N.a.v. de stagnatie van de Geste-projecten in de Stationsbuurt heeft de Haagse Stadspartij schriftelijke vragen gesteld aan het college. De gemeente onteigende voor veel geld panden aan de Stationsweg. In 2007 werden de panden met een fiks verlies overgedaan aan de Geste Groep. De drie deelprojecten die de Geste-Groep door de gemeente kreeg toegeschoven hebben echter vooralsnog slechts geleid tot verdergaande verloedering van de buurt.
Update: De vragen zijn beantwoord.
Stop op renovatie Stationsbuurt
(De Telegraaf, 20 jan 2011)
door Inge Lengton
DEN HAAG, donderdag
De renovatie van de verloederde Stationsbuurt in Den Haag door
bouwwethouder Marnix Norder trots het project Rode Loper genoemd is
plotseling stopgezet. Per brief heeft de PvdA-bestuurder aan de
gemeenteraad laten weten dat de economische crisis de hoognodige
opknapbeurt voortijdig de das om heeft gedaan.
Het oorspronkelijke idee was om de in het slop geraakte Stationsweg om te
toveren tot een aantrekkelijke looproute van station Hollands Spoor naar
het centrum van Den Haag. Het moest een visitekaartje worden voor de stad.
Toeristen en dagjesmensen zouden langs fraaie boetiekjes, ateliers en
uitnodigende terrasjes worden geleid. Als voorbeeld had het stadsbestuur
de Parijse studentenwijk Quartier Latin voor ogen.
Stekker
Van zo’n aanlokkelijke wijk blijft Den Haag voorlopig verstoken nu blijkt
dat stilletjes de stekker uit het project is getrokken. Hoewel er één
nieuwbouwproject met studentenwoningen is geslaagd en er voor één van de
twee leegstaande belastingkantoren tegenover Hollands Spoor een potentiële
koper is gevonden, staan de overige plannen op losse schroeven.
Een verdere realisatie van de Rode Loper in de Stationsweg is niet binnen
afzienbare tijd haalbaar, moet Norder schoorvoetend aan de raad toegeven.
Gezien de crisis heeft hij harde keuzes moeten maken en geeft hij voorrang
aan andere projecten zoals de Internationale Zone en Scheveningen Haven.
Vlak naast de rails van Hollands Spoor, bij de taxistandplaats, had een
driesterrenhotel met conferentiezalen moeten verrijzen. Norder laat in
zijn raadsbrief echter weten dat de NS heeft aangegeven een streep door
dit plan te willen zetten.
Ook gesneuveld is het spectaculaire ontwerp voor het grote
belastingkantoor. Dit zou gestript gaan worden en aan de buitenkant worden
voorzien van metalen takken met bladeren. In dit bomenpand zouden zowel
woningen als bedrijfsruimtes worden gecreëerd. De crisis heeft echter ook
van dit voornemen gehakt gemaakt.
Een ander heikel punt vormt een blok van historische panden op de hoek met
de Oranjelaan. Kwade tongen beweren dat de eigenaar, de Geste Groep, de
ooit zo statige huizen doelbewust laat verslonzen, omdat nieuwbouw
goedkoper is dan renovatie.
De Haagse Stadspartij is daar woedend over. Als de eigenaar niet voldoet
aan zijn verplichtingen kan de gemeente hem een boete opleggen of de
erfpacht ontbinden, weet fractievoorzitter Joris Wijsmuller. Waarom is dit
nog niet gedaan? De Geste Groep trekt zich niets aan van de buurt, gaat
zijn eigen gang en laat de Stationsbuurt troosteloos achter?
Stationsbuurt ondanks beloften aanfluiting
(De Telegraaf, 1 dec 2010)
door Jop Goslinga
De toeristenentree van Den Haag, de Stationsbuurt, is de verloedering nog steeds niet te boven, ondanks een miljoeneningreep van de gemeente en beloftes van projectontwikkelaar Geste Groep. Dit stelt de fractievoorzitter van de Haagse Stadspartij, Joris Wijsmuller, vandaag in vragen aan het college.
