De Dienstenrichtlijn van de Europese Unie is bedoeld om eerlijke concurrentie in de EU te bevorderen. De richtlijn dreigt echter aanzienlijk aangescherpt te worden. Dit betekent dat gemeentes in de toekomst kunnen worden tegengewerkt door de Europese Commissie bij bijvoorbeeld het opstellen van bestemmingsplannen of andere gemeentelijke regels.
Door de wijziging zullen besluiten van de gemeente voorafgaand moeten worden gemeld en genotificeerd in plaats van achteraf. Achter deze wijziging zit een sterke lobby van multinationals en andere commerciële partijen om het beleid van overheden verder te liberaliseren en privatiseren. Peter Bos, raadslid van de Haagse Stadspartij, heeft het college gevraagd om alert te zijn op deze wijziging en er alles aan te doen om de belangen van de gemeente Den Haag veilig te stellen.
Hieronder de schriftelijke vragen: Notificatierichtlijn EU
Aan de voorzitter van de gemeenteraad,
In Brussel ligt het voorstel op tafel om de dienstenrichtlijn te wijzigen. Dat kan mogelijk grote gevolgen hebben voor de vrijheid van de gemeente Den Haag om eigen beleid te maken en kan de publieke zaak schaden. Het gaat om het melden (notificeren) van gemeentelijke besluiten aan de Europese Commissie, waarna deze vóór inwerkingtreding moeten worden goedgekeurd door de commissie. Deze meldingsplicht is er al, maar dreigt met het nieuwe voorstel te worden aangescherpt. Zo zouden besluiten die van groot lokaal belang zijn in strijd kunnen worden verklaard met het vrije verkeer van diensten met alle gevolgen van dienen. Op dit moment vinden er allerlei voorbereidende besprekingen plaats en uiteindelijk zal er in het Europees Parlement gestemd worden over de notificatierichtlijn.
Schriftelijke vragen: Notificatierichtlijn EU
Indiener: Peter Bos
Het raadslid de heer P. Bos heeft op 9 maart 2019 een brief met daarin negen vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.
In Brussel ligt het voorstel op tafel om de dienstenrichtlijn te wijzigen. Dat kan mogelijk grote gevolgen hebben voor de vrijheid van de gemeente Den Haag om eigen beleid te maken en kan de publieke zaak schaden. Het gaat om het melden (notificeren) van gemeentelijke besluiten aan de Europese Commissie, waarna deze vóór inwerkingtreding moeten worden goedgekeurd door de commissie. Deze meldingsplicht is er al, maar dreigt met het nieuwe voorstel te worden aangescherpt. Zo zouden besluiten die van groot lokaal belang zijn in strijd kunnen worden verklaard met het vrije verkeer van diensten met alle gevolgen van dienen. Op dit moment vinden er allerlei voorbereidende besprekingen plaats en uiteindelijk zal er in het Europees Parlement gestemd worden over de notificatierichtlijn.
Hierover heb ik de volgende vragen:
1. Is het college bekend met de wijziging van deze meldingsplicht (‘notificatieverplichting’) waarover momenteel wordt onderhandeld in de Europese Unie?
Ja
2. Wat is de stand van zaken en de actuele planning m.b.t. de besluitvorming hierover in de Europese Commissie?
Het dossier bevindt zich momenteel in een impasse en verdere onderhandelingen en besluitvorming zijn uitgesteld tot na de volgende Europese verkiezingen. Het is nog onduidelijk wat het vervolg voor dit dossier zal zijn. Het dossier bevond zich in de laatste fase van onderhandelingen tussen Raad, Europees Parlement en de Europese Commissie. Daar is echter geen compromis bereikt.
3. Kan het college een overzicht geven welke besluiten mogelijk onder de notificatieverplichting gaan vallen en wat dat gaat betekenen?
De Dienstenwet is van toepassing op alle vergunningstelsels en bestemmingsplannen die mogelijk de vrijheid van vestiging en het vrij verkeer van diensten binnen de EU kunnen beïnvloeden en die voor een dienstverlener of afnemer de verplichting opwerpt bij de gemeente stappen te ondernemen ter verkrijging van een formeel of stilzwijgen besluit over de toegang tot of de uitoefening van een dienstenactiviteit. Een meldingsplicht bestaat alleen indien de gevallen zoals genoemd in artikel 15 en 16 van de Dienstenrichtlijn. Hiervan is niet snel sprake.
4. Wat zijn de mogelijke gevolgen van het voorstel voor de gemeente Den Haag?
Deze meldingsplicht bestond al. Bij de invoering van de Dienstenrichtlijn zijn alle gemeentelijke verordeningen gescreend en zo nodig aangemeld of aangepast. De verplichte kennisgeving belet de gemeente momenteel niet de betrokken bepalingen, alvorens het oordeel van de Europese Commissie, vast te stellen. Dat verandert met het voorstel. Daarom heeft het nieuwe voorstel inderdaad impact op de planning van besluitvorming als notificatie verplicht is. Alleen komen die situaties beperkt voor.
5. Wat zijn de mogelijke gevolgen van het voorstel voor de lokale Haagse samenleving?
In de specifieke gevallen dat er een meldingsplicht is, zal de besluitvormingsprocedure langer zijn.
6. Wat heeft het college tot nu toe gedaan om de belangen van de gemeente Den Haag te behartigen in deze kwestie?
Er vinden op ambtelijk niveau gesprekken met de VNG en het ministerie plaats over zorgpunten ten aanzien van de uitvoering van de nieuwe Dienstenrichtlijn.
7. Heeft het college deze kwestie bij de VNG en/of de minister aangekaart? Zo nee, waarom niet?
Zie vraag 6.
8. Hoe is de lobby van de gemeente Den Haag m.b.t. besluitvorming in de Europese Unie in het algemeen georganiseerd?
De lobby ten aanzien van Europese onderwerpen kan via verschillende kanalen plaatsvinden. Doorgaans is er altijd contact met de VNG, het betreffende Ministerie en het Comité van de Regio’s. Daarnaast wordt per onderwerp gekeken welke andere ingangen goed gebruikt kunnen worden, zoals de Tweede Kamer, Eurocities, contacten bij het Europees Parlement en de Europese Commissie.
9. Is het college bereid om actie te ondernemen en zich aan te sluiten bij de brede coalitie van Europese burgemeesters, ngo’s, vakbonden, politieke partijen etc. die zich tegen het voorstel keren? Zo nee, waarom niet?
Uiteraard volgen wij de definitieve besluitvorming in Europa over de nieuwe Dienstenrichtlijn. Vooralsnog zijn wij terughoudend ten opzichte van een standstill termijn ten aanzien van de notificatieplicht.
Het college van burgemeester en wethouders,
de wnd. secretaris, de wnd. burgemeester,
Dineke ten Hoorn Boer Johan Remkes