Op initiatief van de Haagse Stadspartij (HSP) besprak de raad het plan om de Israëlische ambassade te verhuizen van het Buitenhof naar Plein 1813. In de raadsvergadering van 21 september werden diverse moties in stemming gebracht om dit onheil te voorkomen. De stemmen staakten (= gelijke stand) bij de motie om het college op pad te sturen om samen met het Rijk en de staat Israël op zoek te gaan. Maar bij de herstemming op 11 oktober haalde de motie alsnog een nipte meerderheid.
Met de komst van de ambassade naar één van de karakteristieke villa’s van het fraaie Willemspark dreigt de kap van 40 bomen, aantasting van het Rijksmonument en van het Rijks beschermd stadsgezicht. Dit is wat de Haagse Stadspartij betreft onacceptabel. Raadslid Peter Bos: “Het gemeentebestuur dient op te komen voor groen en cultuurhistorisch erfgoed, maar het college stelt dat er weinig tegen te doen valt vanwege het Verdrag van Wenen. Ik ben het daar volstrekt mee oneens.”
De villa Plein 1813 nr. 4 stamt uit 1860 en was ooit de werkplek van de premiers Drees en Cals. Het Rijk heeft het pand in 2016 verkocht aan de hoogste bieder zonder dat de gemeente Den Haag is geconsulteerd. Over de verkoop van leegstaand Rijksvastgoed zijn harde afspraken gemaakt in 2014, maar het Rijk heeft die afspraken bewust genegeerd. Peter Bos: “Het Rijk heeft zich blindgestaard op de opbrengst van vier miljoen en de veiligheidsproblemen die gepaard gaan met de komst van de Israëlische ambassade op ons bordje gelegd. Er is een smerig spelletje gespeeld”.
Ook Israël heeft zich in deze kwestie misdragen vindt Peter Bos. De gemeente Den Haag dacht in goed overleg te zijn met Israël over een mogelijk vertrek van de ambassade op het Buitenhof, maar achter de rug van de gemeente om bleek het pand op Plein 1813 te zijn aangekocht. Nu de villa vanwege strenge veiligheidsnormen van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en de Israëlische Knesset veranderd moet worden in een vesting, dreigt een enorme aantasting van het monument en het groen. Die veiligheidsnormen zijn overigens geheim en krijgt niemand te zien.
Voor die aantasting is wettelijke goedkeuring nodig van allerlei instanties. Inmiddels heeft de minister van OCW een negatief advies uitgebracht, evenals de Welstands- en Monumentencommissie. Het Haagse college van B&W wil nu toch de vergunning gaan verlenen voor de verbouwing. Peter Bos: “Het college geeft het laatste redmiddel om dit onzalige plan tegen te houden uit handen en gaat het wangedrag van Israël en het Rijk in deze kwestie belonen.”
Het Verdrag van Wenen is het toverwoord waarmee het plan nu wordt gelegitimeerd. Peter Bos: “Het klopt dat we behulpzaam moeten zijn bij het regelen van huisvesting voor ambassades, maar wel met inachtneming van de nationale wetgeving. De vergunning voor de verbouwing van de ambassade is in strijd met onze wetten en hoeft dus helemaal niet te worden afgegeven.”
De komst van een ambassade met een hoog dreigingsniveau heeft ook grote impact op de veiligheid van omwonenden, die zich met een brandbrief bij de gemeenteraad hebben gemeld. Peter Bos: “Wie verzint nou dat zoiets uitgerekend midden in één van de mooiste stadsgezichten zou moeten komen? We hebben er jarenlang voor gestreden dat de Amerikaanse ambassade zou verdwijnen van het Lange Voorhout, vanwege de enorme veiligheidsrisico’s en de inbreuk op de omgeving. Nu maken we dezelfde fout door een risicovol object midden in een parel van de stad neer te zetten.”
De meeste fracties en ook wethouder Revis zijn hoogst ongelukkig met de gang van zaken. Toch wilde het college gewoon doorgaan met dit plan. Nu de motie is aangenomen moet Haagse stadsbestuur alsnog een “uiterste poging” gaan ondernemen om ervoor te zorgen dat het Rijk en Israël op zoek gaan naar een andere plek voor de Israëlische ambassade.
Naschrift: Uiteindelijk besloot Israel om af te zien van het plan vanwege de hoge kosten en de protesten.
Eerder verschenen over dit onderwerp
De ambassade die niemand wil, 14 september 2018
In de pers
Omroep West, 11 oktober 2018
Omroep West, 13 september 2018
AD, 14 september 2018