“Triest om te zien”, zegt Wijsmuller. “Als je de stad via Hollands
Spoor binnenloopt, krijg je een intens slechte indruk. Den Haag
onwaardig. Wat moeten al die toeristen, die dikwijls via dat station de
stad binnenkomen, wel niet denken?”
De gemeente worstelt al decennia met de buurt tegenover het monumentale
Hollands Spoor. In 2005 leek er echter schot in de zaak te komen, omdat
de gemeente een fors aantal panden aan de Stationsweg voor veel geld
onteigende met als doel het realiseren van een mooie oprit naar het
centrum: project Rode Loper.
Geste Groep kreeg de panden voor dumpprijzen via de gemeente in handen,
met als enige voorwaarde de buurt bruisend te maken. “Dat is echter
totaal niet gelukt”, vindt raadslid Wijsmuller. “Veel panden zouden
allang af moeten zijn, maar dat is om onduidelijke redenen niet gelukt.
Waarom zit bouwwethouder Marnix Norder hier niet achteraan?”
Verschillende panden aan de Stationsweg, de Oranjelaan en het
Hofwijkckplein zouden onderhanden genomen worden door de ontwikkelaar.
De oplevering is de streefdatum, december 2009, echter al ver voorbij.
Geen man overboord, vindt wethouder Norder. “Door de crisis zijn veel
projecten twee jaar teruggeworpen, maar er wordt hard aan gewerkt. Veel
panden zijn bijna af.”
De Haagse Stadspartij is daarnaast van mening dat de panden die al
opgeleverd zijn, er troosteloos en leeg bij staan. Wethouder Norder
geeft aan machteloos te staan tegenover de inhoudelijke keuzes die Geste
Groep maakt. “Zij mogen zelf weten wat ze met die panden doen”, vertelt
Norder. “Ik heb alleen alle vertrouwen in de projectontwikkelaar. Dit
soort projecten kost altijd tijd. En de financiële crisis werkt dan niet
mee.” Geste Groep onthoudt zich in een reactie van ieder commentaar.
Stationsbuurt opknappen
(AD/Haagsche Courant, 9 dec 2010)
Veel fracties in de Haagse raad vinden het onacceptabel dat het gebied
rondom station Hollands Spoor blijft verloederen. Van de bouw- en renovatieplannen
komt niets terecht.
Politiek wil eind maken aan leegstand en verloedering
,,Sinds begin jaren tachtig spreekt de gemeente al over het aanpakken van de
omgeving van het station Hollands Spoor en over het plan om de Stationsweg te
upgraden tot hoogwaardige entree van de stad. Met klinkende projectnamen als Rode
Loper, Het Lint en Quartier Latin werd bewoners een toekomstbeeld voorgeschoteld.
Maar concrete acties blijven uit, stelt Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij).
Vijf jaar geleden leek het erop dat er wat ging gebeuren. Projectontwikkelaar Geste
Groep kocht een groot deel van de panden aan het brede deel van de Stationsweg en
begon met slopen. De laatste tijd is er echter geen enkele activiteit meer.
Wijsmuller: ,,Deze panden moesten uiterlijk in december 2009 opgeknapt worden
opgeleverd. Al voor de bouwvak zijn alle bouwvakkers vertrokken en wordt er niets
meer gedaan. De binnenkant van de panden is totaal ontmanteld.
Dezelfde ontwikkelaar is een stukje verderop aan de Stationsweg bezig. Daar zijn
inmiddels wel een paar nieuwe panden verrezen, maar die werden nooit afgemaakt.
Volgens contracten met de gemeente hadden ze medio december 2009 moeten worden opgeleverd.
