Den Haag staat aan de vooravond van een besluit over de gebiedsontwikkeling Spuikwartier, een belangrijk deel van het centrum waar veel meer mee kan. We gaan een nieuw plan maken waarbij de betrokkenheid, kennis en ideeën van bewoners, ondernemers en culturele instellingen onontbeerlijk zijn. Ik nodig iedereen dan ook van harte uit om mee te denken en mee te praten over de toekomst van het Spuikwartier.
De discussie over het Spuikwartier houdt de stad al jaren in haar greep. Iedereen die z’n ogen de kost geeft en de stad een goed hart toedraagt, ziet dat er iets moet gebeuren. Maar wat precies? Het oude plan – het Spuiforum – kwam neer op het bouwen van een groot en financieel risicovol gebouw dat de publieke ruimte opslokt. Een plan dat in de stad op heel veel weerstand stuitte. Na de gemeenteraadsverkiezingen heeft het nieuwe college daarom besloten een nieuw plan te maken dat meer omvat dan huisvesting voor het Dans- en Muziekcentrum met het Residentie Orkest, het Nederlands Danstheater en het Koninklijk Conservatorium: het pakt het hele Spuikwartier aan en de publieke ruimte staat weer centraal. Het Spuiplein blijft behouden en wordt verbeterd, de leegstaande kantoortoren wordt bij de opgave betrokken en het hergebruik van met name (delen van) het Lucent Danstheater behoort weer tot de mogelijkheden. Een nieuw plan zal op belangrijke punten tegemoetkomen aan de kritiek uit de stad. Bij een internationale stad met meer dan een half miljoen inwoners hoort een levendig, kloppend hart met een breed cultureel aanbod. Het Spuiplein lijkt alles in zich te hebben: het wordt omringd door culturele instellingen en de monumentale Nieuwe Kerk, er zijn terrassen, het ligt op een centrale plek en langs een belangrijke route van en naar het centrum. Maar toch komt het niet uit de verf. Dat moet anders. Want zonder levendig Spuiplein geen levendig Spuikwartier. Een fijn plein ontstaat niet door het simpelweg onbebouwd te laten. Het komt ook niet uit een tekendoos. Het is de optelsom van verschillende delen. Omwonenden, bezoekers, ondernemers en culturele instellingen bepalen de uitkomst. Ik ben ervan overtuigd dat we samen een beter plein kunnen maken waar mensen graag komen, (straat)artiesten hun kunsten vertonen en evenementen plaatsvinden. Een podium en ontmoetingsplek vol mogelijkheden. Van en voor iedereen.
Beleven
Maar er is meer nodig dan het in ere herstellen van het Spuiplein om dit centraal gelegen gebied tussen Spui, Turfmarkt, verlengde Nieuwe Haven en Schedeldoekshaven tot leven te brengen. Zo kan de verbinding met de Rivierenbuurt en de overkant van het Spui veel beter. En we moeten nadenken over de programmering in dit gebied en zorgen dat er meer te beleven valt. Nu staan er alleen theaters en kantoren en is het hier buiten kantooruren meestal uitgestorven. In het Spuikwartier moeten mensen kunnen wonen, werken, studeren en recreëren. Daarom willen we ook woningen toevoegen en meer mogelijkheden voor horeca en detailhandel bieden. Maar dat mag natuurlijk niet ten koste gaan van bijvoorbeeld winkels en andere zalen elders in de stad. Het Spuikwartier moet nadrukkelijk iets toevoegen. Andere belangrijke punten zijn de kosten en de financiële risico’s voor de gemeente. Daarom maken we niet alleen een nieuw plan, maar is er ook gekozen voor een andere vorm van aanbesteden. Traditioneel knippen we opdrachten voor nieuwbouw en renovatie op en besteden ze in stukjes aan. We kiezen nu voor een manier van aanbesteding waarbij de gemeente als opdrachtgever aan het begin heel goed moet formuleren wat we in en met dit gebied willen. Vervolgens vragen we de markt om met een voorstel voor zowel het ontwerp en de uitvoering als het onderhoud te komen. Deze manier van aanbesteden dwingt de markt om meer verantwoordelijkheid te nemen om te komen tot een duurzamer en financieel beter beheersbaar plan. Deze aanpak gaat uit van een strak tijdspad, want hoe langer het duurt, hoe duurder het wordt. Zo’n strak tijdspad is mogelijk omdat we niet bij nul beginnen maar gebruik kunnen maken van de kennis die de afgelopen jaren is opgebouwd. Het debat kan zich nu toespitsen op de vraag hoe we het Spuikwartier tot leven brengen, inrichten en gebruiken.
Iedereen
Om dit debat te voeren gaan we allereerst op 8 en 22 september twee Stadsgesprekken houden waarbij iedereen welkom is. Daarnaast zijn er overleggen met belanghebbenden (bewoners, bedrijven, culturele instellingen en experts/ belangenbehartigers). De uitkomsten van deze gesprekken gebruiken we bij het opstellen van het concept-raadsvoorstel dat de raadscommissies in oktober verder bediscussiëren. Begin november volgt de uiteindelijke besluitvorming door de gemeenteraad. En daarna gaat de markt aan de slag om concrete plannen te maken.
Na jaren van discussie moet het nu daadwerkelijk gaan gebeuren. Den Haag verdient een aantrekkelijk Spuikwartier met een divers cultureel aanbod. Het is geen strijd om het Spuikwartier, in termen van winnaars en verliezers, maar de opmaat naar een levendig Spuikwartier van en voor alle Hagenaars. Ik nodig de stad uit om met ideeën te komen. Zodat het Spuikwartier uitgroeit tot een gebied waar je graag wilt verblijven.
Er zijn twee Haagse Stadsgesprekken (onder leiding van Ruben Maes):
8 september:’ Hoe komt het Spuikwartier en het Spuiplein meer tot leven?’ Over de inrichting van de publieke ruimte en de functies in het gebied.
22 september: ‘ Een breed cultureel aanbod voor iedereen?’ Over cultuurprogrammering en diversiteit in hartje stad.
Beide avonden zijn in het Theater a/h Spui, Spui 187 en vinden plaats van 20.00 tot 22.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur).
Joris Wijsmuller is wethouder stadsontwikkeling, wonen, duurzaamheid en cultuur