Fietsers krijgen in vergelijking met andere verkeersdeelnemers maar liefst 2 tot 5 keer zoveel (vervuilde) lucht binnen. Naar aanleiding van een artikel in het Parool van zaterdag 19 augustus jl. over het effect van luchtvervuiling op fietsers heeft raadslid Gerwin van Vulpen schriftelijke vragen gesteld. Fietsers krijgen meer vervuilde lucht binnen omdat zij tijdens het fietsen een verhoogde hartslag en ademhaling hebben. Fietsen buiten de spits en langs verkeersluwe routes kan een aanzienlijke gezondheidswinst opleveren. Een groot deel van de fijnstof waar fietsers aan worden blootgesteld, maar liefst 25 procent, wordt veroorzaakt door scooters die naast de fietsers op de fietspaden rijden.
Gerwin van Vulpen: ‘Ik ben erg geschrokken van het feit dat fietsen langs drukke wegen zoveel ongezonder is dan kiezen voor minder drukke wegen. Ik vraag me af of we niet met bordjes of een app verkeersluwe alternatieven kunnen aangeven.’
Het raadslid de heer Van Vulpen heeft op 22 augustus 2017 een brief met daarin vier vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht.
Overeenkomstig artikel 30 van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, beantwoordt het college deze vragen als volgt.
In het Parool van 19 augustus 2017 wordt gewaarschuwd dat het effect van luchtvervuiling op fietsers wordt onderschat doordat zij in verhouding met andere verkeersdeelnemers twee tot vijf keer meer (vervuilde) lucht inademen. Fietsen langs verkeersluwe routes en de spits mijden zou al een flinke gezondheidswinst opleveren. In het artikel wordt ook aangegeven dat 25% van de luchtvervuiling langs fietsroutes wordt veroorzaakt door (brom)scooters.
1. Is het college bekend met het artikel in het Parool? Zo ja, komen er in Den Haag ook GGD-richtlijnen voor knelpunten met de luchtkwaliteit op onze fietsroutes?
Ja, het artikel in het Parool is bekend. GGD Haaglanden onderschrijft de aanbevelingen uit het onderzoek van GGD Gelderland-Midden waar het artikel in het Parool naar verwijst. Op de website van GGD Haaglanden staat bijvoorbeeld de aanbeveling om te fietsen of te hardlopen langs minder drukke routes. En als dat niet mogelijk is de spits te mijden. (www.ggdhaaglanden.nl/gezondheidsadvies/woon-gezond/luchtvervuiling-en-gezondheid.htm)
2. Worden langs drukke (ster)fietsroutes metingen verricht om de luchtvervuiling te meten? Zo nee, waarom niet?
De luchtkwaliteit in Den Haag wordt gemonitord met metingen en berekeningen van de gemeente en het RIVM, zie voor een overzicht www.denhaag.nl/luchtkwaliteit. Deze monitoring vindt voornamelijk plaats langs wegen met veel autoverkeer, omdat daar de concentraties aan verontreinigende stoffen het hoogst zijn. Op fietsroutes langs drukke wegen is de luchtkwaliteit derhalve bekend. Er wordt niet specifiek gemeten langs fietsroutes die niet langs drukke wegen liggen omdat daar de concentraties aan verontreinigende stoffen lager zijn.
3. Is er een inventarisatie van de knelpunten voor de luchtkwaliteit op drukke (ster)fietsroutes gemaakt? En is het college bereid om voor knelpunten alternatieve, verkeersluwe fietsroutes in kaart te brengen en d.m.v. bijvoorbeeld bewegwijzering te faciliteren? Zo nee, waarom niet?
Nee, er is geen aparte inventarisatie gemaakt van knelpunten op fietsroutes, zie ook antwoord vraag 2. De lucht in Den Haag wordt steeds schoner. Toch is nog sprake van luchtverontreiniging, vooral langs drukke wegen. De sterfietsroutes zijn daar waar dat mogelijk is al zodanig gekozen dat ze niet langs drukke verkeersaders liggen. Het aangeven van knelpunten of alternatieve routes voor de sterfietsroutes acht het college dan ook niet nodig. Verder kunnen fietsers zelf kiezen om, zoals ook de GGD adviseert, buiten de spits te fietsen, via parken of andere groengebieden of door rustige straten met minder verkeer.
4. Kan het college aangeven welke maatregelen Den Haag gaat nemen om(brom)scooters van drukke fiets- en wandelroutes te weren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn worden ze ingevoerd?
Bromfietsen (geel kentekenplaatje) moeten in Den Haag al op de weg rijden en zijn over het algemeen niet toegestaan op fiets- en wandelroutes. Snorfietsen (blauw kentekenplaatje) zijn juridisch gelijkgesteld aan de fiets. In de huidige situatie rijden snorfietsen daarom op het fietspad. Vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid is in het meerjarenprogramma Verkeersveiligheid 2016 – 2019 (RIS293895) aangegeven dat indien het Rijk een lokale helmplicht mogelijk maakt, de gemeente Den Haag zal overwegen deze in te voeren en te bezien of het mogelijk is op een verkeersveilige wijze de snorfiets naar de rijbaan te verplaatsen. Daarbij is ook aangegeven dat, voordat Den Haag de snorfiets naar de rijbaan verplaatst, eerst een proef zal worden gedaan binnen de bebouwde kom in een duidelijk afgebakend gebied. Op 10 juli 2017 heeft de minister het ontwerpbesluit ‘Lokale scheiding fiets en snorfiets’ aangeboden aan het parlement. In het besluit wordt aangegeven dat onder voorwaarden de gemeente snorfietsers naar de rijbaan kan verplaatsen. Den Haag volgt de ontwikkelingen in het parlement en bereidt zich voor op deze wetswijziging.
Het college van burgemeester en wethouders,
de locosecretaris, de burgemeester,
Koen de Snoo Pauline Krikke