D66 steunt de kritiek. Raadslid Martijn Bordewijk vroeg het college eerder om
opheldering over de zogeheten belastingkantoren aan weerszijden van de Stationsweg,
tegenover Hollands Spoor. Die staan al tijden leeg. Toen werd beloofd dat er
kunstenaars in zouden komen. Bordewijk wil weten wat er wel gaat gebeuren. Waar hij
zich ook zorgen over maakt, is de herinrichting van het brede deel van de
Stationsweg. ,,Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de ontwikkelingen in dit
gebied langzaam gaan of stil lijken te staan.
De grootste partij van Den Haag, de PvdA, steunt de pleidooien, zegt raadslid Jos de
Jong. ,,Dit is een heel kansrijk gebied. Hij wijst erop dat de Stationsweg een
belangrijke ader is van het station naar de Grote Marktstraat. ,,Straks is die
laatste weg prachtig ingericht. En ook de Wagenstraat wordt mooier. Dat eindigt dan
bij niets. Terwijl in principe in elke stad het stationsgebied prioriteit heeft.
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid de heer G.H.M. Wijsmuller
Den Haag, 18 januari 2011
Inzake: Projecten van de Geste Groep in de Stationsbuurt
De gemeenteraad
Het raadslid de heer G.H.M. Wijsmuller 29 november 2010 een brief met daarin vijf
vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Overeenkomstig artikel 38 van
het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad,
beantwoorden wij deze vragen als volgt.
1. Kan het college een overzicht geven van alle afspraken en beloftes die tussen
gemeente en Geste met betrekking tot de diverse locaties in de Stationsbuurt zijn
gemaakt?
Ja. De afspraken met betrekking tot het project Stationsweg 2e fase (45 t/m 49 en
brede deel Stationsweg) zijn vastgelegd in het uitgiftecontract in erfpacht. De
afspraken met betrekking tot het kleine belastingkantoor betreffen procesafspraken
ten aanzien van de planontwikkeling en de toezegging van medewerking aan
functiewijziging ten behoeve van de beoogde realisatieplannen. Zie ook de antwoorden
op vraag 4 en 5.
2. Stationsweg 45 t/m 49. Geste Holding heeft destijds een uitgifteverklaring
getekend met daarin de verplichting om de bouw en renovatie te voltooien uiterlijk
17 december 2009. In antwoord op schriftelijke vragen van de PvdA en Haagse
Stadspartij in 2008 stelde het college:”Bij het niet voldoen aan deze verplichtingen
heeft de gemeente, op basis van de algemene erfpachtbepalingen, de mogelijkheid een boete op te leggen en zelfs de mogelijkheid het erfpachtrecht te ontbinden”. Bijna een jaar later is de nieuwbouw nog steeds niet opgeleverd. Mensen die bellen om te kunnen huren krijgen nul op het rekest, en het gerucht gaat dat eigenaar Stevers het liever leeg laat staan. Heeft de gemeente Geste al hierop aangesproken of aangepakt d.m.v. boetes of ontbinding van het erfpachtrecht? Zo nee, waarom niet?
Ja. Er zijn diverse overleggen gevoerd met de heer Stevers van Geste. Het pand
Stationsweg 45 t/m 49 is opgeleverd. Verhuur van woon- en bedrijfsruimte is aan de
eigenaar. In het uitgiftecontract in erfpacht voor Stationsweg 140-166 zijn
randvoorwaarden en bedingen opgenomen waaraan Geste moet voldoen. Hierin is een realisatieverplichting opgenomen (oplevering panden uiterlijk in mei 2011). Het
college kan Geste hier juridisch op aanspreken. Afhankelijk van de toegezegde
hernieuwde start werkzaamheden in februari a.s. en de voortgang in deze
werkzaamheden zal het college bepalen of dit noodzakelijk is.
3. In beantwoording van vragen van de Haagse Stadspartij in 2007 stelde het college
over de keuze voor Geste: “Er is gezocht naar een sterke partij waarin de gemeente
vertrouwen heeft en die een dergelijke complexe ontwikkeling tot een goed eind zou
kunnen brengen: Staat het college nog steeds op dit standpunt nu de afgesproken
herontwikkeling nog altijd niet tot een goed einde is gebracht? Zo ja, waarom?
