wat onze samenleving nodig heeft, zeker in tijden van corona, is solidariteit, het bieden van gelijke kansen, het opkomen voor kwetsbare, maar o zo fundamentele zaken als groen, milieu en het klimaat, het voorop stellen van het algemeen belang en het bewaken van de grenzen van onze rechtsstaat. We moeten ontwrichtende terreur en aanslagen bestrijden, en dat geldt zeker ook voor de ongelijkheid waardoor mensen worden uitgesloten. Dit brengt mij bij het tegengaan van institutioneel racisme en het gelijkwaardig behandelen van iedereen in de stad ongeacht afkomst, religie of seksuele voorkeur. De raad wacht al meer dan een jaar op een ‘integratienota’. Maar voorzitter, bij integratie wordt uitgegaan van een groter geheel dat tegenwoordig juist wordt gekenmerkt door de superdiversiteit. Daarom de motie ‘Samenlevingsbeleid in plaats van Integratiebeleid’ en deze term in alle beleidsstukken aan te passen. (Motie werd verworpen).
En omdat niet iedereen rekenschap neemt of wil nemen van onze superdiverse samenleving dien ik de motie Cursus diverse stad in. (Motie werd verworpen).
Voorzitter, een heel ander chapiter in deze begroting is het verkopen van ons tafelzilver om tijdelijke gaten in de begroting te dichten, en dan doel ik op de verkoop van gemeentelijk vastgoed. De Haagse Stadspartij vindt dat onwenselijk en wil in ieder geval voorwaarden aan de verkoop stellen. Daarom de motie ‘Voorrang voor plan met hoogste maatschappelijke waarde bij verkoop vastgoed’ en de motie ‘Betrekken buurt bij verkoop vastgoed’ om dit proces zo in te richten dat buurtbewoners kunnen meebeslissen over de mogelijke ontwikkelingen van het gebouw. (Beide moties werden verworpen).
Een ander opmerkelijk gebouw, waar ik nog fel tegen heb gestreden maar daarna toch de eer had om het te openen, en waar Scheveningers eerst niets van wilden weten maar het nu niet meer kwijt willen, is het Zuiderstrandtheater. Zonde dat zo’n jong gebouw tot granulaat verpulverd dreigt te worden. Daarom de motie ‘Hergebruik Zuiderstrandtheater’ (mede namens PvdD), waarmee het college verzocht wordt te onderzoeken in hoeverre er belangstelling bestaat voor hergebruik. (De motie werd aangenomen)
Ik had het al over het betrekken van bewoners, en de Haagse Stadspartij zou de Haagse Stadspartij niet zijn als wij hier geen aandacht voor zouden vragen. In het verlengde van ons eerdere voorstel voor een burgerbegroting, waaruit de wijkbudgetten zijn ontstaan, kom ik nu met de motie ‘Versterken wijkbudgetten’. (Bij deze motie staakten de stemmen, zodat hierover bij de volgende raad opnieuw gestemd moet worden)
Bij het betrekken van bewoners hoort ook het serieus nemen van bewoners die zich niet vertegenwoordigd wisten in een klankbordgroep, overvallen werden met een voorstel voor herinrichting van de Mient ten koste van bomen en nu een actiegroep hebben gevormd en gesteund door een breedgedragen petitie een alternatief plan hebben gemaakt met voorstellen om de herinrichting van de Mient groener en veiliger te maken en de bomenkap in te perken. Ik verzoek de wethouder om dit plan serieus te nemen en met een reactie te komen in de motie ‘Eerlijk Plan Mient’ (mede namens GroenLinks, PvdD en SP). (Motie is aangehouden).
De dreigende kaalslag op de Mient is exemplarisch voor hoe de papieren ambitie om extra bomen toe te voegen in werkelijkheid niet wordt waargemaakt. Ik dien daarom de motie ‘Taskforce en monitoring bomen’ in (mede namens PvdD) om een taskforce extra bomen in te stellen die tot taak heeft om de stad af te speuren op alle kansen voor realisatie van extra bomen en bij deze zoektocht bewoners actief te betrekken. (Motie is verworpen).
We zien dat met corona het belang van goede openbare ruimte en groen alleen maar is toegenomen. Zo gaan ouders vaker met hun kinderen naar speeltuinen in het groen, dus de motie ‘Toiletten bij speelvoorzieningen in het groen’ is beslist geen overbodige luxe. (Motie is verworpen).
Tot slot eindig ik waarmee ik begon: het Kunstenplan. Peter Bos had u nog een motie beloofd over de ‘open call’ waarbij de nieuwe plannen voor de cultuurankers Diamant en Muzee, als ook het Zuiderparktheater opnieuw beoordeeld worden door dezelfde commissie die de eerdere aanvragen had afgewezen. Daarom de motie ‘Open call eerst naar de raad’. (Motie is aangenomen).