Ja. De Geste Groep heeft aangetoond in Den Haag moeilijke projecten van de grond te
krijgen. Ook de hoek Stationsweg 45 t/m 49 is inmiddels gerealiseerd.
4. Stationsweg 140-166, Oranjelaan 1 en Hofwijckplein 9/10. Al een jaar staat op de
half (illegaal) gesloopte, wegrottende panden de tekst “zo spoedig mogelijk te
huur”. De panden moesten eveneens uiterlijk in december 2009 opgeknapt opgeleverd
worden. Al voor de bouwvak zijn alle bouwvakkers vertrokken en wordt er niets meer
gedaan. De binnenkant van de panden is totaal ontmanteld. De Gestegroep trekt zich
niets aan van de buurt, gaat zijn eigen gang en laat de Stationsbuurt troosteloos
achter. Heeft de gemeente Geste al aangepakt d.m.v. boetes of ontbinding van de
erfpacht? Zo nee, waarom niet en wanneer pakt de gemeente Geste dan wel aan?
Nee. Er is in 2009 uitgebreid overleg gevoerd over het alsnog geheel slopen en nieuw
bouwen van dit project, omdat nieuwe, recente gebouwopnamen er op wezen dat
renovatie veel duurder uit zou komen en technisch veel complexer was dan verwacht.
In 2009 is alsnog vastgesteld dat Geste gehouden werd aan de bouwenveloppe, met
deels sloop-/nieuwbouw, deels renovatie. Dit is vastgelegd in het uitgiftecontract
in erfpacht (zie vraag 2). Tevens is er overleg gevoerd over de afstemming en
realisatie van terrasruimte voor het bouwplan bij de herinrichting van de openbare
ruimte Hollands Spoor. Dit is vastgelegd in een brief van wethouder SVI richting
Geste. Gevraagd is om een haalbare planning voor realisatie en oplevering van het
plan, uitgaande van de herstart bouw in februari 2011. Daarna volgt pas de vraag
over de noodzaak om een boete op te leggen of ontbinding van het erfpachtrecht na te
streven.
5. Het Belastingkantoor is eveneens in bezit van Geste en staat al de nodige jaren
leeg. In antwoord op vragen van D66 stelde het college dat Geste de herontwikkeling
gestaakt heeft en er afspraken zijn gemaakt over een tijdelijke invulling, maar
zelfs dat wordt klaarblijkelijk niet nagekomen. Is het college met mij van mening
dat Geste met dit asociale gedrag een bedreiging is voor de buurt en de gemeente
geen zaken meer moet doen met Geste? Zo nee, waarom niet?
Nee. Ook de Geste Groep heeft, net als veel andere partijen, te lijden onder de
economische crisis. Over de tijdelijke invulling is overleg tussen Stichting Stroom
en Geste Groep. De Geste Groep is in vergaande onderhandeling met een ontwikkelende partij om het pand “kleine belastingkantoor” te verkopen, waardoor herontwikkeling van het pand weer mogelijk wordt gemaakt. De tijdelijke invulling is daardoor nog niet gerealiseerd. Er ligt inmiddels een koopakte die nog ondertekend moet worden, maar waarover overeenstemming is tussen beide partijen.
Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de locoburgemeester,
Annet Bertram Marnix Norder
En de beantwoording van de vragen van D66:
Gemeente Den Haag
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN
van het raadsleden de heer M.W.J. Bordewijk en mevrouw K.E. Waanders
Den Haag, 18 januari 2011
Inzake: Stationsplein Hollands Spoor e.o.
De gemeenteraad
De raadsleden de heer M.W.J. Bordewijk en mevrouw K.E. Waanders hebben op 3 december 2010 een brief met daarin negen vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 38 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere
werkzaamheden van de raad, beantwoorden wij deze vragen als volgt.
Met betrekking tot het kleine belastingkantoor:
1. Is er inmiddels duidelijkheid over de tijdelijke invulling van het pand
Stationplein 1? Zo niet wanneer verwacht het college wel duidelijkheid?
Geste is in vergaande onderhandeling met een ontwikkelende partij om het pand “kleine belastingkantoor” te verkopen. Er ligt inmiddels een koopakte die nog ondertekend moet worden, maar waarover overeenstemming is tussen beide partijen. De koper koopt het pand onder voorwaarde dat een woonbestemming gerealiseerd kan worden. Het college is bereid hieraan medewerking te verlenen, mede omdat ook bij eerdere plannen voor dit pand èn in de Gebiedsvisieollands Spoor een woonbestemming werd voorzien. Bij de koper wordt momenteel een schetsplan afgerond, dat gebruikt zal worden als basis voor de gewenste bestemmingswijziging (Wabo-procedure). Dit schetsplan is in februari 2011 gereed.
2. Klopt het dat Stroom een plan heeft voor tijdelijke invulling?
Er vindt nog overleg plaats met Geste om toch met Stroom een tijdelijke invulling te
realiseren. Stroom heeft bij Geste een voorstel ingediend hiertoe. Beide partijen moeten hierover in overleg treden. De beoogd nieuwe eigenaar is bereid om een eventuele tijdelijke invulling voort te zetten tot herontwikkeling zal starten.
Met betrekking tot de herinrichting van de openbare ruimte Hollands Spoor:
3. Is het schetsontwerp inmiddels uitgewerkt? Wanneer wordt het aan de buurt
gepresenteerd?
Arcadis heeft het “Schetsontwerp plus” in september 2010 afgerond. Het schetsontwerp plus kende nog een aantal knelpunten die eerst opgelost moeten zijn voordat de Voorlopig ontwerpfase kan starten. De bewonersorganisatie is over de knelpunten en het planproces geïnformeerd in de vergadering van het Stedelijk Ontwikkelings Overleg Stationsbuurt (SOOS) van 28 september 2010. Het schetsontwerp wordt nu verder uitgewerkt. Afgesproken is dat het schetsontwerp eind januari besproken wordt in de bewonerswerkgroepen Verkeer en Bouwen Stationsbuurt. Daarna zal er voor alle bewoners en ondernemers een inloop georganiseerd worden. De verwachting is nu dat dit in februari kan plaatsvinden.
4. Welke plannen en projecten (op de tekentafel en concreet of al in de uitvoeringsfase) bestaan er om de natuurlijke looproute van HS naar de binnenstad verder te ontwikkelen?
Er zijn, behoudens het openbare ruimte plan voor het brede deel van de Stationsweg en het Stationsplein, inmiddels 6 plannen die in de Gebiedsvisie Hollands Spoor zijn opgenomen in uitwerking. Het plan voor het hotel Margadant is in ontwerpfase. NS Poort heeft echter mondeling aangegeven te overwegen dit plan niet door te zetten. Een definitieve bevestiging is nog niet ontvangen. De Sigma-locatie is als beginselplan in de Welstand besproken en doorgelaten. Vestia heeft inmiddels de sloopvergunning voor het oude kantoor ontvangen. Voor het Rode Dorp is een vergaand renovatieplan in voorbereiding (zie ook commissiebrief van wethouder SVI), de plannen voor het Kleine Belastingkantoor (Westhoek Stationsweg/Stationsplein) worden inmiddels door de beoogd eigenaar verder uitgewerkt. Zodra de koopakte is getekend kan het college hier meer duidelijkheid over verschaffen. Geste heeft aangegeven in februari de bouw en renovatie van Stationsweg fase II (nrs. 140-166) voort te zetten. Met betrekking tot het Grote Belastingkantoor kan gemeld worden dat een viertal partijen serieus belangstelling hebben getoond voor planontwikkeling.
De gemeente ondersteunt hierin nieuwe initiatieven.
Als gevolg van de noodzakelijke prioritering van projecten in het kader van het IpSO, is een verdere realisatie van de “Rode Loper” in de Stationsweg niet binnen afzienbare tijd haalbaar. Wel wordt eind februari een commissiebrief afgerond, waarin het gewenste toekomstbeeld van de verbinding tussen Station Hollands Spoor en de Binnenstad wordt geschetst. Uitvoering hiervan zal echter pas op langere termijn kunnen plaatsvinden.
Met betrekking tot de voortgang ontwikkelingen:
5. Wat doet het college eraan om de voortgang te bewaken en/of de ontwikkelingen aan te jagen?
Door de keuze van het college om het project Openbare ruimte Hollands Spoor door te
zetten (IpSO) in veelvuldig overleg met de vastgoedeigenaren in het gebied komt de uitvoering van de projecten uit de Gebiedsvisie dichterbij. Het college beseft dat, omdat nog geen sprake is van concrete uitvoering, het lijkt dat er sprake is van stilstand. Door in te spelen op de huidige ontwikkelingen en economische situatie, maar met het oog op de gewenste kwaliteitsslag, kunnen projecten worden aangejaagd.
Vanuit het Project Openbare ruimte Hollands Spoor is een projectgroep Vastgoed in
oprichting, waarin onderlinge afstemming en informatie-uitwisseling ook bijdragen aan een intensieve samenwerking en uitvoering van de plannen.
Met betrekking tot de inzet van de WOM:
6. Welke rol speelt WOM in de hiervoor genoemde projecten?
In de plannen uit de Gebiedsvisie Hollands Spoor heeft de WOM geen rol. De WOM is
opgericht om het vastgoed in de Stationsbuurt en Oude Centrum, dat in bezit is van gemeente en/of Staedion en van slechte kwaliteit is, te renoveren. Een ander doel van de WOM is om projecten die niet door de markt worden aangepakt te ontwikkelen. De eigenaren van de ontwikkelingslocaties hebben altijd zelf de intentie gehad en hebben die nog om de locaties in ontwikkeling te nemen. Er is dan ook geen reden om de WOM hier te vragen om te participeren.
7. Welke projecten van de WOM vinden in het voornoemde gebied ( Stationsplein, brede deel Stationsweg, Huijgenspark) plaats?
De WOM is eigenaar van een aantal panden aan de Stationsweg. Deze panden worden, zodra zij in bezit zijn, gerenoveerd en geschikt gemaakt voor nieuw gebruik. Nu achterstallig onderhoud van panden goeddeels is weggewerkt, kan de WOM zich richten op nieuwe ontwikkelingen. De Stationsweg heeft hierbij prioriteit. Door daarbij op uitvoeringsniveau nauw samen te werken met Winkelpanden CV wil de WOM sterker sturen op functie-invulling van het eigendom van de beide CV’s.
8. Wanneer ontvangt de raad weer een update van de WOM?
Een actuele voortgangsrapportage wordt uiterlijk begin maart 2011 aangeboden aan de commissie Ruimte.
Met betrekking tot de Gestepanden Stationsweg 140-166:
9. Is er bij het verlenen van de bouwvergunning een datum opgelegd waarbinnen de werkzaamheden begonnen moeten zijn? Zo ja, wat zijn de sancties wanneer de werkzaamheden niet op tijd starten?
Er is bij verlening van de bouwvergunning geen datum opgelegd voor de start bouw, aangezien in het uitgiftecontract in erfpacht afspraken over de realisatieverplichting zijn vastgelegd. Juridisch gezien is Geste al gestart met de werkzaamheden, deze zijn echter tijdelijk gestaakt door de economische crisis waar ook Geste mee te maken heeft. Inmiddels is door Geste aangegeven de werkzaamheden in februari weer door te zetten.
Het college van burgemeester en wethouders,
de secretaris, de locoburgemeester,
Annet Bertram Marnix Norder